In mijn vroeg ik jullie mee te denken of prostitutie ooit een normaal beroep kan worden.

Ik gaf geen definitie van normaal omdat ik benieuwd was welke reacties een dergelijke algemene vraag zou opleveren. Daarnaast werd ook geen definitie gegeven in de bij de wet die het bordeelverbod Terwijl die wet volgens de toenmalige minister van Justitie wel de condities moest scheppen voor ‘normalisatie’ van

Jullie overwogen het volgende bij de vraag of prostitutie een normaal beroep kan worden:

  • Wat zijn redenen om voor dit vak te kiezen? Is er wel sprake van vrijwilligheid?
  • Hoe bescherm je personen die niet vrijwillig in de prostitutie zitten en emancipeer je tegelijkertijd de degenen die dit wél vrijwillig doen?
  • Is het ‘natuurlijk’ om seks te hebben met personen waar je je niet fysiek toe voelt aangetrokken en zo nee, in hoeverre kun je dit opzij zetten voor geld?
  • Kun je er met een wet voor zorgen dat iets normaal wordt, of is de wet juist een afspiegeling van hoe wij in de maatschappij tegen prostitutie aankijken?
  • Wat kunnen we leren van de manier waarop andere landen met prostitutie omgaan?
  • Is er een moment in de geschiedenis geweest waarop prostitutie een normaal beroep was?

Niet lang na publicatie kwamen ook de eerste reacties per mail binnen. Berichten van vooral, die liever niet met naam en toenaam onder het stuk wilden verschijnen. Een van hen schreef:

‘Of ik normaal ben? Ik vind van wel. Of mijn werk normaal is? Ik vind van wel. Of de buitenwereld mijn werk normaal vindt? Blijkbaar niet. Moeten de omstandigheden genormaliseerd worden? Jazeker. Of ik dan in de toekomst onder mijn eigen naam over dit onderwerp kan posten? Misschien nooit.’

Hier wil ik meer van weten. De eerste interviewafspraken met sekswerkers zijn gemaakt. Dat geldt ook voor een prostituant die regelmatig naar de Wallen gaat en mij wil vertellen over zijn ervaringen.

Naast sekswerkers en klanten namen ook onderzoekers contact op. Dat liep uiteen van een architecte die zich bij haar afstuderen toelegde op het ontwerpen van bordelen, tot een jurist die zich verdiepte in het normaliseren van arbeidsrelaties in de prostitutie. En een studente journalistiek die bekijkt hoe de christelijke media over prostitutie berichten. Ook met deze mensen ga ik de komende tijd in gesprek.

Wat ik hiermee wil doen

Verder vroeg een lezeres zich af of de beoordeling van vrouwen begint bij de vraag: ‘Is een vrouw eerbaar of een hoer?’ Dat prostitutie een oneerbaar beroep zou zijn, las ik in jullie reacties niet terug. Des te meer vraagtekens werden gezet bij of je dit vak vrijwillig uit kunt oefenen, zonder consequenties voor je lichamelijke en geestelijke gezondheid.

Zo ontstond er een discussie naar aanleiding van een opmerking dat je je kind toch ook niet als vuilnisman zou willen zien. Hierop reageerde een vader:

‘Het is voor mij als ouder prima denkbaar dat ik trots ben als mijn dochters gaan werken als vuilnisman [...] Dat is wel degelijk wezenlijk anders bij prostitutie. Ik kan het moeilijk anders zien dan dat hun lichamelijke integriteit in het geding is.’

Voelen sekskopers een ander stigma dan in het verleden? En hoe zijn zij hiermee bezig in hun prostitueebezoek?

Betekent dit dat het stigma is verschoven van ‘oneervol beroep’ naar ‘moet wel slachtoffer zijn van een inbreuk op lichamelijke integriteit’? Dat wil ik sekswerkers vragen. En zo ja, of dat betekent dat ze makkelijker voor hun beroep uit komen dan voorheen. Of dat het in hun ogen juist een nieuw argument is om hen in dezelfde hoek te plaatsen als vroeger.

Op eenzelfde manier is de blik op mannen die seks kopen wellicht verschoven van ‘man die geen gratis seks kan krijgen’ naar ‘kwade pier die misbruik maakt van gedwongen prostitutie.’ Is dat zo? Voelen sekskopers een ander stigma dan in het verleden? En hoe zijn zij hiermee bezig in hun prostitueebezoek?

Jullie waren ook benieuwd naar de vraag of er landen zijn waar prostitutie normaal is. Daarom wil ik het Nieuw-Zeelandse prostitutiesysteem onderzoeken. In Nieuw-Zeeland werd prostitutie in 2003 gedecriminaliseerd. Decriminalisatie betekent dat het beroep legaal is en, anders dan bij het beroep niet wordt Betekent dit dat prostitutie in Nieuw-Zeeland wettelijk een beroep is als elk ander? Ervaren sekswerkers minder stigma en zijn hun arbeidsomstandigheden verbeterd sinds 2003?

Maar er zijn ook landen waarin het tegenovergestelde geldt. In Zweden bijvoorbeeld, werd prostitutie in 1999 juist verboden. Als eerste land ter wereld deed Zweden dat door wel het kopen van seks strafbaar te stellen, maar niet het aanbieden van seks. Ik wil graag weten: wat zijn de uitgangspunten van dit Zweedse model? En wat zegt dat model ons?

Goed. Maar wat is normaal?

Ik schreef hierboven dat ik jullie reacties niet wilde inperken en ik dus geen definitie gaf van het begrip normaal. Maar wat versta ik nu eigenlijk onder een normaal beroep? Wel, dit:

  • Een beroep waarvan je je dierbaren wilt en durft te vertellen dat je het uitoefent.
  • Een dienst die je af kunt nemen en waarover je vrij kunt vertellen.
  • Een beroep waar regels voor kunnen worden gemaakt zonder dat het debat verzandt in vragen over of het beroep überhaupt wel zou moeten worden toegelaten.
  • Een beroep waar je vrij voor kunt kiezen, zonder dat dit gevolgen heeft voor je eigen geestelijke en fysieke welbevinden.
  • Een beroep waarin niet jaarlijks ongeveer 1.000 mogelijke slachtoffers van worden
  • Een beroep dat je uit kunt oefenen zonder barrières tegen te komen, zoals dat je geen LinkedInprofiel aan mag maken.

En misschien nog wel het meest: een beroep waarbij iedereen die zegt dat hij of zij het normaal vindt, het ook daadwerkelijk als normaal behandelt. Want de term dubbele moraal kwam ook meerdere keren terug in jullie reacties.

En nu?

In mijn eerstvolgende stuk wil ik schrijven over waar een tegenaan loopt als zij haar beroep uit wil oefenen. Aan welke regels moet zij voldoen? Hoe stellen instanties als de gemeente en de Belastingdienst zich op? En: vertelt zij haar omgeving over haar beroep? Wordt vervolgd!

Hoe zou je een Amerikaanse toerist ons prostitutiebeleid uitleggen? Het is sinds 2000 legaal om een bordeel te houden in Nederland. Prostitutie moest een normaal beroep worden. We zijn nu vijftien jaar verder en dat is nog altijd niet het geval. Ik vraag me af: kan het ooit een normaal beroep worden? In een fictief gesprek verken ik vragen als deze, als aftrap van een serie over dit onderwerp. Lees het verhaal hier terug