Kom op 5 mei naar de Godwinlezing van Cory Doctorow

Aanstaande Bevrijdingsdag organiseert digitale burgerrechtenbeweging Bits of Freedom in samenwerking met De Correspondent en Artis de tweede Godwinlezing. Dit jaar wordt de lezing gegeven door de Canadese schrijver, activist en blogger Cory Doctorow, een vermaard auteur van non-fictie en sciencefiction. In zowel zijn journalistieke als zijn literaire werk staan staatssurveillance, privacy en digitale vrijheid centraal.

De titel Godwinlezing is een verwijzing naar ‘de wet van Godwin,’ de internetwijsheid die stelt dat iedere discussie uitmondt in een discussie over de Tweede Wereldoorlog. Een wet die ervoor gezorgd heeft dat er een taboe rust op iedere vergelijking met de Tweede Wereldoorlog.

Bits of Freedom wil met de Godwinlezing dat taboe doorbreken. Directeur de Zwart: ‘Een abstract begrip als privacy is makkelijker te begrijpen als je kijkt naar wat er met mensen gebeurt als ze in een extreme situatie zónder privacy terechtkomen.’

Ik ben het daar hartgrondig mee eens. Het verleden kan het heden concreet en inzichtelijk maken. Niet omdat de geschiedenis zich op identieke wijze herhaalt, wel omdat er belangrijke lessen uit te trekken zijn.

De afgelopen twee jaar zijn de surveillanceprogramma’s van de NSA veelvuldig vergeleken met die van de Stasi. Onterecht, meent Doctorow

Vorig jaar hield De Zwart zelf de eerste Godwinlezing. Daarin beschreef hij de aanslag van het Amsterdamse verzet op het hoofdstedelijk bevolkingsregister in 1943. Het doelwit: de zeer gedetailleerde persoonsdossiers van Amsterdammers die daar lagen opgeslagen.

Volgens De Zwart is er geen sterker voorbeeld van de schaduwzijden van de opslag van persoonsgegevens: de dossiers - met de beste bedoelingen samengesteld door de Nederlandse ambtenaren- werden voor de bezetter opeens óók heel waardevol. Oók de gegevens over de 70.000 Amsterdamse Joden en verzetslieden waren in het register terug te vinden. De titel van zijn lezing luidde dan ook: ‘In de Tweede Wereldoorlog hadden we wél wat te verbergen.’

In Doctorows lezing zal een andere historische episode centraal staan: de staatssurveillance van de Stasi in Oost-Duitsland. De afgelopen twee jaar zijn de surveillanceprogramma’s van de National Security Agency veelvuldig vergeleken met die van de Stasi. Volgens Doctorow is dit een onterechte vergelijking. Bovendien zijn de verschillen inzichtelijker dan de overeenkomsten.

De lezing vindt plaats op een bijzondere locatie: de Blauwe Sterrezaal in Artis, de plek waar het bevolkingsregister was gelegen.

Ik zal de avond modereren. De lezing van Doctorow zal na afloop op De Correspondent zijn te lezen. Ook zal er een livestream van de lezing hier te zien zijn.

Wees meer dan welkom op 5 mei! Let wel: er is een beperkt aantal kaarten beschikbaar.

Update: een livestream van de lezing is hier te zien