Kan de wereldeconomie overleven zonder fossiele brandstoffen?

Kunnen mensen zich uit armoede verheffen zonder kolen, olie en gas? Dat is een van de vragen die naar voren kwam in de eerste Shelldialoog hier op De Correspondent.

Uit de eerste Shelldialoog - een serie gesprekken bedoeld om nieuw licht te werpen op de aanpak van klimaatverandering, de energietransitie en de toekomst van de olie- en gasindustrie - kwam een dilemma naar voren: kiezen we wereldwijd voor sociaal-economische ontwikkeling of een veilig leefklimaat?

Ik tekende het verhaal op van een Shellmedewerker die stelde dat we het niet allebei kunnen hebben. Of we voorzien in de (fossiele) energievraag van opkomende economieën, of we behouden ons veilige leefklimaat.

Verschillende leden reageerden kritisch op dit dilemma. ‘We hoeven geen keuze te maken tussen armoede en klimaat,’ schreef een lid. ‘Ontwikkelingslanden vragen namelijk niet om olie maar om energie. Ze hoeven hun welvaart niet op dezelfde manier op te bouwen als wij, omdat duurzame energie steeds goedkoper wordt en fossiele energie steeds duurder.’

‘Armoede of klimaatverandering is niet alleen een vals dilemma,’ schreef een ander lid, ‘maar gaat ook uit van de veronderstelling dat het altijd goed is voor de mens om meer inkomen te verwerven.’ Je kunt alle bijdragen in dit gesprek nalezen via de link hieronder.

Toen ik het gesprek teruglas moest ik denken aan een goed verhaal uit The Guardian, uit april 2015. De hoofdvraag wordt goed samengevat in de titel van het stuk: Kan de wereldeconomie overleven zonder fossiele brandstoffen?

‘De laatste drie eeuwen van vooruitgang zijn aangevuurd door kolen, olie en gas,’ leest de intro. ‘Het opbranden van de overige voorraden zal leiden tot catastrofes voor het milieu en de economie. Zo kunnen we de aarde redden zonder groei op te geven.’ Lees het stuk via de link hieronder.

Een andere vraag die in de discussie naar voren kwam: staat economische groei binnen het kapitalistische systeem per definitie haaks op het behoud van een veilig klimaat? Ik voeg hieronder twee links toe naar verhalen die ik eerder schreef over Naomi Kleins klimaatepos This Changes Everything. Zij stelt dat we moeten kiezen: of kapitalisme, of behoud van ons veilige leefklimaat. Benieuwd hoe jullie hiernaar kijken.

Can the world economy survive without fossil fuels? Lees hier het gesprek over armoede en klimaatverandering terug: ‘De Shelldialogen (1): minder armoede of een veilig klimaat, wat kies jij?’ Lees hier het persoonlijke verhaal van de eerste Shellmedewerker in deze reeks: ‘De Shelldialogen (1): ‘Ik maak me zorgen over het klimaat en ik loop niet in een spagaat op mijn werk’’ Hier mijn bespreking van Naomi Kleins boek, uit De Groene Amsterdammer: Zolang we kapitalisme hebben, zullen we het klimaatprobleem niet oplossen Hier het verhaal dat ik voor De Correspondent schreef over Kleins boek: Klimaatverandering vraagt om een wereldwijde volksbeweging