De mooiste kerstfilm van het jaar gaat over twee buitenbeentjes op een kostschool

Met weemoed denk ik een jaar later nog regelmatig aan de adembenemende scène in Living waarin een kwetsbare Bill Nighy leunend op een piano het Schotse volksliedje ‘The Rowan Tree’ verkondigt.^* Living was met recht de ontroerendste kerstfilm van 2022; dit jaar is die eer weggelegd voor The Holdovers, de nieuwe zwartgallige komedie van regisseur Alexander Payne (Sideways, The Descendants).

Plaats van handeling: het noordoosten van de VS, december 1970. Wanneer de koppige docent geschiedenis Paul Hunham (Paul Giamatti) het vertikt een voldoende te geven aan de zoon van een gulle alumnus van de elitaire kostschool waar hij lesgeeft, zadelt de rector hem op met strafcorvee. Samen met Mary van de catering – in de rouw om haar in Vietnam gesneuvelde zoon – dient Hunham een stel pubers die in de kerstvakantie op de campus verblijven te onderwerpen aan een pedagogisch regime. Uiteindelijk blijft één leerling over die de meest onverschillige, afwezige ouders heeft van het grut: de pientere en minstens zo eigenwijze Angus Tully (Dominic Sessa).

Wat begint als een geestige variant op rebellen-in-de-klasfilms als The Breakfast Club en Ferris Bueller’s Day Off groeit al snel uit tot een bitterzoete vertelling over eenzaamheid en fatalisme. Hunham en Tully zijn vriendloos, verwaarloosd door familie, voelen dat ze gedoemd zijn om te mislukken in het leven. Hunham heeft een glazen oog en stinkt naar vis omdat zijn lijf een bepaald stofje niet afbreekt; Tully is de streber die als enige student goede cijfers haalt en zijn emoties niet in bedwang heeft.

Langzaam maar zeker breken de heren elkaars muren van geharde introversie af. Hunham ontwikkelt zich van een Democritus citerende, uitgebluste misantroop tot een surrogaatvader die het opneemt voor een vereenzaamde jongere. Tully maakt een groei door van onuitstaanbare snotaap naar empathische jongeman. De kerstgedachte is springlevend in deze film, die overloopt van hartverwarmende medemenselijkheid.