Skypen met Anna: hoe goed is het Finse onderwijs?

Johannes Visser
Correspondent Onderwijs

Finland wordt alom geprezen om zijn onderwijs. Maar hoe ervaren Finse leerlingen hun onderwijs? Vijf jaar geleden verhuisde de Nederlandse Anna (nu 16 jaar) naar Finland. Ik sprak haar via Skype over haar school.

Anna heeft contactgegevens gedeeld met Johannes Visser.

 

Johannes Visser: Ha Anna

Anna: hoi =D

JV: Ah, gelukt, mooi!

A: yes =D

JV: goed dat je me wilt helpen, ik ben nogal benieuwd naar je verhaal

JV: hoe lang woon je daar al?

A: dit is mijn vijfde jaar :)

JV: ah, dus je bent na de basisschool naar Finland gegaan?

A: ja of naja, ik zat in groep 7 toen ik verhuisde.

JV: ah ok, waarom naar Finland?

A: Mijn moeder komt uit Finland en die verhuisde met mij en mijn broer hierheen toen mn ouders gingen scheiden.

JV: :) hoe oud is je broer?

A: 19

JV: en jij?

A: 16

JV: En bevalt het een beetje in Finland?

A: ja ik heb het erg naar mijn zin =D

JV: mooi zo

JV: En op school?

A: ja dat bevalt me ook wel =D

Het grootste verschil is dat we hier op school warm eten tussen de middag

JV: Vertel :) heel anders dan je basisschool in Nederland?

A: valt wel mee. Het grootste verschil is dat we hier op school warm eten tussen de middag. En dat we hier in de onderbouw al schedules hadden. En we hebben hier dus maar 45 minuten les waarna je dan 15 minuten pauze hebt =D

JV: schedules?

A: een rooster dus, dat hadden wij niet in Nederland

JV: oh zo, in de onderbouw van de middelbare school hebben ze dat hier ook, maar op de basisschool zit dat anders ja

JV: Heb je veel huiswerk?

A: ja =D

JV: Oei...

JV: Welke vakken heb je?

A: op dit moment zit ik op het gymnasium en ik mag dus zelf m’n rooster maken. Je hebt hier bepaalde vakken die dan verplicht voor iedereen zijn zoals wiskunde en Engels, maar verder is bijna alles optioneel en ik heb nu dus psychologie, filosofie, religie, Duits, wiskunde en gym.

A: en ik heb hier dus eigenlijk al mijn middelbare afgemaakt. Het is een beetje net als in Amerika, ik heb nu dus mijn middle school af en zit nu op highschool wat dan optioneel is =D

JV: En kies je dan ieder jaar nieuwe vakken? Of ieder half jaar? Of?

A: nee mijn rooster verandert 6x per jaar en een rooster duurt dan 6 weken en de laatste week daarvan is proefwerkweek

A: en met proefwerkweek heb je vanaf 8.00 uur een toets en daar heb je ongeveer 4 uur de tijd voor om te maken (niet dat iemand daar zolang over doet) en dan daarna heb je 2 uur "training" voor de toets/proefwerk van de volgende dag

Op dit moment zit ik op het gymnasium en ik mag zelf m’n rooster maken. Nu heb ik psychologie, filosofie, religie, Duits, wiskunde en gym

JV: wat houdt die middle school precies in?

A: dat is een school van drie jaar waar iedereen heen gaat na de basisschool

JV: En daar ben je nu dus klaar mee? Zit je op die middle school met alle niveaus door elkaar?

A: ja daar ben ik klaar mee en ja alles zit daar door elkaar

JV: Hoe vond je dat?

A: nja op zich wel goed, maar het was best wel makkelijk. en er was een soort klas voor kinderen die wat meer hulp nodig hadden. Dus bijvoorbeeld als we wiskunde hadden, gingen er een paar jongens uit mn klas naar die klas waar ze dan wat meer geholpen werden

JV: ah oké, duidelijk! Heb je trouwens alleen toetsen in de proefwerkweek, of tussendoor ook nog?

