Meneer Klepke, een man van ergens in de zeventig, zakt steeds door het gat in zijn postoel. Na een heupoperatie en verblijf in een verzorgingstehuis viel hij zoveel af dat hij er niet meer veilig op kan zitten. Een simpel douchezitje, met een dicht zitvlak, was genoeg geweest. Miscommunicatie en traagheid bij de woningbouw en zijn zorgaanbieders zorgen ervoor dat hij er al weken op wacht.

Een buurtbewoner zit tegenover hem in de woonkamer, ouwehoert wat over de tenniswedstrijd die op tv is, vraagt hoe het met zijn familie is. Hij is een van de initiatiefnemers van de Zorgvrijstraat in Rotterdam, een groep buurtbewoners die mensen in de wijk aan elkaar koppelt op basis van zorgvragen en competenties. Zo kan een buur die lekker kookt wat afspreken met een bewoner die het moeilijk vindt eten voor zichzelf te maken.

Eerder monteerde de man die tegenover meneer Klepke zit ook al de wandbeugel naast de voordeur, waardoor Klepke weer zelfstandig de drie traptreden voor zijn woning op kan lopen. En nu regelt hij die stoel, door in de buurt te kijken wat mensen nog hebben liggen en door zorgaanbieders aan te sporen eindelijk te reageren op de verzoeken van Klepke. Over een paar dagen is de stoel misschien al wel geregeld en kan de man weer veilig douchen. Zijn buur zal er ongeveer een uurtje aan kwijt zijn geweest.

Het rollatorspreekuur in Rotterdam-West

Twee weken geleden vroeg ik jullie, naar aanleiding van de zorgdecentralisatie en de vaak negatieve gevolgen daarvan voor zorgbehoevenden, of er ook interessante, effectieve projecten uit deze zorgtransitie zijn voortgekomen.

De respons per e-mail, Twitter en LinkedIn was overweldigend. Overal in het land springen kleine en grotere organisaties in het gat dat de decentralisatie tussen zorg en burger heeft geslagen. Sommige projecten krijgen (financiële) steun van de gemeenten. Maar verreweg de meeste zijn burgerinitiatieven; opgestart door vrijwilligers die iets proberen te betekenen voor hun gemeenschap.

Is een rollator stuk, valt zo’n oudere en breekt hij zijn heup, dan ben je zo maanden, soms jaren, en duizenden euro’s verder

Sinds vorige week reis ik door het land met jullie suggesties, om te kijken hoe deze projecten worden opgezet, gerund en welk effect ze hebben.

Zo vond ik in Rotterdam-West de rollatorspreekuren. Een groep klussende buurtbewoners trekt daar langs verzorgingstehuizen om rollators te keuren. Sinds de invoering van de nieuwe wet Wet maatschappelijke ondersteuning worden wat wordt genoemd ‘simpele hulpmiddelen’ niet meer vergoed. Dan gaat het over bijvoorbeeld krukken, rollators of looprekken. Die spullen moeten nu door de zorgbehoevende zelf worden aangeschaft bij een thuiszorgwinkel. Doordat die aanschaf - laat staan het onderhoud ervan - tegenwoordig niet meer vergoed wordt, lopen veel senioren rond met bijvoorbeeld kapotte remmen. 133 van de 175 rollatoren die ze in Rotterdam nakeken, bleken onveilig. Versleten remkabels, loszittende schroefjes. Is een rollator stuk, valt zo’n oudere en breekt hij zijn heup, dan ben je zo maanden, soms jaren, en duizenden euro’s verder. De kosten van alle 133 rollatorreparaties bij elkaar? 125 euro.

Eten in Ottoland

Ik ben de komende weken nog in buurthuizen, op straat, bij mensen thuis. Later deze week zal ik schrijven over het Zuid-Hollandse dorp Ottoland, waar autistische, gehandicapte, eenzame en dementerende dorpsbewoners één keer per week samen koken en eten. Dit omdat voor een groot deel van hen de (door de overheid geregelde) dagbesteding is weggevallen.

Een vrijwilliger van dat project, zelf lichamelijk gehandicapt en afhankelijk van andere soorten van zorg, vatte goed samen wat de tot nu toe bezochte initiatieven gemeen hadden: ‘Elkaar helpen hoeft echt niet zo moeilijk te zijn. Iedereen kan iets, je moet elkaar er alleen op wijzen.’

Dossier Decentralisaties:

In het jaar voorafgaand aan de decentralisaties schreven verschillende correspondenten over de veranderingen die op stapel stonden. Ze onderzochten wat de gevolgen van dit beleid zijn voor alle betrokken partijen.

Ik trok vorig najaar op met vier van de ambtenaren die vanaf morgen de zorg inkopen.

Deze bevlogen ambtenaren kopen straks onze zorg in. Zijn ze daar klaar voor? Morgen gaat de decentralisatie van start en zullen tal van zorgtaken van de Rijksoverheid naar de gemeenten worden overgeheveld. De zorginkopers zijn de spil in het nieuwe zorgstelsel. Maar wie zijn dat eigenlijk? En hoe kijken ze zelf tegen de aanstaande verandering aan? Een rondgang langs vier gemeenten, door middel van vier portretten. Lees het artikel hier terug

Tamara Woestenburg dook in de Jeugdzorgwet en de Participatiewet. Manon van den Brekel bracht intussen de veranderingen voor langdurig zieken in kaart.

De nieuwe Jeugdzorgwet wordt precies verkeerd ingevoerd Vanaf januari 2015 zijn in Nederland de gemeenten verantwoordelijk voor het aanbod, de regulering en de financiering van de jeugdzorg. Denemarken heeft zeven jaar geleden een vergelijkbare decentralisatie uitgevoerd. En wij staan op het punt hun belangrijkste lessen te negeren, ontdekte gastauteur Tamara Woestenburg. Lees het verhaal hier terug Lessen uit de havenstad: zo bestrijd je werkloosheid dus niet De werkloosheid daalt en de economie trekt weer aan, zo meldde het kabinet dit najaar. Maar veel crisismaatregelen moeten nog worden ingevoerd, zoals de gewijzigde Wet Werk en Bijstand. Deze wet is gebaseerd op experimenten in Rotterdam, die worden gepresenteerd als succesverhaal, maar in werkelijkheid een mislukking blijken. Een reconstructie van gastcorrespondent Tamara Woestenburg.
 Lees het verhaal hier terug Een banenquotum voor gehandicapten, helpt dat? Werkgevers en de overheid scheppen de komende jaren circa 125.000 banen voor gehandicapten. Zwaar gehandicapten lijken daarvan te profiteren, terwijl minder zwaar gehandicapten juist buiten de boot dreigen te vallen. Gastcorrespondent Tamara Woestenburg onderzocht wat de participatiewet en het bijbehorende quotum voor deze groep betekenen. Lees het verhaal hier terug

En Anne Schepers zocht met correspondent Maurits Martijn naar een antwoord op de vraag hoe gemeenten straks met de privacyaspecten van hun nieuwe taken omgaan.

Als stagiair opzoeken wat de baas verdient: bij de gemeente kan het Als stagiair even opzoeken wat de baas verdient of hoeveel het huis van Gordon kostte: dat kan gewoon bij de gemeente. Het gegevensnetwerk Suwinet heeft grote beveiligingslekken, die niemand lijkt te kunnen dichten. Samen met Anne Schepers onderzocht Maurits Martijn de beerputten en belangen die ervoor zorgen dat de privacy van burgers bij de gemeenten niet gewaarborgd is. Lees het verhaal hier terug Gemeenteambtenaren zonder beroepsgeheim kunnen straks het medisch dossier van je kind inzien Instanties in de Jeugdzorg bevinden zich bij de decentralisaties in een spagaat: aan de ene kant moeten ze aanbesteden in hun gemeente om hun voortbestaan te garanderen, aan de andere kant staan ze machteloos tegenover de inrichting van de decentralisatie. Het gevolg: de zorg én de privacy van de patiënten kunnen eronder te lijden hebben. Lees het stuk hier terug Niemand weet wat die sociale wijkteams vanaf 2015 gaan doen Vanwege de decentralisaties heeft bijna iedere gemeente vanaf 1 januari sociale wijkteams: teams van hulpverleners die buurtbewoners bijstaan in de zorg, jeugdzorg en problemen rond werk en inkomen. Maar recent onderzoek laat zien dat het vaak niet duidelijk is wat deze wijkteams precies gaan doen. Hierdoor is ook de privacy van burgers in het geding. Lees hier het stuk terug Ook voorbeeldgemeente Enschede heeft zijn privacybeleid nog niet op orde In ons onderzoek naar privacy bij de gemeenten hebben we tot nu toe veel óver gemeenten geschreven. Maar we waren nog niet bíj een gemeente gaan kijken, om te zien hoe daar gewerkt wordt aan het nieuwe privacybeleid dat bij de decentralisaties komt kijken. In Enschede, dat gezien wordt als een voorbeeldgemeente, is nog veel werk te verzetten. Lees het stuk hier terug