YouTube is de ideale Nerd TV. Vijftien tips voor de donkere decemberdagen

Dimitri Tokmetzis
Correspondent Surveillance & Technologie
Illustratie door onze redactioneel vormgever Leon Postma

YouTube is te groot geworden om makkelijk interessante en verrassende videokanalen te vinden. Daarom bevelen ik en collega’s deze week onze favoriete kanalen aan. Vandaag: vijftien lekker nerderige programma’s die op de gewone tv ontbreken.

Ik kijk meer YouTube dan gewone tv. De reden is simpel: ik kan kijken wanneer ik wil, ik vind makkelijker nieuwe en interessante filmpjes en ik vind op YouTube wat ik bij de publieke omroep mis: nerderige filmpjes.

Ik hou van filmpjes over natuur- en wiskunde. Over hoe de wereld werkt en hoe we haar kunnen beschrijven. Ook vind ik computers interessant en de wetenschap erachter. Over hoe ze nu precies werken, de geschiedenis ervan en de maatschappelijke context waarin we computers aan het werk zetten.

Daarnaast heb ik voor mijn werk vaak praktische handleidingen nodig, bijvoorbeeld om een bepaalde formule voor Excel te vinden, om erachter te komen hoe precies werkt, of hoe het ook alweer in elkaar zit.

Dit zijn een paar favorieten die ik de afgelopen jaren heb bekeken.

1. Filmpjes over natuur- en wiskunde

Van is niet zo gek veel beeldmateriaal beschikbaar, maar wat er is, is om van te smullen. Feynman is een meesterverteller. In onderstaande video (een serie, dus klik vooral verder na het einde) legt hij alledaagse natuurkunde uit.

Youtube plaatst cookies bij het bekijken van deze video Bekijk video op Youtube
Richard Feynman over alledaagse natuurkunde in Fun to Imagine (1983)

Numberphile is een kanaal dat ik trouw volg. Het kanaal is van de Universiteit van Nottingham en wekelijks vertellen medewerkers over een wiskundig probleem of een interessant fenomeen.

Youtube plaatst cookies bij het bekijken van deze video Bekijk video op Youtube
Numberphile, Infinity is bigger than you think.

Kurzgesagt is een animatieserie die actuele en diepgaande kwesties in kort tijdsbestek behandelt. De ene week gaat het over het vluchtelingenprobleem, de andere week wordt bijvoorbeeld de behandeld. Dit mooie filmpje gaat over het onderscheid tussen leven en dood en de vraag of dit onderscheid wel te maken is.

Youtube plaatst cookies bij het bekijken van deze video Bekijk video op Youtube
Kurtzgesagt, What is Life? Is Death Real?

Vsauce gaat doorgaans net iets meer de diepte in. YouTube-host Michael Stevens pakt een wiskundig of natuurkundig probleem bij de hoorns en worstelt twintig minuten lang totdat er een mooie oplossing ligt.

Youtube plaatst cookies bij het bekijken van deze video Bekijk video op Youtube
Vsauce, The Banach-Tarski Paradox.

Er zijn erg veel BBC-documentaires te vinden op YouTube. Die zijn inderdaad wel gewoon op tv geweest.

Deze documentaire, Dangerous Knowledge, vond ik erg interessant. Vier wiskundigen worden hierin geportretteerd: Georg Cantor, Ludwig Boltzmann, Kurt Gödel en Alan Turing. Alle vier waren ze briljant en alle vier vonden ze een tragische dood.

Youtube plaatst cookies bij het bekijken van deze video Bekijk video op Youtube
BBC Dangerous Knowledge.

Daarnaast komen de documentaires van BBC Horizon vaak ook online. Die zijn doorgaans ook zeer de moeite waard. Zoals deze, over de aard van realiteit.

Youtube plaatst cookies bij het bekijken van deze video Bekijk video op Youtube
BBC Horizon, What is Reality?

2. Filmpjes over computers

UNIX is een besturingssysteem dat in de jaren zeventig is ontwikkeld en de basis vormt voor veel hedendaagse computers. Dit filmpje uit 1982 gaat in op het ontstaan ervan en de werking van UNIX. Het is lekker nostalgisch, maar het filmpje geeft ook inzicht in waar onze computertechnologie vandaan komt.