A: nee, alleen met talen hebben we dan wel wordtests enzo

JV: Dat lijkt wel een beetje op de bovenbouw van het vwo hier. Alle toetsen staan vast, alleen moderne vreemde talen mogen nog extra so’tjes geven.

JV: Je zei dat je veel huiswerk hebt?

A: Ik zit meestal wel een of twee uur aan mn huiswerk, dus ik kom dan om 3 uur uit school en daarna eet ik en dan maak ik mn huiswerk. Meestal lees ik dan gewoon de hoofdstukken die we die dag op school hadden omdat ik daar met proefwerkweek geen tijd voor heb. En meestal hebben we wat opdrachten die de leraar ons geeft. Dan moeten we een paar werkstukjes thuis maken en aan het eind van het rooster moeten wij die inleveren 

JV: Veel werkstukken maken dus?

A: ja, hangt van de leraar af. Voor psychologie moest ik er nu 6 maken :)

JV: pittig!

JV: En wat doe je tijdens de les dan?

A: meestal luisteren we gewoon als de leraar dingen vertelt over het vak enzo en dan maken we notities en we maken ook opdrachten en doen veel dingen in groepjes

JV: heb je een beetje goede leraren?

A: ja hoor =D

JV: die hebben allemaal op de universiteit gezeten, toch?

A: ja =D

JV: Wat wil jij eigenlijk gaan doen later?

A: ik wil waarschijnlijk psychologie, filosofie of geschiedenis gaan studeren :)

JV: jullie hebben geen eindexamens toch?

A: jawel =D

JV: wel? hoe zit dat dan?

A: nja het laatste jaar heb je, als je alle "cursussen" van een vak hebt afgemaakt, een eindexamen =D

JV: maar dat eindexamen wordt gemaakt door je eigen leraar toch? en dat eindexamen is niet op alle scholen hetzelfde?

A: ja het is wel op iedere school hetzelfde :D

JV: En dat eindexamen is ook op iedere school op dezelfde dag?

A: ja

JV: Wat bizar. Er wordt hier in Nederland vaak over het Finse onderwijs geschreven. Er wordt dan gezegd dat het Finse onderwijs gebaseerd is op vertrouwen, dat leerlingen bijna geen huiswerk hebben, dat er weinig getoetst wordt en dat er geen centraal eindexamen is...

A: nja dat is dus op middle school zo, want daarna ben eigenlijk al klaar met school =D maar dan kan je nog eigenlijk niks dus dan ga je of naar een beroepsonderwijs of highschool =D

JV: Hoe bedoel je? Op de middle school is er juist wel of juist geen centraal eindexamen?

A: op middle school is dus geen centraal eindexamen :)

JV: ok :)

JV: En hoe wordt dan bepaald of je na de middle school naar het beroepsonderwijs of de highschool gaat?

A: daarna mag jezelf kiezen waar je heengaat. Alleen moet je jezelf dan wel inschrijven =D En dan kiezen die scholen op basis van je gemiddelde van je eindrapport en op het beroepsonderwijs heb je dan meestal ook nog een test of je dan geschikt bent voor dat beroep :)

JV: Ja, dat las ik. Je hebt toelatingstoetsen voor opleidingen?

A: ja =D

JV: Dus als je bijvoorbeeld psychologie wilt gaan doen, kan de universiteit leerlingen kiezen op basis van hun gemiddelde eindcijfer op het eindrapport? En krijg je ook nog een toelatingstoets? Of is dat alleen als je naar het beroepsonderwijs wilt?

A: ja, voor alle scholen is er een toelatingstoets en dan krijg je dus ook punten van je eindrapport :)

JV: Stressen voor goede cijfers?

A: soms, valt wel mee :)

A: owja, je kan dus alleen maar "ronde" cijfers krijgen, dus geen 9,3 ofzo. En als je bijvoorbeeld een 6,3 voor je toets krijgt kan de leraar dat verhogen als je erg actief bent tijdens de les :)

JV: Hoe lang moet je nog tot je gaat studeren?

