Sprookje voor het slapengaan 1: Er was eens een land dat er een teringzooi van maakte. Er werden financiële luchtkastelen gebouwd, kredietbubbels geblazen, boekhoudkundige trucs uitgehaald en onhoudbare sociale voorzieningen opgetuigd. Ondertussen werd in de bestuurlijke top aan groteske zelfverrijking gedaan. Zo bracht het land zichzelf en de hele eurozone bijna aan de rand van de afgrond.

Om dat te voorkomen moest Europa te hulp schieten. Voor honderden miljarden euro’s werd het land van de ondergang gered. Niet zomaar, gratis en voor niets natuurlijk. Nee, aan de steun werden wel wat voorwaarden verbonden: de werkweek moest flink langer, de pensioenleeftijd sterk omhoog, het ambtenarenapparaat drastisch ingekrompen, de uitgaven aan zorg, onderwijs en sociale zekerheid gigantisch teruggeschroefd en het minimumloon sterk omlaag.

Aldus verviervoudigde de werkloosheid verdubbelde de jeugdwerkloosheid liep het aantal op met 33 procent en steeg het aantal zelfmoorden

En het land leefde nog kort en ongelukkig.

Sprookje voor het slapengaan 2: Er was eens een bankensector die er een teringzooi van maakte. Er werden financiële luchtkastelen gebouwd, kredietbubbels geblazen, boekhoudkundige trucs uitgehaald en onhoudbare risico’s genomen. Ondertussen werd in de bestuurlijke top aan groteske zelfverrijking gedaan. Aldus bracht de sector zichzelf en nagenoeg de hele wereldeconomie aan de rand van de afgrond.

Om dat te voorkomen moest Europa te hulp schieten. Voor honderden miljarden euro’s werden de banken van de ondergang gered. Niet zomaar, gratis en voor niets natuurlijk. Nee, aan de steun waren wel wat voorwaarden verbonden: er moest voortaan wat meer geld in kas - als buffer. Punt.

Aldus al vrij snel weer tot ongekende hoogten, op hypotheken, daalde de rente op spaargeld werd het aan banden leggen van bonussen konden de vaste salarissen voor het management en stelde moederbank ECB nog eens om tegen nog meer winstmarge te kunnen uitlenen aan bedrijfsleven en consument.

En de sector leefde nog lang en gelukkig.

Voorleesinstructies

Bent u een traditioneel nieuwsmedium dat graag de status quo bestendigt en bent u van plan één van bovenstaande verhalen voor het slapengaan voor te lezen aan uw publiek? Neem dan deze voorleesinstructies even goed door.

Vertel verhaal 1 in de ‘wij-zij’-vorm. Noem ons ‘hardwerkend’ en hun ‘lui’

Vertel verhaal 1 in de ‘wij-zij’-vorm. Noem ons ‘hardwerkend’ en hen ‘lui.’ Gebruik het woord schuld alleen in de context van ‘eigen schuld.’ Doe alsof het heel vanzelfsprekend is dat de baas zijn over democratisch gekozen volksvertegenwoordigers. Schilder laatstgenoemden zoveel mogelijk af als ‘radicaal’ of ‘extreem.’ Noem hun wens te onderhandelen ‘ramkoers.’ Noem kritiek daarop ‘links.’ Waarschuw tussen de regels door voor het uiteenvallen van Europa.

Vertel verhaal 2 als een ogenschijnlijke neutrale, objectieve verteller. Doe daarbij vooral alsof het allemaal heel normaal is wat er gebeurt. Presenteer het oplopen van de publieke schuld van een Zuid-Europees land als een gigantisch probleem en het vergroten van de private schuld van West-Europese bedrijven en consumenten onder het mom van ‘de economie stimuleren’ als een veelbelovende oplossing. Blijf dit sprookje herhalen tot je publiek crisismoe is en begint te knikkebollen.

Welterusten.

De geschiedenis leert: wat de Grieken willen is heel redelijk (en wat de Duitsers willen hypocriet) ‘Radicaal’ worden de plannen van Syriza genoemd, de partij die afgelopen weekend overtuigend de Griekse verkiezingen won. Maar als je de geschiedenis erop naslaat, is het helemaal niet zo gek dat de Grieken nieuwe afspraken willen maken over de schuldenlast van hun land. Kwijtschelding is misschien zelfs wel de redelijkste optie, schrijft correspondent Jesse Frederik. Lees hier de historische analyse van Jesse terug Waarom bijna ieder financieel begrip het omgekeerde betekent van wat er staat Sinds de crisis staan de kranten er vol mee: zwarte zwanen, hefbomen, balansen, verpakte hypotheken. Iemand een idee wat het betekent? In zijn nieuwste bundel How to speak money: What the money people say - and what they really mean doet romancier John Lanchester een dappere poging het bancaire jargon te duiden. Lees hier de column van Ewald terug