Deze documentaire laat zien dat graffiti oorlog is

Straatkunstenaar Banksy is tegenwoordig in het museum te bewonderen. Wat je daar niet ziet, is de harde strijd die ‘schrijvers’ met elkaar voeren. Als Banksy in 2009 een werk van de legendarische King Robbo overschildert - heiligschennis - ontstaat een ware oorlog tussen Banksy en Robbo’s crew. In de documentaire Graffiti Wars wordt Robbo gevolgd terwijl hij terugslaat.
Het werk van de Londense Graffiti Removal Squad kan soms knap ingewikkeld zijn. De ene kleurrijke tekening op een muur is graffiti, vandalisme, en moet zo snel mogelijk verwijderd worden. De andere is street art en is kostbaar cultureel erfgoed. Wanneer andere graffitischrijvers tags over een werk van Banksy zetten, worden die tags zorgvuldig verwijderd, terwijl Banksy’s werk – even illegaal – in ere hersteld wordt. Die dubbele moraal van de overheid maakt Banksy niet populair in de wereld van traditionele graffitischrijvers.
Het wordt er niet beter op wanneer Banksy in 2009 heiligschennis pleegt door een werk van de legendarische King Robbo, dat al sinds 1985 in een tunnel in Camden stond, over te schilderen. Er ontstaat een ware oorlog tussen Banksy en Robbo’s crew. In de documentaire Graffiti Wars wordt Robbo gevolgd terwijl hij terugslaat. Door heel Londen manipuleert hij Banksy’s werk, wat hem beroemdheid buiten de scene oplevert – en zelfs een galerieshow. De oorlog eindigt abrupt wanneer Robbo ongelukkig ten val komt en in een coma raakt, waaruit hij nooit meer wakker zou worden.
De documentaire biedt een interessante blik in de wereld van graffiti en street art, waar territoriumdrift hoogtij viert. Ook is te zien waarom Banksy niet zo origineel is als veel mensen denken. Ondanks de nogal overdreven soundtrack een aanrader dus.

En voor wie nog weer wil weten: de term street art wordt algemeen gebruikt voor kunst die op straat wordt gemaakt, maar staat specifieker voor een kunsthistorische stroming. In het essay Street Art Is a Period. Period. Or the Emergence of Intermural Art dat vorige week op Hyperallergic verscheen, wordt street art vanuit een kunsttheoretisch perspectief onder de loep genomen. Grappig detail: Banksy wordt ook genoemd, maar met zichtbare tegenzin.
Centraal staat de institutionalisering van street art: de term is synoniem geworden voor grote kleurrijke muurschilderingen in de openbare ruimte, vaak gemaakt in opdracht om gentrificatie een zetje te geven. De onafhankelijkheid en pluriformiteit die de stroming aanvankelijk kenmerkten, verdwijnen steeds verder naar de achtergrond. Vandaar dat auteur Rafael Schacter pleit voor een nieuwe term: Intermural Art.