Elke reden om je in een roman te storten is een goede. Wil je aan de actualiteit ontsnappen – die eindeloze reeks onoplosbare conflicten? Begrijpelijk. Pak een roman. Wil je de actualiteit juist beter leren doorgronden? Goed idee. Pak een roman.
Misschien is het nog wel het beste als een roman je een ontsnapping aan de werkelijkheid biedt én je er een nieuwe kijk op geeft. Vermaak en inzicht, verdieping en verstrooiing.
Die combinatie hopen we in elk Boek van de Maand te vinden.
Maar in de vorige afleveringen van de Boekenclub speelden we iets meer op safe: we kozen boeken die we zelf al hadden gelezen, van schrijvers die we kenden. Min of meer recente romans of verhalenbundels, waar we overwegend enthousiast over waren en waar al veel over geschreven was.
Deze maand gaan we het anders doen.
In juli lezen we een roman die ikzelf alleen nog maar heb doorgebladerd. Een roman waar ik twee weken geleden letterlijk niets over wist, geschreven door een auteur die ik niet ken, uit een mij vrijwel volledig onbekend taalgebied. Ons Boek van de Maand verscheen in 1959 en werd gemengd ontvangen. Pas in de jaren tachtig werd het in eigen land erkend als moderne klassieker, en een paar weken terug verscheen de eerste Nederlandse vertaling, van Hanneke van der Heijden.
Deze maand lezen we De lanterfanter van de Turkse auteur Yusuf Atılgan.
Waar De lanterfanter over gaat
Een paar weken terug werd de roman in een recensie op literatuurblog Tzum qua sfeer en toon vergeleken met De avonden van Gerard Reve en Blauwe maandagen van Arnon Grunberg. De non-conformistische hoofdpersoon deed denken aan Nescio’s Titaantjes, zijn onblusbare liefde aan Turks Fruit. Dat zijn niet de minste namen.
De lanterfanter is een van de eerste Turkse romans waarin de hoofdpersoon zich verzet tegen de moderne maatschappij
Dan het verhaal. Hoofdpersoon en titelheld C. slentert de hele roman door het Istanbul van de jaren vijftig. Hij neemt geen deel aan het dagelijkse leven, heeft nauwelijks banden met de mensen om hem heen. Het enige wat zijn bestaan zin geeft, is een hopeloze zoektocht naar de ware liefde.
De lanterfanter is ook een van de eerste Turkse romans waarin de hoofdpersoon zich verzet tegen de moderne maatschappij. Een vooruitstrevende, apolitieke roman, die juist daarom na verschijning in Turkije als politiek incorrect werd beschouwd.
En dat terwijl de schrijver, lijkt het, niet bepaald apolitiek was. Ruim voordat Yusuf Atılgan De lanterfanter, zijn debuutroman, publiceerde, had hij een aantal maanden in de gevangenis gezeten omdat hij communistische propaganda maakte.
Welke vragen De lanterfanter oproept
Veel meer weet ik op dit moment nog niet van de roman of de schrijver. Maar die spaarzame informatie roept al meteen een serie prikkelende vragen op. Over de roman en het culturele en politieke klimaat van toen en nu, ruim vijftig jaar later.
Zou zo’n roman in het huidige Turkije nog kunnen verschijnen? En zo ja, zou er dan nog ophef over ontstaan? Wat is er typisch of juist atypisch Turks aan deze roman?
Om de antwoorden op zulke vragen te vinden, heb ik jullie hulp hard nodig.
In het laatste stuk van de Boekenclub, over vier weken, zal ik de roman weer uitgebreid bespreken. We denken nog na over de stukken van volgende week en de week daarop. Ook daarin zijn jullie ideeën en suggesties niet alleen welkom, maar ook onmisbaar.
Dus: lees in juli vooral weer met ons mee, denk mee, schrijf mee – over de roman en de invulling van deze Boekenclub.
Schrijf je in voor de boekenclub
Wil je meelezen? Meediscussiëren? En als eerste horen welk boek we komende maand gaan lezen? Schrijf je deze week in voor de boekenclub, en ontvang het nieuws en de updates in je mailbox. Zo ging het de vorige maand:
De roman Een klein leven is te mooi om waar te zijn, maar ook te lelijk om waar te zijn
Hanya Yanagihara bezorgt je kippenvel, rillingen, luidruchtige huilbuien, een gebroken, geheeld, en nog harder gebroken hart. De leeservaring van Een klein leven, dat we deze maand in de Correspondentboekenclub bespreken, is overweldigend. Maar dat is ook de zwakte van de roman.
Ontroerend én sadistisch. Dit vindt de pers van ons boekenclubboek van de maand
Met de boekenclub van De Correspondent lezen we deze maand Een klein leven van Hanya Yanagihara. Om je te helpen bij het lezen: Wat schreef de pers over haar werk? En waarom beschuldigt die de schrijver van sadisme?
Tien vragen over Een klein leven, het boekenclubboek van de maand
Wie had er verwacht dat dit moderne sprookje, met alle schoonheid en gruwelen, helden en schurken die daarbij horen, zo’n wereldwijd succes zou worden? Deze maand lezen we in de Correspondentboekenclub Een klein leven. Dit moet je erover weten.
Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!
