Brekend nieuws: Democratie functioneert naar behoren

Den Haag, 19 december 2014. Door een onzer redacteuren.

De democratie in Nederland functioneert zoals deze in de Grondwet staat omschreven. Dat blijkt uit een recente stemming in de Eerste Kamer over de Zorgwet.

De Zorgwet werd eergisteren met 38 tegenstemmen verworpen. Onder hen drie PvdA-senatoren, die stemden ‘zonder last of ruggespraak,’ zoals zij in hun grondwettelijke eed hebben gezworen.

De senatoren geven daarmee gehoor aan hun eigen geweten, aan de wens van acht op de tien PvdA-stemmers en aan het standpunt van 65 procent van de Nederlandse bevolking. Ook doen ze er de naam van de Eerste Kamer als onafhankelijk orgaan en chambre de reflection mee gestand.

Op de uitkomst van het democratische proces is door de landelijke pers kalm en ingetogen gereageerd. ‘Dit is in principe zoals het hoort te gaan,’ vatte De Telegraaf het samen. ‘De normaalste zaak van de wereld,’ vond ook NRC Handelsblad. ‘Als je ergens tegen bent, dan stem je tegen.’

Op de uitkomst is door de pers kalm en ingetogen gereageerd. Wel was er kritiek op de ‘dissidenten,’ die zich puur lieten leiden door partijbelang

Wel was er kritiek op de zogenoemde ‘dissidenten,’ die zich – anders dan de drie PvdA-senatoren – puur lieten leiden door fractiediscipline, kabinetsbelang of de angst voor het kwijtraken van eventuele nevenfuncties. ‘Eerste Kameronwaardig,’ vond menig politiek analist.

De rechte rug van de drie senatoren kwam als een welkome opsteker voor de politieke geloofwaardigheid van de Eerste Kamer. Eén week eerder al hield senator Kees de Lange zijn rug recht door twee dagen in staking te gaan, als protest tegen de politieke druk die op de senatoren werd uitgeoefend om controversiële wetten erdoorheen te krijgen. De uitslag van eergisteren heeft het vertrouwen in het politieke orgaan nog meer doen toenemen.

Het verwerpen van de Zorgwet is wél een streep door de rekening van minister Edith Schippers (Volksgezondheid, VVD): de kans op een bestuursfunctie bij een grote zorgverzekeraar na haar politieke carrière is nu aanzienlijk kleiner geworden. Wim van der Meeren, baas van verzekeraar CZ, blijft desalniettemin optimistisch: ‘Ik denk dat minister Schippers een list zal proberen te verzinnen,’ zei hij. Wanneer Schippers precies tot het bestuur van CZ zal toetreden, wilde hij nog niet zeggen.

Premier Rutte (VVD) toonde zich als enige openlijk ontstemd over de gang van zaken. Met name over de rustige en inhoudelijke manier waarop de media over de kwestie berichtten, maakte de minister-president zich zorgen: ‘Kijk, het is natuurlijk veel gemakkelijker om beleid waar geen draagvlak voor is te realiseren als de pers een sfeer van crisis weet te suggereren; als men zich meer op de poppetjes in plaats van de inhoud richt,’ verklaarde hij. ‘Nu men zich zo nadrukkelijk afzijdig houdt van het politieke gekonkel, wordt dat een stuk moeilijker. Op dat punt is er duidelijk iets heel erg misgegaan.’

Hoe de verworpen Zorgwet er uiteindelijk toch doorheen gedrukt gaat worden, is nog niet bekend.