Zo ziet de oorlog in Syrië eruit vanuit het keukenraam

Vimeo plaatst cookies bij het bekijken van deze video Vimeo

De Syrische fotograaf Issa Touma kreeg eind vorig jaar internationale aandacht toen hij midden in het geweld van de Syrische burgeroorlog doodgemoedereerd een fototentoonstelling organiseerde in zijn galerie Le Pont in Aleppo. Touma gelooft in kunst. ‘Het is de enige manier om de barbarij het hoofd te bieden,’ zegt hij.

Maar soms liggen kunst en oorlogsverslaggeving gevaarlijk dicht bij elkaar. Toen in augustus 2012 de burgeropstand uitbrak, bleek zijn appartement in Aleppo precies op het front van de strijders van het Vrije Syrische Leger tegenover de regeringstroepen van Bashar al-Assad te liggen.

Op een zomerochtend wordt Touma verrast door jonge mannen die onder zijn raam zandzakken opstapelen en gewapend de wacht hielden. Hij besluit het vast te leggen en houdt vanaf dag één een videodagboek bij. Meestal filmt hij vanuit zijn raam, soms brengt hij zichzelf in beeld. Bijvoorbeeld wanneer hij zijn balkonplanten water geeft, voor de televisie hangt of een paniekerige oproep de wereld instuurt dat zijn eten op is.

In de film, die de eerste negen dagen van de opstand toont, zien we hoe de studentikoze strijders langzaam maar zeker plaatsmaken voor zwaarbewapende strijders, zien we al Touma’s buren vertrekken en zien we hoe het Vrije Syrische Leger wordt verslagen.

Dan verschijnen de gevreesde islamitische strijders ten tonele. Enorme kerels, zwaarbewapend, grimmig, met bivakmutsen. Onmiskenbaar het einde van wat een democratische opstand had kunnen zijn. De filmmaker beseft dat als geen ander. ‘Ik wil niet meer filmen,’ verzucht hij.

Voor Issa Touma is het Westen medeschuldig aan het uit de hand lopen van de Syrische opstand. Het Westen keek immers weg toen krachten uit de Golfstaten en de Moslimbroederschap de revolutie in een heel vroeg stadium kaapten. De wereld leeft nu met de gevolgen.

9 Days - From my Window in Aleppo is tot stand gekomen op initiatief van de jonge Nederlandse filmmakers Floor van der Meulen en Thomas Vroege. Zij hebben uit het materiaal van Issa Touma deze korte film gemonteerd.