Aanbeveling

Deze zes exposities doen je surveillance en privacy beter begrijpen

Dimitri Tokmetzis
Correspondent Surveillance & Technologie
Artwork voor Coded Matter(s) #10: Algorithmic Wildlife, door creative coder Raven Kwok.

De komende tijd zijn er veel exposities en bijeenkomsten over privacy, surveillance, technologie en profiling. Ik zet de interessantste op een rij.

De laatste tijd krijgen collega Maurits Martijn en ik opvallend veel uitnodigingen voor exposities die handelen over de thema’s privacy, surveillance en profiling. Die belangstelling juichen we toe, want er is nog steeds een gebrek aan goede verhalen en beelden die ons helpen over deze thema’s te praten. De oude verhalen - en zijn inspirerend, maar sluiten steeds minder aan bij de actualiteit. Bij uitstek ligt hier een schone taak voor de kunstenaar.

Update 10 september: inmiddels zijn het acht exposities...

Helaas kunnen we zelf niet naar al die exposities, maar we willen er wel graag aandacht aan besteden. Daarom bij dezen een korte lijst met activiteiten waar kunst, privacy, surveillance en technologie elkaar ontmoeten. Als je ergens naartoe gaat, laat hieronder even weten hoe het was.

1. Data Rush - Groningen

Als deel van het fotofestival Noorderlicht organiseert het programma Data Rush. Wetenschappers en kunstenaars buigen zich in een expositie, een aantal lezingen en een paar debatten over de spanning tussen vrijheid en surveillance op het internet. Aan de expositie werken negen beeldend kunstenaars mee, waaronder Addie Wagenknecht, Joyce Overheul, James Bridle en Rugter Prins.

2. (No) Privacy - Utrecht

Hoe zichtbaar willen we zijn? En hoeveel invloed hebben wijzelf nog op de verspreiding van onze (visuele) informatie? De huidige netwerksamenleving, waarin we worden overspoeld door nieuwe technologische mogelijkheden, biedt kansen en bedreigingen die vragen om bezinning.

Deze vragen staan centraal in de expositie (No) Privacy van Fotodok in Utrecht. Bijna twintig exposeren hun werk. Ook is er een randprogrammering met debatten.

3. Algorithmic Wildlife - Amsterdam

Kunstenaars en onderzoekers zullen een avond lang je gids zijn in de vreemde wereld van de algoritmen. Naarmate mensen hun werk meer toevertrouwen aan computersystemen, wordt het tijd om ons af te vragen hoe we ons moeten verhouden tot algoritmen. Zijn ze slim, of juist onzettend dom? Hoe autonoom zijn ze en in hoeverre kan ons eigen morele besef geprogrammeerd worden?

4. Crypto Design Challenge - Breda

Het in Breda houdt al een paar maanden de zogenoemde Crypto Design Challenge. Kunstenaars en ontwerpers zijn opgeroepen om cryptografie voor het internet toegankelijker te maken voor een breed publiek. Of ze mogen gewoon artistiek met het onderwerp aan de slag gaan. De uitkomsten worden begin oktober gepresenteerd in de expositie Design my privacy. MOTI is een interessant museum. Een mooie gelegenheid om er een keertje langs te gaan.

5. How to Cross Borders - Utrecht

Op 3 september zal de Britse essayist en kunstenaar James Bridle een lezing geven over de moderne, digitale grens. Bridle heeft een aantal interessante installaties gemaakt over migratie, oorlogvoering en grenstoezicht. hem was een belangrijke inspiratiebron voor twee recente De lezing vindt plaats in het kader van Hacking Habitat, een langlopende internationale expositie (en debatserie) over de rol van technologie in onze democratie.

6. Art In The Age Of... Asymmetrical Warfare - Rotterdam

In kunstcentrum Witte de With exposeren twintig bekende internationale kunstenaars hun werk over oorlogvoering in de eenentwintigste eeuw, waarbij ook digitale oorlogvoering aan bod zal komen. Het gaat daarbij niet alleen om het veranderende beeld ervan, maar vooral ook om de oorlog rondom de beeldvorming.

7. Het Google Consulaat en de waarde van je DNA - Amsterdam

Stichting Kunst aan de Schinkel houdt tussen 27 september en 8 november de expositie Verborgen Plekken. Tien kunstenaars is gevraagd om te reageren op dat thema en in de openbare ruimte, maar ook in henzelf die verborgen plekken te vinden. Roos Groothuizen zal het Google Consultaat bemannen. Aldaar kun je inzicht krijgen in je dataprofiel en een Google paspoort laten maken. Kunstenaar Jeroen van Loon biedt zijn DNA te koop aan om de waarde ervan te bepalen. Wat is de waarde van DNA van een persoon? Kunnen en mogen deze gevoelige privé-data zomaar (door)verkocht worden en is het mogelijk om mede-eigenaar te worden van het DNA van iemand anders? En wat zijn de ethische, financiële en sociale gevolgen hiervan?

8. The Future of the Past (In a World Well Documented) - Utrecht

Het IMPAKT festival staat dit jaar in het teken van veranderende noties van geheugen en tijd in een wereld van netwerken en massale data-opslag. Een belangrijk subthema is de voorspellende waarde van data en informatie: predictive analytics, dito policing en de rol van data-analyse bekeken door de lens van de toekomst. Wat is de logica hierachter en wat zijn de precieze mogelijkheden? Met sprekers als Daan Roosegaarde en Evgeny Morozov belooft IMPAKT een interessant festival te worden. IMPAKT vindt plaats van 28 oktober tot en met 1 november.