Luisteren: Deze idealist brengt de nieuwe economie in de praktijk

Lex Bohlmeijer
Correspondent Goede gesprekken
Henry Mentink. Foto: Marijn Smulders (voor De Correspondent)

Henry Mentink (Zwolle, 1953) is de oprichter van MyWheels, eerste organisatie voor autodelen. Nu is hij een nieuw avontuur begonnen: van het oude Veerhuis in het Betuwse dorpje Varik wil hij een plek maken waar de verbetering van de samenleving gestalte krijgt.

Er zijn zeker vijf redenen om te luisteren naar het gesprek met

1. Hij is de oprichter van de coöperatie MyWheels. De eerste die zich namens het ministerie van Infrastructuur ging inzetten voor autodelen. Het begon met zijn eigen auto, want dat was goedkoper. Echt snel ging het niet: pas vijf jaar later kwam er nog eentje Het ging hem niet om snelle groei, maar om iets doen wat hij leuk vindt, want zo vindt hij: daar zit je talent. In zijn geval: met speelsheid en creativiteit community creëren. Samen business genereren.

2. Mentink is geboren op een boerderij in de Noordoostpolder. Via de radio hoorde hij over de moord op John F. Kennedy. Hij was tien en geschokt. Toen kwamen de vragen. Samenleven, hoe doe je dat? Vanaf dat moment is hij zich gaan richten op vrede en voor elkaar zorgen.

In Varik wil hij een centrum bouwen dat de wereld verandert

3. Hij ontdekte de natuur in zijn volkstuin. En nog steeds gebruikt hij de natuur als model voor de inrichting van bedrijven en organisaties. Neem een lichaam, waar stoffen doorheen stromen via de bloed- en lymfebanen. Zoals geld door een bedrijf stroomt, maar daar stroomt het weg naar buiten, via investeerders en aandeelhouders. Dus zoekt hij naar manieren om een bedrijf of organisatie te structureren als een geheel. Om zijn ideeën inzichtelijk te maken heeft hij een doosje gebouwd, een kubusje van tien centimeter, dat zowel de buitenkant als de binnenkant van een organisatie in beeld brengt. En die binnenkant, dat wil zeggen, de mensen met hun dromen en talenten, is net zo belangrijk als het rendement.

4. Onlangs begon Mentink een nieuw leven. Hij werd zestig en dacht: a. ik ga een tweede jeugd beginnen; en b. ik ben op de helft. In het oude een eeuwenoud dorpje in de Betuwe, aan de oever van de Waal, wil hij een centrum bouwen dat de wereld verandert. Een voorbeeld van een nieuwe samenleving, middenin de oude. Van daaruit strekken zijn netwerken zich uit over de hele wereld. En overal beginnen zich vergelijkbare initiatieven te ontplooien.

5. Tot 1998 werd het Veerhuis bewoond door Pieter Kooistra. Het is een van de grote inspiratiebronnen voor Mentink. De Friese kunstenaar was onder andere de bedenker van de kunstuitleen. En hij ontwierp een nieuwe samenleving in zijn boek Het ideale eigenbelang. Als je iets wilt veranderen dan moet je het nieuwe naast het oude zetten, bij wijze van aantrekkelijk voorbeeld. En er moet - nog een grondgedachte van Kooistra - eerst een relatie gelegd worden tussen producent en consument. Dan weet je: zoveel moet je produceren. Kooistra was trouwens ook overtuigd van de noodzaak van een basisinkomen. Ja, wereldwijd. Hij schreef erover in de jaren tachtig.

Behoefte aan meer ideeeën over wat je zelf kunt doen voor een betere wereld?