A: 2 ½ jaar

A: alleen kan je high school dus ook in 4 of 2 jaar afmaken. Hangt er vanaf hoe snel je bent. Je moet dus minstens 75 courses afmaken en 4 eindexamens maken, waarvan Fins verplicht is en ook moet je of het eindexamen van wiskunde A of engels A maken.

A: dat is wel nice dan krijg je ook gewoon veel makkelijker een goed cijfer :)

JV: Wat zou er nog beter kunnen?

A: op dit moment komt er eigenlijk niks in me op. Het enige wat een beetje raar is, is dat we dan een course gym hebben, dus dan hebben we 6 weken 6 uur gym en dat geldt ook voor muziek en kunst.

JV: hahaha, maar dan kan je daarna wel heel goed softballen

A: ja haha :P

JV: Er is een aantal grafieken waaruit ‘blijkt’ dat Finse leerlingen helemaal niet zo tevreden zijn met hun school en dat zij best veel druk ervaren door school. Vooral als ze 15 zijn. Heeft dat misschien iets te maken met de overgang van middle school naar high school?

A: nja ik denk dat dat komt doordat er op middle school best wel een groot verschil is tussen degenen die het goed op school doen en degenen die niet zo goed op school zijn. Het laatste jaar (dan ben je dus 15) is voor degene die het niet zo goed doen op school ook best wel stressvol, omdat ze dan hun cijfers proberen op te halen.

Het laatste jaar (dan ben je dus 15) is voor degene die het niet zo goed doen op school ook best wel stressvol, omdat ze dan hun cijfers proberen op te halen. 

En vooral hier op het land heb je niet zo heel veel keuzes voor na middle school en meestal weten ze dan nog niet wat ze willen, bijvoorbeeld marketing of de bouwafdeling of verzorgster, kapper en dat soort beroepen. Die kun je daar studeren, maar meestal zijn die best wel ver weg en moet je verhuizen enzo. En daar heb je ook een goed eindrapport voor nodig, omdat er best wel veel aanvragers voor zijn =D

JV: laatste vraag: Finland scoort altijd hoog in het PISA-onderzoek, dat is een internationaal onderzoek dat eens in de drie jaar wordt gehouden. Finse leerlingen scoren het beste van Europa op lezen, wiskunde en natuurwetenschappen. Heb jij daar een verklaring voor?

A: ik denk dat de scores van natuurkunde en wiskunde zo goed zijn doordat Finland heel veel investeert in wiskunde en natuurkunde als vakken op school, omdat technologie een van de meest belangrijkste industrieën van Finland is, zoals Nokia en Rovio (van Angrybirds)

JV: hoe merk je dan dat Finland veel investeert in de vakken wiskunde en natuurkunde? Dit was de allerlaatste vraag.

A: we hadden op middelschool al best moeilijke dingen met wiskunde en natuurkunde en scheikunde en we hadden ook best wel veel campaigns. Nu hebben we bijvoorbeeld een wedstrijd waar je aan mee kan doen; daar moet je een robot voor bouwen met een groep. Dat is om leerlingen te motiveren om technologie te gaan studeren. Ook hadden we veel wedstrijden waar je aan mee kon doen over wiskunde waar je geld mee kon winnen 

JV: Ik wil je heel erg bedanken voor dit gesprek, het heeft me onwijs veel inzicht gegeven!

JV: heb jij nog vragen?

A: graag gedaan ik zou het wel erg leuk vinden om het final stukje te lezen als dat mogelijk is ? :)

JV: ja natuurlijk. Ik zou het leuk vinden om dit gesprek te kopiëren/plakken en te publiceren. Ik denk dat mensen dat leuk vinden om te lezen. Verder ben ik met een groter stuk bezig over de ‘andere kant’ van het Finse onderwijs. Finse leerlingen presteren wel goed, maar geven zoals ik zei ook aan niet helemaal tevreden te zijn met hun onderwijs. Dat vind ik interessant.

JV: mn eigen taalfouten haal ik er natuurlijk wel allemaal uit ;)

JV: Vind je dat oké?

A: ja prima :) 

JV: hartstikke bedankt! en succes nog op school!

A: thanks haha :)

JV: dag!

A: doei ! :)