Het mooiste ooit? De omhelzing van een veroordeelde pedoseksueel

Net als in 2013 en 2014 mochten we van uitgeverij Maven Publishing grasduinen in de nieuwste editie uit de reeks ‘ Nederland in ideeën.’ Het concept is telkens: circa honderd prominente Nederlanders reageren op een prikkelende vraag. De vraag kwam dit jaar van Viktor&Rolf en luidt: Wat is het mooiste dat je ooit zag?

We publiceren enkele van de meest verrassende antwoorden. Vandaag: een dominee die een veroordeelde pedoseksueel in zijn kerk uitnodigt. En wordt getroffen door een omhelzing die hij nooit meer vergeten zal.

Wat is het mooiste dat je ooit zag?

Dat is nog maar kort geleden. Dit jaar nog. Het was een om haar werk gehate kunstenares die een om zijn zedendelicten met minderjarige kinderen gehate man omarmde. Zij krijgt nog dagelijks hatemail. Hij heeft een andere naam aangenomen.

Gelukkig wordt hij in het openbaar nauwelijks herkend, anders had hij zich niet buiten kunnen vertonen. Hij heeft zijn straf uitgezeten, maar de samenleving vond het nog niet genoeg. Vorig jaar kwam hij in onze PopUpKerk en bleef.

Dit is een nieuw kerkje dat los van religieuze vooronderstellingen opnieuw wil kijken hoe de wereld anders kan. Daarvoor keren we de oude teksten van het christendom binnenstebuiten. Omdat die wereld veranderende potentie blijkt te hebben.

Op deze zondag neemt hij het woord. Hij verhuist naar het buitenland en wil bij wijze van afscheid één keer zijn hele verhaal doen, voor wie het wil horen. In de stilte die ontstaat na zijn verhaal, staat zij op. De kunstenares. En geeft hem een knuffel. Ik denk niet dat er iemand is in de groep die zo goed begrijpt wat het betekent om gehaat te zijn. Anderen volgen. En hij stamelt: ‘Dank je wel, dank je wel dat jullie dit durven.’

Moet ik hem wantrouwen?

Ik was bang voor die vriend van mij, die hem liever zijn nek zou breken dan hem een hand zou schudden. Vanwege zijn geschiedenis

Sommigen kenden zijn geschiedenis al een beetje. Anderen niet. Hij houdt het niet heel erg verborgen, maar hij en ik, en de anderen die het weten, praten er ook niet per se over. Tenzij het aan de orde komt. Ik wil als leider van de club niemand waarschuwen voor hem. Maar er spelen ook vragen door mijn hoofd: wat als er kinderen bij zijn? Natuurlijk let ik dan iets beter op, maar moet ik ze informeren? Nee, iedereen is erbij.

Moet ik überhaupt wel zo argwanend zijn? Eigenlijk schaam ik me daar een beetje voor. Want het was nogal een specifieke situatie waarin hij zat toen hij de fouten maakte. En wie zegt me dat anderen niet net zulke fouten zouden kunnen maken? Hij heeft spijt, hij wil anders, hij vecht tenminste.

De onderbuik zegt dat je extra op moet passen met hem, op zulke momenten. Dan ben ik dankbaar voor de ratio. Die leert dan loslaten. Soms is de ratio barmhartiger dan het gevoel. Gek eigenlijk.

Na de omhelzing geven we hem een cadeau mee. Een familiealbum.

De lege wereld na het oordeel

Zijn wereld was leger geworden sinds zijn veroordeling. Familie was grotendeels verdwenen. Zij wilde hem iets meegeven, omdat wij nu zijn familie waren. Het werd een ‘familiealbum’.

Sommigen van ons namen foto’s van zichzelf mee. Anderen wilden dat niet. Iets met het gevoel weer. Niemand was verplicht. Men schreef er teksten in. Bemoediging, waardering voor zijn weg naar een nieuwe bestemming, een nieuwe baan, een nieuw land. ‘Maar je zult niet meer zonder familie zijn,’ zei zij. En wijzend op de pagina’s die nog leeg waren in het album: ‘Omdat we geloven dat je nog weer nieuwe familie tegen gaat komen.’

En het ging allemaal niet vanzelf. Ik was bang voor die vriend van mij, die hem liever zijn nek zou breken dan hem een hand zou schudden. Vanwege zijn geschiedenis. Die kwam normaal gesproken niet naar de PopUpKerk, maar wat als hij wel een keer zou besluiten langs te komen? En hem zou herkennen?

Voorbij koude ratio of emotionele onderbuik

Voor de hand liggend was het niet, maar je weet het nooit. En lui uit mijn club die met kinderen werken. Ze vroegen zich af wat het zou betekenen als er bijvoorbeeld een foto zou gaan rondzwerven. Opgepikt door de media. En dan? Op de zaterdagavond voor zijn afscheid kreeg ik nog telefoontjes. Want die en die moesten nog ingelicht en die twijfelde wat te doen. Spanning in de lucht. Spanning in de club. En niet onterecht.

Als het ons allemaal voor de wind gaat, zijn we het vaak met elkaar eens. Dan moet de wereld er anders uitzien, zijn we aardig bezig en willen we het goede. Maar bij het aandienen van verdomd ingewikkelde discrepanties tussen wat het hart wil, het hoofd beredeneert en de onderbuik voelt wordt het knap lastig.

Daarom was het moment zo mooi. Deze verbinding. En de nieuw gevormde familie daaromheen. Omdat de zon scheen. Omdat er gasten waren die er nooit eerder waren geweest, maar diep onder de indruk waren van zijn verhaal.

Omdat het simplisme zo ver weg was die ochtend. De eenvoudige haat van boze borden. Het simpelweg zeggen dat iemand maar gewoon welkom moet zijn. Het was alles samen en het leek erop dat het hart uiteindelijk toch won. De wil. De keuze die anders is dan koude ratio of emotionele onderbuik. Bezegeld met een knuffel. Dat vind ik hoopvol.

Dit verhaal is geschreven door Rikko Voorberg en een voorpublicatie uit het boek Dit is het mooiste ooit.