Dit doosje biedt eerste hulp bij ongemakkelijke gesprekken
De Amerikaanse hacker/kunstenaar Lauren McCarthy onderzoekt of technologie ons aardiger, socialer en spontaner kan maken. Dat heeft een aantal razend interessante projecten opgeleverd.
Een glimlach doet wonderen. Je voelt je beter en je omgeving fleurt ervan op. De Amerikaanse hacker en kunstenaar Lauren McCarthy vond dat ze zelf vaak nors keek. Ze wilde een manier verzinnen om meer te lachen en onderzoeken of technologie daarbij kon helpen.
Zo ontstond de Happiness Hat. Een witte wollen muts met aan de zijkant een microfoonachtige uitstulping die de positie van haar mondhoeken registreert. Als die niet genoeg naar boven staan, prikt een ijzeren staafje venijnig in haar achterhoofd. Neutraal of verdrietig kijken wordt direct afgestraft.
Ik moest aan dit project denken toen ik het artikel van Jelte Timmer las over de ethiek van adviserende (gezondheids)apps, dat gisteren in mijn tuin verscheen. In het stuk schetst hij hoe apps ons in allerlei situaties ondersteunen, hoe we steeds meer op die ondersteuning gaan vertrouwen en waarom dat nog niet altijd een goed idee is.
Lauren McCarthy is in hetzelfde type vragen geïnteresseerd, maar heeft een wat andere benadering. Zij onderzoekt of en hoe technologie ons socialer, aardiger en spontaner kan maken. Kunnen we betere beslissingen nemen als we die beslissingen uitbesteden aan anonieme anderen die via internet met ons meekijken? Kan software ervoor zorgen dat onze gesprekken meer diepgang krijgen? Kunnen we spontaner worden als we bij andere mensen zijn? Meer onszelf misschien? Meer op ons gemak?
Hulp bij ongemakkelijke gesprekken
Dat laatste probeerde McCarthy bijvoorbeeld met de zogenoemde Conversacube. Dit doosje moet hulp bieden bij ongemakkelijke gesprekken, bijvoorbeeld bij een eerste afspraakje. Als het niet lukt om het ijs te breken, tipt de Conversacube gespreksonderwerpen. Tips is misschien wat zwak geformuleerd: dwingende aanwijzingen is beter.
McCarthy bracht dit soort interventies op een hoger plan met de lancering van Crowdpilot. Dit is een app waarbij tientallen anderen kunnen meeluisteren tijdens een gesprek en adviezen kunnen geven over het verloop ervan. Terwijl je dus zit te praten, bijvoorbeeld op een eerste afspraakje, krijg je aanwijzingen op je telefoon. ‘Vraag nu naar zijn grote levenswensen,’ staat er bijvoorbeeld. Of: ‘Doe nu iets verkeerd.’
Het zijn overigens niet alleen vrienden die kunnen meeluisteren. In de app zit ook de optie om Mechanical Turkers in te huren, vreemden dus. De spanning zit hem erin of je de aanwijzingen opvolgt en of je die vreemden vertrouwt een goede beslissing voor je te nemen. Je kunt de app downloaden en zelf uitproberen.
Confronterend
Soms kunnen de werken van Lauren McCarthy behoorlijk confronterend zijn. In haar project US+ laat ze intelligente software ingrijpen in persoonlijke gesprekken die via Google Hangouts verlopen. Die software registreert het taalgebruik en de gezichtsuitdrukkingen. De gesprekken worden gerankt op schalen van positiviteit, egocentrisme, feminiteit, agressie en eerlijkheid. Wie te slecht scoort op één van deze schalen, krijgt een pop-up te zien. In het geval dat iemand te veel met zichzelf bezig is, bijvoorbeeld door heel lang aan het woord te blijven, wordt het spreken letterlijk onmogelijk gemaakt.
De vraag is natuurlijk, word je hier een beter mens van? Sommige projecten klinken nogal eng, zeker als onbekende Mechanical Turkers aanwijzingen gaan geven. Dit soort interventies kunnen behoorlijk confronterend zijn. En ze zijn ook niet echt privacyvriendelijk. Crowdpilot wordt bijvoorbeeld gebruikt bij afspraakjes, maar in dat geval is de andere partij niet per se op de hoogte van het feit dat mogelijk tientallen anderen meekijken. Daarnaast is het voor veel mensen niet duidelijk dat het een kunstproject betreft.
McCarthy’s motivatie komt voort uit eigen ervaringen, zo vertelt ze tijdens een lezing. In wezen is ze een nerd die vooral heel erg van programmeren houdt. Sociale interactie is haar nooit makkelijk afgegaan. Toen ze ging studeren rende ze ooit weg tijdens een gesprek met een vreemde.
High-fiven met een vreemde
Technologie kan helpen om de inhoud van een gesprek te sturen, of om de context te veranderen. De kunst is, en dat is de zoektocht van McCarthy, om een manier te vinden waarbij iedereen zich op zijn gemak voelt.
Een technologische vondst die de context van een gesprek echt verandert, is Relations Alterations:Table (2009). Vier personen zitten aan een ronde tafel. Bij hun voeten is een pedaal gemonteerd. Door die te gebruiken, kunnen de personen aangeven hoe interessant ze het gesprek vinden. Een lamp in het tafelblad laat het geaggregeerde resultaat zien. Als het gesprek inkakt, of een ongemakkelijke wending neemt, dimt het licht en gaat het tafelblad uiteindelijk flikkeren.
Tot slot een project waarmee mensen zich echt kunnen bevrijden van sociale conventies (al denk ik niet dat deze app ooit heel populair zal worden). Met de app inneract kun je mensen zoeken (en vinden) die op een heel specifieke ervaring willen delen. Zwijgend handen vasthouden met een vreemde. Door het gras rollen met een kind. Een high-five geven aan een vreemde (een wens die ik, vreemd genoeg, vaak heb als ik door de stad fiets). Het idee om is om alle conventionele plichtplegingen jegens de ander over te slaan en meteen tot de kern van de ervaring te komen. Dit filmpje laat goed zien hoe dat in zijn werk moet gaan.
Wil je meer weten over het werk van McCarthy, bekijk dan vooral onderstaande lezing op het EYEO Festival 2014. Zeker de eerste dertig minuten zijn erg interessant.
De domheid regeert
Sander SchimmelpenninckIn deze nummer-1-bestseller ontmaskert Sander Schimmelpenninck gespeelde domheid als politieke strategie.