Youtube plaatst cookies bij het bekijken van deze video Bekijk video op Youtube
The UNIX Operating System, een documentaire van Bell Labs (1982)

Computerphile is ook een vast kanaal in mijn YouTube-account. Wekelijks wordt een computerprobleem uit de doeken gedaan. Daarbij worden vooral fundamentele computervragen beantwoord. Wat is het verschil tussen en Wat zijn pixels nu precies? Wat is nu eigenlijk precies het verschil tussen een Mac- en een Windows-computer?

Youtube plaatst cookies bij het bekijken van deze video Bekijk video op Youtube
Computerphile, What if the Universe is a Computer Simulation?

Als je geïnteresseerd bent in de maatschappelijke gevolgen van de ontwikkeling van ict, dan is het een goed idee om Berkman Center te volgen. Dit instituut van Harvard houdt bijna wekelijks interessante lunchlezingen die worden opgenomen. Ik doe er altijd goede ideeën op voor verhalen.

Youtube plaatst cookies bij het bekijken van deze video Bekijk video op Youtube
Cory Doctorow: Kill all DRM in the World Forever, Within a Decade.

Het Chaos Communication Congress is een jaarlijks terugkerende hackersconferentie in Duitsland. De praatjes zijn behoorlijk technisch, maar vrijwel altijd interessant. Op de conferentie wordt vaak nieuw en baanbrekend onderzoek gepresenteerd door academici en hackers. Dit praatje van en vond ik zeer de moeite waard.

Youtube plaatst cookies bij het bekijken van deze video Bekijk video op Youtube
31c3, Jacob Applebaum, Reconstructing Narratives - Transparency in the Service of Justice.

DEF CON is de Amerikaanse tegenhanger van de Chaos Computer Conferentie. DEF CON is minder politiek geladen. In dit praatje leggen twee hackers uit hoe ze vanachter hun laptop de controle over een rijdende auto hebben overgenomen.

Youtube plaatst cookies bij het bekijken van deze video Bekijk video op Youtube
DEF CON 23, Charlie Miller & Chris Valasek, Remote Exploitation of an Unaltered Passenger Vehicle.

Hak5 is een hackerskanaal op YouTube. Er zijn wekelijkse shows met daarin het laatste nieuws. Daarnaast zijn er afleveringen die in het teken staan van specifieke tools of hardware. Als je wat dieper in de computertechnologie zit, zijn dit interessante filmpjes.

Youtube plaatst cookies bij het bekijken van deze video Bekijk video op Youtube
Wireshark 101: Wireless Sniffing, Haktip 139

Het kanaal Excel is fun is onmisbaar voor iedereen die Excel wil leren. Mike Girvin heeft honderden en nog eens honderden filmpjes gemaakt. Van simpel tot zeer ingewikkeld. Hij legt supergoed uit wat hij doet en maakt zulke slechte grappen, dat ze weer lollig zijn. Excel is fun heeft mij meer geleerd dan alle officiële Excelhandleidingen bij elkaar.

Youtube plaatst cookies bij het bekijken van deze video Bekijk video op Youtube
Excel is fun introductievideo.

3. En dan nog een beetje ontspanning

Louis CK is in mijn ogen de beste Amerikaanse komiek van dit moment. Gelukkig komt vrijwel al zijn werk vroeg of laat op YouTube terecht. Hieronder deelt hij zijn besognes over het opvoeden. Behoorlijk herkenbaar soms.

Youtube plaatst cookies bij het bekijken van deze video Bekijk video op Youtube
Louis CK, fragment uit One Night Stand (2007).

Nu Jon Stewart met zijn The Daily Show is gestopt, is het zoeken naar een waardige opvolger. De Britse komiek John Oliver komt wat mij betreft in de buurt met zijn Last Week Tonight with John Oliver. Hierin pakt hij vaak ingewikkelde maatschappelijke onderwerpen op, en behandelt hij die op meesterlijke wijze. In dit fragment gaat hij in op het absurde patentensysteem in de Verenigde Staten.

Youtube plaatst cookies bij het bekijken van deze video Bekijk video op Youtube
John Oliver over patent trolls.

Over deze serie: