‘Wie het boetekleed past, trekt het aan (en neemt nog een extra cursus statistiek).’

Dat schrijft de NOS-ombudsman in een artikel van afgelopen zaterdag. De dag ervoor hadden Armen Hakhverdian en ik ons nog over haar beklaagd in een artikel op De Correspondent.

Wat was er precies gebeurd? Twee weken geleden verscheen een bericht op de NOS-website: ‘deel vrijwilligers Rode Kruis weigert hulp aan vluchtelingen.’ Het Rode Kruis zei daarop in een verklaring dat de berichtgeving ‘suggestief’ was. Vervolgens was het aan de ombudsman om een onafhankelijk oordeel over de kwestie te vellen. In haar reactie zei ze zulke bizarre dingen over statistiek, dat Armen en ik besloten er een stuk over te schrijven: ‘Beste NOS-Ombudsman, bij wie kunnen we over u klagen?’

We weten niet of ze ons verhaal heeft gelezen, maar ze erkent in ieder geval haar ‘gebrekkige statistische kennis.’ Een aantal statistici had haar verteld dat je op basis van het aantal respondenten (1293) conclusies mocht trekken over de gehele groep vrijwilligers, vertelt ze. Maar daarbij had ze een essentiele opmerking naast zich neergelegd: ‘Mits (!) er aan de voorwaarden voor een voldoende aselecte steekproef zou zijn voldaan.’ En dat was nou precies het probleem, aan die voorwaarden was niet voldaan.

Goede zaak, deze correctie! Toch blijven we het op een punt oneens. Ze schrijft: ‘Maar daarmee is het punt dat 20% van de respondenten op de enquête bezwaren (waaronder principiële) opgeeft om niet met vluchtelingen te werken niet weg.’ Dit klopt, maar slechts 15% van die 20% (3% van het totaal) gaf principiële bezwaren. In het oorspronkelijke NOS-artikel werd niet genoemd dat veel mensen andere motieven aangaven, zoals ziekte of tijdgebrek. En dat is cruciale informatie.

Wat dacht je van de conclusie: ‘3 procent van vrijwilligers in selecte steekproef geeft principiële redenen om vluchtelingen niet te helpen’? Zou die ook het nieuws hebben gehaald?