Zelfs als schaliegas kolen vervangt, is het een desastreuze brandstof voor het klimaat

Het nieuwste bewijs daarvoor werd deze week op een rijtje gezet door Bill McKibben, de Amerikaanse activist en publicist die eerder aan de oorsprong stond van de wereldwijde divestment-campagne om fossiele brandstoffen in de grond te houden. Met zijn artikel slaat McKibben een nieuwe deuk in het sprookje dat aardgas een geschikte ‘brug’-brandstof zou zijn om van kolen naar echt schone elektriciteitsbronnen over te schakelen.

Uit nieuw onderzoek dat McKibben bespreekt, blijkt namelijk dat de uitstoot van methaan als gevolg van schaliegaswinning in de VS tussen 2002 en 2014 met dertig procent is toegenomen. Het gas belandt in de atmosfeer door lekkage van gasvelden, boorputten en leidingen. Het vervliegt sneller dan CO2, maar het houdt ook veel meer warmte vast zolang het in de atmosfeer zit. Gemeten over een periode van twintig jaar is methaan (CH4) zeker 86 keer zo effectief in het vasthouden van warmte als dat andere, veel bekendere broeikasgas kooldioxide (CO2).

De nieuwe cijfers zijn het slechtst denkbare nieuws voor wie denkt dat het een goed idee is om de opwarming van de aarde te beperken. Door de enorme lekkage van Amerikaanse schaliegaswinning is de hoeveelheid methaan in de atmosfeer van de planeet omhooggeschoten. Toen de schaliegasbedrijfjes in de VS de ene na de andere put bleven slaan, werd veelvuldig gewaarschuwd voor dit soort lekkages, en nu weten we dus zeker dat ze toch hebben plaatsgevonden. Dat we het nu pas weten, komt onder meer omdat de gasindustrie eerder onderzoek van de Amerikaanse milieuwaakhond heeft gedwarsboomd. Onderzoekers die op deze risico’s wezen werden in de media aangevallen.

De Amerikaanse cowboys - of prutsers, of hoe je de schaliegasbedrijfjes die geen degelijke putten kunnen slaan ook wilt noemen - verpesten met hun tienduizenden lekkende boorputten ook het narratief van de Nederlandse en de Europese gasindustrie, die al jaren beweert dat aardgas een goede ‘partner’ zou in een duurzame energievoorziening.

Aardgas kan een belangrijke rol spelen in een duurzame elektriciteitsvoorziening, zo gaat het verhaal, omdat gascentrales het schommelende aanbod van zon- en windenergie zouden kunnen aanvullen met relatief schone elektriciteit. Relatief schoon, want een aardgascentrale stoot ongeveer half zoveel CO2 uit als een kolencentrale. Dat voordeel vervliegt alleen wel als er methaan in de atmosfeer terecht komt bij de gaswinning of het vervoer - zoals in Amerika dus op grote schaal gebeurt. Bovendien, zo herhaalt McKibben, concurreert aardgas in de praktijk niet alleen met kolen, maar ook met echte duurzame opties zoals zon en wind.

Lees alle verhalen hierover via de links hieronder.

Bill McKibben in The Nation: Global Warming’s Terrifying New Chemistry Gastcorrespondent Han van de Wiel zette de nadelen van aardgas als ‘transitiebrandstof’ al op een rijtje in dit verhaal Collega-correspondent Tomas Vanheste deed onlangs verslag van de Europese hunkering naar aardgas Thomas Muntz schreef op De Correspondent al over de schadelijke gevolgen van schaliegaswinning: ‘Schaliegas is nog veel schadelijker dan tot nu toe werd gedacht’ Lees hier een eerder onthullend stuk van Naomi Oreskes over schaliegas: ‘Wishful thinking about natural gas: why fossil fuels can’t solve the problems created by fossil fuels’ Achtergrond uit augustus 2014: Hoe Barack Obama de gasindustrie inzet om van steenkool af te komen (inclusief de hamvraag: worden Amerika en de wereld er ook echt duurzamer van?) Vanuit Nederland en andere Europese landen is lange tijd verlekkerd gekeken naar het Amerikaanse schaliegasfeestje. Maar burgers staken een stokje voor de winning - meer daarover in dit verhaal