Je bent wat je eet, maar je weet niet wat je eet

Het was een bericht dat een dag op Twitter rondging. Of waarschijnlijk was het een uurtje; daarna is het geen nieuws meer op Twitter. Calamares zou niet gemaakt worden van inktvis, maar van varkensanussen. Dit gerucht circuleerde al langer, maar nu zou een EU-rapport het als feit melden. Uiteindelijk bleek er alsnog niet veel van het bericht te kloppen. 

Het gaat hierbij niet om de nieuwswaarde van het bericht, maar om de gelatenheid waarmee het werd ontvangen. We zijn murw geslagen door paardenvlees en plofkippen, door varkenspest en kistkalveren, door gevulde koeken waar de amandelspijs is vervangen door abrikozenpitten. We zijn gewend om te worden opgelicht.

Vroeger waren het alleen kroketten waarvan je niet wist wat erin zat, nu geldt dit voor zo’n beetje alles wat je eet. Terwijl het zo belangrijk is. Voeding is de derde uitgavenpost van Nederlanders. ‘Je bent wat je eet,’ luidt de uitdrukking. Maar we weten niet meer wat we eten, dus weten we nog wel wie we zijn?

Groene vingers

Stilletjes vindt er een revolutie plaats in Nederland. Steeds meer Nederlanders kopen biologisch vlees, bijvoorbeeld. Eén op de drie Nederlanders laat een of meer dagen in de week het vlees helemaal staan. Is een leven zonder vlees de oplossing? De misstanden hebben niet alleen te maken met dierlijke producten; de hele sector is ziek. En dan gooien we in Nederland ook nog eens bakken met voeding weg, terwijl we wel steeds dikker worden.  

Wat nu? Blijft er iets over wat we met een schoon geweten kunnen eten? Voor een antwoord op deze vraag gaan we naar Gelderland, de provincie met de meeste veehouderijen. Ook gaven meerdere lezers tips over lokale, groene initiatieven in Gelderland die bewustwording creëren over wat wij eigenlijk naar binnen werken. Lekker ploeteren in eigen tuin, dat is het devies van deze Nederlanders met groene vingers. Goed voor geest en wereld. 

Toekomst van ons eten

Maar is duurzaam biologisch voedsel voor elke Nederlander wel haalbaar? Niet iedereen heeft hier de tijd of het geld voor. Misschien moeten we juist de stap maken naar schaalvergroting: wetenschappers van de universiteit van Wageningen doen bijvoorbeeld baanbrekend onderzoek naar genetische modificatie van planten. Grotere landbouwgewassen met meer voedingsstoffen moeten het wereldvoedselprobleem oplossen. Ook het omstreden bedrijf Monsanto heeft een vestiging in Wageningen. Vorig jaar hieven wereldwijd hordes mensen de vuist tegen deze multinational, om de genetische veredeling van planten en het verspreiden van chemische pesticiden tegen te gaan. Is dit bedrijf echt zo duivels als wij denken? 

In januari onderzoeken we de toekomst van voedsel in Gelderland. Op zoek naar de heilige graal: lekker eten dat niet te duur is, waar je niet te dik van wordt, goed voor mens, dier en natuur. 

Stagiair Daphné Dupont-Nivet schreef mee aan dit stuk. Zij helpt de komende maanden met de zoektocht naar het nieuwe Nederland. Eerder studeerde ze internationale betrekkingen en was ze co-auteur van een boekje over de Tweede Kamerverkiezingen.