Hoe de feiten benoemen het nieuwe wegkijken werd

Het woord begrijpen kan op twee manieren worden bedoeld.

Enerzijds: snappen, doorzien, kennis hebben van.

Anderzijds: begrip hebben voor, sympathie koesteren jegens, instemmen met.

Het verschil tussen die twee, is mijn stellige indruk, wordt steeds mínder begrepen. Als in: gesnapt. En dat komt dan weer voort uit, is mijn vermoeden, onbegrip. Als in: weerzin.

Gij zult benoemen

De spraakverwarring zie je tegenwoordig constant opduiken. Het debat over terrorisme is vruchtbare grond - net als discussies over immigratie en vluchtelingen. En het recept is meestal: als de ene kant oppert het fenomeen te begrijpen - als in: onderzoeken en doorgronden -, ontvlamt de andere kant in het verwijt dat er wordt ‘goedgepraat,’ ‘ontkend’ of ‘ingestemd met.’

Wie oppert om eerst te begrijpen wat er benoemd zou moeten worden, krijgt automatisch het verwijt iets te ontkennen of te verzwijgen

Voor de oorsprong van die spraakverwarring moeten we terug naar Pim Fortuyn, die succesvol een paar linkse taboes op de korrel nam - niet in de laatste plaats het multiculturalisme. Een terechte knuppel in het spreekwoordelijke hoenderhok, want de discriminatiekramp waarin links decennia schoot als je iets waagde te zeggen als ‘Er zijn problemen met Marokkaans-Nederlandse jongeren,’ had veel weg van problemen onder tapijten vegen.

De feiten benoemen werd toen het devies, en benoemd werd er. Van ‘kopvodden’ tot ‘kutmarokkanen,’ van borstvergrotende asielzoekers tot piemels in de vluchtelingenopvang. Inmiddels kun je geen krant meer openslaan of er wordt wel een tapijt gelicht om luidkeels op te sommen welke multiculturele drama’s zich daar wel niet onder voltrekken.

Maar was het benoemen vijftien jaar geleden nog het kerkelijke taboe van links, inmiddels is dat taboe vervangen door een kerkelijk ritueel van rechts: wie oppert om eerst te begrijpen wat er benoemd zou moeten worden, krijgt automatisch het verwijt iets te ontkennen of te verzwijgen.

WAAROM ZWIJGEN DE MEDIA HIEROVER!!111 #KEULEN

Een voorbeeld. Als de berichten kloppen, is er op oudejaarsavond in Keulen een omvangrijke groep vrouwen seksueel geïntimideerd, belaagd en aangerand. Vooralsnog is er - op het moment dat ik dit schrijf - meer níet bekend dan wel, maar deze feiten zijn bevestigd: ruim honderd vrouwen hebben aangifte gedaan, waarvan in ieder geval één van verkrachting. De Duitse politie spreekt van meerdere verdachten, opererend in groepen, met een ‘Arabisch en/of Noord-Afrikaans uiterlijk.’ Geschat wordt dat er in totaal zo’n duizend mensen op en rondom de plaats delict aanwezig waren.

Of, zoals blog De Dagelijkse Standaard het samenvatte: ‘1.000 Arabische en Noord-Afrikaanse mannen misbruikten Duitse vrouwen in Keulen tijdens nieuwjaarsfeest.’

Natuurlijk, genoeg voer voor verontwaardiging. En vooral: genoeg reden voor een diepgravend onderzoek. Maar ook: véél te weinig informatie voor conclusies. We begrijpen nog niet wat er precies gebeurd is. Als in: hebben nog niet voldoende informatie over.

Snappie?

Maar wie zoiets tegenwoordig hardop waagt te zeggen, loopt met zijn linkse bord-voor-de-kop tegen die hardnekkige spraakverwarring op. Namelijk: dat willen begrijpen een synoniem is voor vergoelijken, verdedigen of niet-onder-ogen-willen-zien. Meer willen weten vóórdat je je afschuw ventileert, is de ultieme socialistisch rode lap op de rechts-nationalistische stier geworden: jij wegkijkende bagetallisant van het multicriminele drama die je bent!

Of, zoals De Dagelijkse Standaard het samenvatte: ‘Ziende blind: linkse Duitsers ontkennen massale aanranding door immigranten in Keulen.’

Het nieuwe wegkijken

Het problematische is vooral de bizarre omkering van zaken die hierachter schuilgaat: wie eerst wil weten wat er precies aan de hand is, is de wegkijker - wie aan vijf speculaties en een half Arabisch woord genoeg heeft, díe is de benoemer.

Het Fortuyniaanse feiten benoemen is, kortom, het nieuwe wegkijken geworden.

Het resultaat is bizarre staaltjes ziendeblindheid van een geheel nieuw soort, zoals in dit opiniestuk van het Amsterdamse VVD-raadslid Dilan Yesilgoz: onder de kop ‘Kom op zeg, dit laten we toch niet toe! #keulen’ beklaagt Yesilgoz zich over het gebrek aan ophef, verontwaardiging en feiten benoemen in de dagen na oudejaarsavond.

Zo hekelt ze de burgemeester van Keulen die het voorval een ‘schande’ noemde. ‘Een burgemeester die spreekt van ‘schande’? Nee, een massa-aanranding is misdadig, walgelijk en onacceptabel!’ aldus Yesilgoz.

Benoemen zonder feiten, is kijken met je ogen dicht

Bij de VVD is schande kennelijk al geen krachtterm meer.

Daarna vraagt Yesilgoz zich af: ‘[...] zijn de media hier bewust terughoudend geweest in de berichtgeving, omdat de politie sprak over Noord-Afrikanen? Dachten de mainstreammedia in Duitsland, in Engeland en wellicht in ons eigen land: ‘Dat is stigmatiserend’? Ik weet niet wat de reden is, maar ik, en velen met mij, zijn er klaar mee.’

Nog los van het feit dat het reuze meeviel (of, zo je wilt: tegenviel) met die terughoudendheid - ik kon geen medium vinden dat niet sprak van het gesignaleerde ‘Arabische of Noord-Afrikaanse uiterlijk’ van de vermeende daders -, is het antwoord niet: omdat we nog helemaal niet weten wat er precies is gebeurd en wie de daders zijn?

Begrijp me niet verkeerd: ik ben niet tegen een gezonde dosis morele verontwaardiging, zeker niet als het om (wijdverspreid!) geweld tegen vrouwen gaat. Maar benoemen zonder feiten, is kijken met je ogen dicht: daar wordt niemand wijzer van.

Lees verder: