1. Wat is dit voor top?

Of het nou over een wietkweker uit Friesland of over de 164.000 doden in gaat: overal ter wereld is repressie het leidende middel om gebruik en handel van drugs tegen te gaan.

De menselijke en economische van die realiteit zijn hoog. De Verenigde Staten hebben een miljoen mensen opgesloten en geven 50 miljard per jaar uit aan het bestrijden van Om maar één voorbeeld te geven.

Reden voor Mexico, Colombia en Guatemala om een speciale zitting van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties aan te vragen om deze problemen aan te kaarten, de United Nations General Assembly Special Session on Drugs (UNGASS). Het doel: een ‘zorgvuldige analyse maken van alle beschikbare opties, inclusief regulatorische of marktmaatregelen.’

2. Gaat de top een succes worden?

Dat hangt ervan af wat je onder succes verstaat. De openingsceremonie miste al alle scherpe taal en kritiek. Op die manier kon UNGASS makkelijk claimen dat de wereld het eens was over de te kiezen route.

De slotverklaring wordt al op de eerste dag aangenomen

De United Nations Office on Drugs and Crime coördineert de top, dezelfde partij die al jaren het beleid van de VN bepaalt. Zolang er iets wordt aangenomen, kan die club al succes claimen.

Maar dat de president van Mexico heeft besloten niet af te reizen naar UNGASS, nota bene een van de initiërende landen, spreekt boekdelen. Want binnen de VN verandert er vrijwel niks. Niet gek dus dat de slotverklaring al op de eerste dag werd aangenomen.

3. Kunnen de VN bij de opening al een slotverklaring aannemen?

Blijkbaar. Hoewel er door verschillende non-gouvernementele organisaties (ngo’s) druk is gezet om de drugsoorlog te beëindigen, zijn die op het laatste moment buitenspel gezet.

Nadat ze jarenlang mochten meepraten, gingen vorige maand de laatste gesprekken verder achter gesloten deuren. Dat bleek genoeg om alle ‘controversiële’ taal eruit te halen.

4. Wat staat er in die ‘slotverklaring’?

Niet heel veel andere dingen dan in de verdragen van de afgelopen veertig jaar. Drugs zijn slecht voor de volksgezondheid, met name voor de jeugd. En er moet internationaal worden samengewerkt om de verspreiding van drugs tegen te gaan. Zij die wel ten prooi vallen aan deze middelen, moeten hulp krijgen.

Legalisering is niet aan de orde. Of zoals Viktor Ivanov, het hoofd van de Russische drugsbestrijdingsdienst het stelde: ‘Ik wil duidelijk de positie van Rusland nog een keer herhalen wat betreft de oproep om sommige drugs te legaliseren. Onze positie is dat een versoepeling van het internationale drugscontrolesysteem tragische en rampzalige consequenties zal hebben.’

En het heeft in de aanloop naar UNGASS nog maar eens gezegd dat het probleem niet is dat de verdragen langzaam een dode letter worden, maar dat ze niet strak genoeg worden nageleefd.

5. Hoe willen de VN dat bereiken?

  • Boeren kan een alternatieve inkomstenbron worden aangeboden, zoals maïs of suiker.
  • Handelaren moeten worden gearresteerd, zodat iedereen zo bang wordt dat de handel ophoudt of ze allemaal in de cel zitten.
  • Verslaafden moeten een behandeling krijgen, zodat uiteindelijk de vraag afneemt.
  • Jongeren moeten allemaal ‘nee’ zeggen tegen drugs, waardoor er in de toekomst niemand meer drugs gebruikt.

6. En wat is daar mis mee?

Bovenal dat deze tactiek al jarenlang geprobeerd is, en keer op keer niet in staat lijkt om de problemen op te lossen. Sterker nog, ze lijkt de drugsoorlog enkel te verergeren. Het verbod zorgt namelijk:

  • Voor hoge prijzen voor gewassen als papaver, coca en cannabis, waardoor alternatieve gewassen geen voet aan de grond krijgen. Bovendien blijken overheden niet bereid gigantische subsidies voor de gewassen te willen neerleggen.
  • Het bestrijden van handelaren leidt tot gewapende oorlogen en machtsvacuüms waar tienduizenden doden bij vallen.
  • Het behandelen van verslaafden is natuurlijk prima, maar zoals ik eerder heb omschreven is verslaving niet een direct gevolg van het
  • In de drugsdiscussie staart iedereen zich blind op verslaving, terwijl dat maar een kleine groep is binnen de drugsconsumenten.
  • En: heel veel drugsgebruikers hebben helemaal geen zin om hun gedrag aan te passen. Of ze nou achttien zijn of dertig, er zijn veel te veel mensen die het ontzettend leuk vinden om zo nu en dan een middel te gebruiken en dat zonder enig probleem doen.

