Luistertip voor de zondag: als je niet iedereen kunt helpen na een ramp, wie help je dan als éérst?

‘Voor God spelen.’ Zo heet de laatste aflevering van Radiolab, een van mijn favoriete Amerikaanse podcasts. En daar gaat het ook over: wat als je als mens keuzes moet maken over de levens van anderen?

Specifiek gaat de show over wat met een sjiek Frans leenwoord triageheet: het beoordelen van slachtoffers na een ramp. Wie krijgt er als eerste medische hulp? Wie wordt er als eerste geëvacueerd? Wie geef je wel of niet medicijnen?

Dat klinkt als een abstract filosofisch dilemma, maar in deze podcast worden deze onmogelijke keuzes tot leven gebracht. Op een manier die mij letterlijk kippenvel bezorgde.

Zo neemt de show ons mee naar New Orleans, na orkaan Katrina. Naar een overstroomd ziekenhuis, totaal geïsoleerd en zonder electriciteit. Welke patiënten worden als eerste met helikopters gered? De zieksten? Of juist degene met de meeste kans op overleven? Of moet je loten?

New York Times-journaliste Sheri Fink deed jarenlang onderzoek naar de vraag: wat is de beste manier om deze keuzes te maken? Kun je daar een systeem voor bedenken? En wat kun je laten meewegen in zo’n systeem?

Leeftijd? Chronische ziektes? Of iemand een crimineel verleden heeft?

In deze show neemt ze ons mee langs drie crisissituaties: New Orleans, Kosovo en Haïti. En in die laatste ramp raakt ze zelf wel heel persoonlijk bij het dilemma betrokken.