/dc-useruploads-images/387b719a00b244e1aeaab3d047719185.png)
Eerder deze maand schreef ik in Dossier Staatsgeheimen over het collaboratieverleden van België. In tegenstelling tot Nederland houdt België zijn archieven daarover gesloten voor burgers. De reden: het College van Procureurs-generaal, beheerder van de archieven, vreest voor een ‘verstoring van de openbare orde’ en het oplaaien van ‘bepaalde passies.’
Een groep historici en archivarissen onder leiding van Rudi Doorslaer (directeur van CegeSoma, het Belgische kenniscentrum voor de twee wereldoorlogen) wil daar verandering in brengen.
In een interview met de Belgische website Apache.be vertelt Doorslaer vandaag een crowdfunding te willen beginnen om de archieven beter toegankelijk te maken. Het idee achter de actie: stel, tegen betaling, een aantal historici aan om als ‘intermediair’ op te treden tussen de collaboratiedossiers en burgers. Wetenschappers en historici krijgen namelijk wél onbeperkt toegang tot de archieven. Zij zouden op aanvraag archieven voor burgers in kunnen kijken en nabestaanden informatie uit de dossiers kunnen geven.
Het klinkt wat omslachtig, maar volgens Doorslaer is het ‘een stap in de goede richting.’ Er gebeurt al ‘heel lang heel weinig,’ en dit zou volgens hem een ‘belangrijke tussenstap’ kunnen worden. Het hele interview lees je op Apache.be.
In België kun je niet uitzoeken wat opa of oma in de oorlog heeft uitgespookt
In België is de herdenking van de Tweede Wereldoorlog afgeschaft. De dossiers uit deze periode blijven bovendien gesloten, uit vrees dat ‘bepaalde passies’ zullen oplaaien. In Dossier Staatsgeheimen schrijft Anoek Nuyens over de strijd van historici voor meer openheid over het verleden.
Gaan de collaboratiearchieven van België nu toch open?
In dezelfde week dat mijn artikel over de gesloten collaboratiearchieven online ging, presenteerde de nieuwe staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid van België haar plannen. Daaruit blijkt ruimte voor verandering.
Eerder in Dossier Staatsgeheimen:
Het Dossier Staatsgeheimen is hierbij geopend. Naar welke geheimen zijn jullie benieuwd?
De overheid heeft duizenden geheimen. Die worden bewaard in archieven, maar komen na verloop van tijd in de openbaarheid. Wat zijn de feiten die vijftig of vijfenzeventig jaar geleden het daglicht niet konden verdragen? Een zoektocht naar de spannendste, mooiste en verrassendste verhalen.
Wat het archief van “foute” Nederlanders ons leert over ons oorlogsverleden
Naar schatting één op de drie Nederlanders heeft "foute" voorouders. Anoek Nuyens dook in het meest doodgezwegen archief van Nederland en ontdekte daar het kleine kwaad dat in ons allemaal schuilt.
Een geheim dossier over Suriname is gewoon in te zien in een archief in Den Haag
Sinds de militaire coup van Desi Bouterse in Suriname in 1980 wordt er veel gespeculeerd over de rol van Nederland. Oud-minister Frans Timmermans (Buitenlandse Zaken) weigert een deel van het onderzoek naar de Nederlandse betrokkenheid openbaar te maken. De reden? Privacy van de betrokkenen. Vreemd, want Anoek Nuyens vond in een openbaar dossier precies het soort informatie dat de overheid geheim wil houden.
Wat doe je als je een staatsgeheim in je bezit hebt?
Tijdens het archiefonderzoek naar de Sergeantencoup van Desi Bouterse in Suriname in 1980, stuitte Anoek Nuyens op een geheim dossier. Dat bleek per ongeluk openbaar te zijn. In deze update vertelt ze wat inmiddels de status van het dossier is.
De kraakbeweging kraakte niet alleen, maar gooide ook politiegeheimen op straat
De kraakbeweging wordt vooral geassocieerd met het bezetten van leegstaande panden. Maar ook het openbaar maken van geheime documenten hoorde bij het kraken, ontdekten we in het Staatsarchief in Amsterdam. In deze aflevering van Dossier Staatsgeheimen blikt voormalig kraker Jack van Lieshout terug op de tijd waarin krakers transparantie inzetten als wapen.
Dossier Staatsgeheimen wordt mede mogelijk gemaakt door het Fonds voor Bijzondere Journalistieke Projecten, en kwam tot stand met de steun van het Fonds Pascal Decroos voor Bijzondere Journalistiek.
Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!