7. Wat is er dan nog relevant aan deze top?

Veel. Op dit moment lopen tal van ngo’s, regeringsleiders en experts rond in New York om te praten over de toekomst van het internationale drugsbeleid.

UNGASS biedt de mogelijkheid om verder te kijken dan de VN, nu die het zo laten afweten

Landen als Canada, Jamaica en Uruguay proberen actief een oplossing te vinden voor het reguleren van cannabis, terwijl landen als Spanje, Nederland en de Verenigde Staten andere oplossingen hebben bedacht.

Spanje heeft clubs, waar mensen in een privésfeer cannabis roken. Nederland heeft al veertig jaar coffeeshops, maar weet niet wat het aan moet met de illegaliteit van de productie van cannabis. En in de VS gaat de ene na de andere staat over op regulering van cannabis en pleit de regering nu voor een flexibele interpretatie van de verdragen.

UNGASS biedt de mogelijkheid om verder te kijken dan de VN, nu die het zo laten afweten.

8. Zeker in Amerika lijkt dat nodig. Toch?

Klopt. Dat land, dat de War on Drugs nota bene uitgevonden heeft, wordt door interne ontwikkelingen nu gedwongen te zeggen dat de VN-verdragen ‘flexibel te interpreteren’ zijn.

De Obamaregering heeft namelijk besloten dat de experimenten in onder andere Colorado en Alaska toegestaan Terwijl ze volgens de eigen wetten illegaal zijn.

Maar: ‘De Verenigde Staten geloven dat ze nog steeds voldoen aan de voorwaarden van de aldus William R. Brownfield, Assistant Secretary of State for the Bureau of International Narcotics and Law Enforcement

Waarom die verdragen dan niet gehandhaafd worden? ‘De FBI heeft het te druk.’

9. Dat de verdragen ondermijnd worden, is goed voor de wereldvrede, maar slecht voor het internationaal recht?

Jazeker, vraagsteller. Uruguay, de VS en Nederland interpreteren de VN-verdragen allemaal anders. Terwijl de VN, via het International Narcotics Control Board, al meerdere malen hebben aangegeven dat legalisering niet is toegestaan.

En ja, internationale verdragen zijn er niet alleen om de grote landen geen oorlog te laten voeren, maar ook om de kleine landen een stem te geven. Het is bijzonder te noemen dat de twee landen die zo prat gaan op internationaal recht - de VS en Nederland - nu juist de landen zijn die zich niet aan die verdragen houden.

10. En waar staat Nederland?

Dat weet Nederland niet zo goed. Nederland wil al geruime tijd internationaal niet meer geassocieerd worden met de coffeeshops, en dat lijkt te lukken. In de internationale pers komt Nederland sporadisch nog weleens voor, maar zijn ‘Colorado,’ ‘Uruguay’ en ‘Portugal’ de drie landen die de meeste aandacht krijgen.

Nederland had een belangrijke rol in de aanloop naar UNGASS omdat het de voorzitter van de Europese Unie was, maar heeft deze niet met verve gebruikt. Daarvoor was er ook te weinig consensus binnen Europa.

De regering heeft daarom de staatssecretaris voor Volksgezondheid gestuurd, Martin van Rijn, die nu een compromis moet verdedigen. In het kader van de Volksgezondheid moet er oorlog worden gevoerd. Met één uitzondering, zo zei hij vorige week op Radio 1: ‘In Nederland zeggen we: je moet de War on Drugs hebben, maar tegelijkertijd ook aandacht hebben voor de mensen die verslaafd raken en mensen die verslaafd dreigen te raken.’

Over de gebruikers die zonder problemen gebruiken, sprak hij niet.

11. Is deze top dan het einde van de War on Drugs?

Of de oorlog ooit helemaal ophoudt, is maar de vraag. Voorstanders van regulering willen namelijk dat landen hun eigen pad kunnen kiezen op basis van internationaal recht.

Buiten de poorten van de VN gaat de wereld ondertussen gewoon verder:

  • De Canadese regering heeft zich onder de nieuwe premier voorgenomen om cannabisregulering te gaan uitvoeren op basis van een nieuw internationaal framework. Canada is daarmee eerste land dat probeert een nieuwe juridische realiteit te scheppen op basis van de verdragen.
  • Onderzoek naar MDMA als hulp bij psychotherapie is nu zo ver, dat het in de komende jaren goedgekeurd zou kunnen worden als
  • We begrijpen psychedelica steeds beter, nadat onderzoek ernaar decennia stillag. Vorige week kwamen voor het eerst brainscans uit van mensen die lsd
  • Eind dit jaar gaat Californië, de zevende economie ter wereld met 40 miljoen inwoners, vrijwel zeker ook wiet reguleren.
  • In Mexico besloot een rechter vorig jaar dat het kweken van cannabis een ‘mensenrecht’

Wordt vervolgd.