In dit frustrerende spel kruip je in de huid van de grensbewaker
In het spel Papers Please ben je een grensbewaker die beslist over het lot van zijn reizigers. En dat is ronduit frustrerend. Een warme aanbeveling.
Toen ik aankondigde een aantal verhalen over grensbewaking te schrijven, kreeg ik van meerdere lezers de tip om de game Papers Please te spelen. Wat een goede tip was dat. Papers Please is een heerlijk spel.
Je bent een arme sloeber in de communistische heilstaat Arstotzkan. Dan krijg je werk als grensbewaker; op het eerste oog een makkelijk baantje. Andere arme sloebers melden zich aan jouw loket. Je bekijkt hun foto’s, controleert hun papieren, stelt vragen en beslist over hun lot. De meeste reizigers zijn te vertrouwen. Ze zoeken werk of willen een familielid bezoeken aan de andere kant van de grens. Meestal hebben ze de juiste papieren. En als ze die niet hebben, stuur je ze gewoon weer terug.
Geen makkelijk baantje
Maar het rommelt in de heilstaat. Er is net een oorlog beëindigd. Er zijn opstandelingen actief. Terroristen proberen de grens over te steken. Smokkelaars en criminelen pogen hun werkgebied uit te breiden.
Er volgt een aantal vervelende incidenten. De controles worden aangescherpt, het papierwerk vermeerdert en de druk op jou neemt toe. Iedere dag komen er weer nieuwe regels bij en de mensen voor je loket weten steeds manieren te verzinnen om die regels te omzeilen. Meer regels betekenen ook meer uitzonderingen, maar hoe bepaal je of je een uitzondering mag maken?
Je werk wordt verder bemoeilijkt doordat je per toegelaten reiziger wordt betaald. Als je niet hard genoeg werkt, verdien je te weinig om je gezin te onderhouden. Toen ik Papers Please speelde, verloor ik bijvoorbeeld na een paar dagen een kind doordat ik zijn medicijnen niet kon betalen. Over druk gesproken.
Ik merkte dat ik mij na een paar minuten al volledig liet meeslepen door de chaos en ervan baalde als ik een detail over het hoofd had gezien. Een stempel die ontbrak. Een paspoort dat in een niet-bestaande stad was uitgegeven. Een terrorist die door mijn onoplettendheid door de controle was geglipt. Een arme vrouw die ik ten onrechte de toegang tot Arstotzkan had ontzegd.
Maak je eigen einde
Het verloop van het spel ligt niet vast: er zijn liefst twintig verschillende eindes mogelijk. Wat je doet en welke keuzes je maakt heeft dus wel degelijk invloed.
Papers Please heeft sinds de release in 2013 veel prijzen gewonnen. Dat zou je niet verwachten als je de vormgeving ziet. Die is pixelig en donker. Maar die vreemde, primitieve vormgeving staat geheel ten dienste aan de beleving. Zo zit je in het spel in een klein hokje met te weinig ruimte om alle orders, apparatuur en documenten te herbergen. Continu moet je stukken opzij schuiven, tussen stapels paperassen naar nieuwe werkbriefjes zoeken, terwijl je soms niet eens goed kan zien of de reiziger voor je een man of vrouw is.
Ik hou van dit soort spellen. Spellen die je laten voelen hoe grijs de werkelijkheid is, hoe ambigu zogenaamd officiële informatie vaak is en hoe veiligheidstheater al snel tragikomisch wordt. Het spel lijkt daarmee te gaan over een vervlogen tijd: tegenwoordig hebben we allemaal mooie geautomatiseerde grenssystemen die aan de hand van onze informatie bepalen of we door mogen reizen of niet. Toch is het maar de vraag of de beslissingen niet net zo wankel kunnen zijn. Daarover binnenkort meer.
Spelen dus.
De domheid regeert
Sander SchimmelpenninckIn deze nummer-1-bestseller ontmaskert Sander Schimmelpenninck gespeelde domheid als politieke strategie.
