Vage praatjes, meer stemmen: waarom politici het liefst onduidelijk blijven
Voor iedereen die ooit een politieke speech luisterde en dacht: ‘Waar gaat dit nou eigenlijk over?’, heeft onderzoeker Jonne Kamphorst het antwoord. Deze week in De Jesse Frederik Show: vage taal als wapen om stemmen te winnen.
Luisteraars, we hebben hem: Jonne Kamphorst. Deze politiek wetenschapper aan het European University Institute bij Florence (aanstonds de universiteit van Stanford) deed interessant onderzoek naar een actueel politiek thema: de functie van vaagheid en duidelijkheid in de politiek.
Een gebrek aan duidelijkheid – of beter gezegd, een teveel aan ambiguïteit – heeft een belangrijke politieke functie: het is een manier om mensen die verschillend denken op dezelfde partij te laten stemmen.* Sterker nog, onduidelijkheid is een voorwaarde voor grote middenpartijen omdat de kiezer zijn eigen mening dan op de partij kan projecteren.
Als je een vaag verhaal over migratie hebt, kunnen zowel de pro’s als de anti’s denken dat jij het met ze eens bent.
De grenzen van een onduidelijk verhaal
Kamphorst laat in zijn onderzoek goed zien dat vaagheid meestal werkt, maar ook waar de grenzen liggen. Zo gauw kiezers een onderwerp belangrijk gaan vinden, gaan zij zich ergeren aan onduidelijkheid (zie: Mark Rutte), en willen zij dat partijen kleur bekennen. Dat lijkt een nogal simpele constatering, maar als je er even over doorpraat verklaart het best een boel! We hebben het erover.
En we hebben het ook over een ander actueel thema, namelijk: hoe kan links weer winnen? Was die fusie van GroenLinks en PvdA nou zo’n goed plan? Moet links een conservatiever migratiestandpunt innemen?
Kamphorst deed zelf onderzoek naar hoe kiezers links percipiëren. Er blijkt nogal een kloof te bestaan tussen wat kiezers denken dat links belangrijk vindt (culturele thema’s als migratie en transgenderrechten) en wat politici zeggen dat hun partij belangrijk vindt (economische thema’s als minimumloonsverhoging). Volgens Kamphorst ligt een deel van de oplossing voor links in het corrigeren van deze mispercepties.
Afijn: gaat dat luisteren!
Leesvoer bij deze aflevering:
- Jonnes onderzoek over duidelijkheid getiteld:* 'Too Important to Ignore? Why Ambiguity and Broad Appeals Fail With Rising Issue Salience'.
- Eerst komt het vreten, dan volgen de vibes. Het paper van Benjamin Enke et al. over de invloed van inkomen op politieke voorkeuren.*