De afgelopen maanden schreef ik over aandacht voor ‘bijzondere’ leerlingen op een doodgewone school.

Meer dan eens reageerde mijn eindredacteur met: maar welk punt wil je maken?

Ieder verhaal was een illustratie van een groter punt dat ik wilde maken: er verandert veel in het onderwijs en er is steeds meer aandacht voor verschillen tussen leerlingen. Zat een leerling in mijn schooltijd in de eerste klas, nu kan het voorkomen dat hij in een 1 technasium-plusklas zit, Engels op ‘advanced’ niveau volgt, er een dyslexieverklaring in zijn tas zit en hij een stoornis in het autistisch spectrum heeft.

Er verandert veel in het onderwijs en er is steeds meer aandacht voor verschillen tussen leerlingen

Maar in het klaslokaal blijkt het verdomd lastig om in een lesuur aandacht te hebben voor al die verschillende leerlingen. Het is goed dat 34 leerlingen met autisme de kans krijgen om in het reguliere onderwijs een diploma te halen, en natuurlijk gun ik de negentig allerslimste leerlingen op mijn school de extra uitdaging, maar er is ook een keerzijde: in mijn eerste klas zitten die gelabeld zijn, en daar moet ik rekening mee houden. daarover dat de leerling nog steeds als een theekopje door de onderwijsfabriek wordt gehaald, maar dat van de docent wel wordt verwacht dat hij aan die lopende band ieder kopje een uniek oortje aanmeet, met de hand beschildert en zelf glazuurt. Wat kunnen we van docenten verwachten?

Om het maatwerkdebat van meer context te voorzien, heb ik historicus (1985) gevraagd een reeks artikelen te schrijven, waar ik steeds op zal reageren. Mellink promoveerde in 2013 aan de Universiteit van Amsterdam op de opkomst van de geïndividualiseerde samenleving in Nederland sinds 1945. In zijn proefschrift laat hij zien hoe het ideaal van zelfontplooiing is ontaard in groepsdwang. Jezelf zijn is volgens Mellink de norm geworden en wie van die norm afwijkt – de moslim, de orthodoxe christen, het kind met het rugzakje – moet bekeerd worden. Want: iedereen moet worden zoals wij. Volg Mellinks reeks vanaf maandag en praat mee!

Bram Mellink interviewde ik eerder naar aanleiding van de aanslagen op Charlie Hebdo Niet alle docenten vinden het even gemakkelijk om over de aanslag op Charlie Hebdo te praten in de klas. In het recent verschenen boek Worden zoals wij laat historicus Bram Mellink (1985) aan de hand van ons onderwijs zien hoe ons ideaal van zelfontplooiing is ontaard in groepsdwang om jezelf te zijn. Wie niet aan die norm voldoet - de moslim, de orthodoxe christen - moet bekeerd worden. Ik sprak Bram Mellink via Skype.
Lees hier dat interview terug

Meer van mij:

Hoe een doodgewone school leerlingen met autisme aan een diploma helpt Sinds twee jaar gaan leerlingen die speciaal onderwijs nodig hebben zo veel mogelijk naar de reguliere school. Die integratie verloopt niet zonder slag of stoot: krijgt de leerling wel voldoende aandacht? Of leidt dat niet te veel af? Een verslag vanaf mijn school. Lees hier het stuk terug Op mijn school is het heel normaal om uit de kast te komen Eén vijfde van alle lesbische, homo- of biseksuele jongeren tussen de 16 en 25 geeft in onderzoek aan nog niemand in de intieme kring verteld te hebben over zijn of haar lhb-gevoelens. Op mijn school probeert de Gay-Straight Alliance een omgeving te creëren waarin iedereen zich geaccepteerd voelt. Lukt dat? Lees hier het verhaal terug Hoe een doodgewone school zijn leerlingen probeert uit te dagen Even geleden verwierp staatssecretaris Sander Dekker (VVD) de plannen voor een maatwerkdiploma in het voortgezet onderwijs. Hij volgde daarin het advies van de Onderwijsraad, die stelt dat er binnen de huidige wet- en regelgeving al genoeg maatwerk mogelijk is. Op mijn school, het Zaanlands Lyceum, bestaat bijvoorbeeld al jaren een ‘traject op maat’ voor leerlingen die meer kunnen. Hoe werkt dat? Lees hier het stuk terug Correspondent op eigen school Ik wil laten zien dat er op een doodgewone school ook hard wordt gewerkt om het beste uit leerlingen te halen. De komende weken ben ik daarom correspondent op eigen school. Lees hier mijn introductiestuk bij deze reeks. Lees hier het stuk terug