Je kunt hem met recht de ‘Forrest Gump’ van Nederland noemen: ondernemer, uitvinder, politicus, verzetsman, vrijmetselaar en bon-vivant Joop (J.M.F.A.) van Dijk (1912 - 1973). Zet je de trefwoorden uit zijn leven onder elkaar, dan krijg je een aardig beeld van het Nederland tussen 1930 en 1970.

Een kleine greep: op zijn vijftiende werd hij, vanwege zijn uitvindingen op het gebied van radiotechnologie, ‘de Nederlandse Marconi’ genoemd. Tijdens de oorlog had hij niet alleen een actieve rol in het verzet, maar was hij ook chef van het Corps Regeerings Berichten Dienst, de ondergrondse organisatie die een geheim netwerk van radiozenders, ontvangers en koeriers door heel Nederland opzette. Het maakte de communicatie mogelijk tussen het Nederlands verzet en de Nederlandse regering in ballingschap.

Zet je de trefwoorden uit zijn leven onder elkaar, dan krijg je een aardig beeld van het Nederland tussen 1930 en 1970

Na de oorlog werd Joop van Dijk een prominent figuur in de politiek. In 1946 was hij een van de mede-oprichters van de Partij van de Vrijheid (PvdV), die een paar jaar later overging in een partij waar Van Dijk tot 1963 hoofdbestuurslid van zou blijven, de huidige regeringspartij VVD.

Met het Nederlands Radar Proefstation bracht hij de radartechnologie naar Nederland. Hij was betrokken bij de Het Loo Conferenties en speelde een sleutelrol bij de Greet Hofmans-affaire.

En niet onbelangrijk: door zijn vriendschap met Binnenlandse Veiligheidsdienstbaas Louis Einthoven zorgde hij ervoor dat het NRP in contact kwam met de CIA en zo een sleutelrol speelde bij verschillende afluisteroperaties tijdens de Koude Oorlog.

Maar geloof mij: er is meer over deze man te vertellen.

Toen Cees Wiebes en ik zijn dochter bezochten in Zwitserland, vertelde zij ons dat hij tijdens zijn leven graag op de achtergrond bleef, maar dat het haar zo verbaasde dat er nog nooit iemand haar naar haar vader had gevraagd. Geen onderzoeker, geen journalist. Nu wij met operatie-Leunstoel een deel van zijn leven hebben ontsloten, lijkt het een mooi moment dat iemand aan de slag gaat met zijn biografie.

Een voorzet voor de titel:

‘Onder de radar. Het ongeloofwaardige leven van Joop van Dijk, de Nederlandse Forrest Gump.’

Mijn e-mailadres is maurits@decorrespondent.nl. Ik help geïnteresseerden graag verder.

Ook in operatie-Leunstoel:

Operatie Leunstoel: hoe een klein Nederlands bedrijf de CIA hielp om de Russen af te luisteren Een klein bedrijf uit Noordwijk, het Nederlands Radar Proefstation, werkte decennialang voor de CIA. Het bouwde geavanceerde afluisterapparatuur die de Amerikanen inzetten tegen de Sovjet-Unie. Ik kwam dit verhaal op het spoor doordat een oude schoolvriend mij documenten van zijn opa gaf. Samen met inlichtingenexpert Cees Wiebes reconstrueerde ik in anderhalf jaar de nog nooit vertelde sleutelrol die dit Nederlandse bedrijf speelde tijdens de Koude Oorlog. Lees hier het verhaal Deze drie (uitgetikte) A4’tjes vormen de aanleiding van operatie-Leunstoel De aanleiding voor operatie-Leunstoel waren de notities van Gerhard Prins. Notities die bovendien als onderligger dienden voor ons hele onderzoek. In deze update: een transcript van die notities. Lees hier de brief De hoofdrolspelers van operatie-Leunstoel Operatie-Leunstoel is boven alles een verhaal over mensen. Véél mensen. Daarom hier een handig overzicht van de belangrijkste figuren uit het verhaal - van Admiraal tot BVD’er X. Bekijk hier de hoofdrolspelers Hoe werkte The Thing? En hoe verhoudt die technologie zich tot de recente Snowden-documenten Wij vroegen technische afluisterexpert Peter Koop om de technologie van The Thing uit te leggen. Ook vroegen we hem om te analyseren wat de relatie is met de Snowden-documenten. Zijn conclusie: sommige van de uitgelekte afluisterapparaten die de NSA gebruikt, zijn directe afstammelingen van The Thing. Lees hier de explainer van Peter Koop Geen tijd voor de lange versie? Lees hier een samenvatting. Let op: met spoilers Het verhaal over operatie-Leunstoel telt ruim twaalfduizend woorden. Dat zijn zo’n tachtig bladzijden. Voor wie geen tijd heeft die lange versie te lezen, hier een korte (en droge) samenvatting. Bevat spoilers! Lees hier de samenvatting van het verhaal