Mini-docu: Skypen met Oekraïne (met de bommen op de achtergrond)

Buiten vallen bommen, binnen is amper eten, water en elektriciteit. Zo is het dagelijks leven in Oost-Oekraïne, waar vandaag een wapenstilstand tussen pro-Russische separatisten en het Oekraïense leger in werking treedt. In deze mini-docu van gastcorrespondenten Jean Counet en Natalija Gnezdova zien we het conflict nu eens niet vanuit geopolitiek maar vanuit een indringend persoonlijk perspectief.
Dit weekend gaat in Oost-Oekraïne een wapenstilstand in, nadat Frankrijk, Duitsland, Rusland en Oekraïne afgelopen donderdag het Akkoord van Minsk ondertekenden. Iedereen hoopt dat de partijen zich eraan zullen houden, maar harde garanties zijn er niet. In de eerste uren na de ondertekening in Minsk waren er volgens persbureaus alweer elf doden aan Oekraïense zijde te betreuren.
Sinds de omwenteling op het Maidanplein in Kiev, staat Europa officieel aan de kant van de Oekraïense regering. Maar de situatie in Oekraïne bleek weerbarstig. Delen van de pro-Russische bevolking kwamen in opstand, eerst op de Krim, daarna meer oostwaarts. En na het neerschieten van vlucht MH17, stond de burgeroorlog ook hier echt op de kaart.
Kind van de rekening in dit conflict zijn de burgers in Oost-Oekraïne
Kind van de rekening in dit conflict zijn de burgers in Oost-Oekraïne. Bijvoorbeeld in de onafhankelijke provincie Donetsk. We weten erg weinig van hoe de oorlog hun dagelijks leven doorkruist. Filmmaker Jean Counet maakte daarom samen met zijn echtgenote Natalija Gnezdova voor De Correspondent een korte film, waarin hij dat leven ‘van alledag’ in beeld brengt.
Hij doet dat op een bijzondere manier, door ook de afstand die wij in West-Europa ten opzichte van Oost-Oekraïne hebben, voelbaar te maken: de film toont een oudere vrouw in Letland, die via Skype contact maakt met haar zus en haar dochter in Donetsk.
Er volgen twee intieme gesprekken, gelardeerd met beelden uit hun bestaan, die een schrikbarend portret van de oorlog opleveren. Zo leeft de familie al maanden in kelders – zonder werk en vaak zonder elektriciteit en water, omdat het Oekraïense leger dergelijke basisvoorzieningen stelselmatig bombardeert. Honden huilen alarmerend als er een bombardement aankomt. We zien de sporen van de oorlog op het gezicht van de zus en grootmoeder, die compleet machteloos zijn.
En daarmee gaat de film niet alleen over de mensen in Donetsk, maar ook over ons: de toeschouwers op afstand, machteloos tegenover het geweld.

De echtgenote van de filmmaker maakte ook nog dit kleine verslag over het leven van haar verwanten.