Waar mensen over praten als ze zeggen: ‘Het klimaat verandert toch altijd?’

De tekenaar Randall Munroe van de webstrip xkcd laat op geniale wijze zien waarom het zo suf is de huidige klimaatverandering te bagatelliseren omdat ‘het klimaat altijd verandert.’

Ja, dat is waar, maar de laatste 12.000 jaar, toen de menselijke beschaving zich ontwikkelde, was het klimaat relatief stabiel en daardoor konden we ons ontwikkelen.

Het klimaat veranderde in miljoenen jaren niet zo snel als nu. En het veranderde nooit eerder zo snel en zo ingrijpend terwijl er 7,4 miljard mensen op aarde rondliepen, mensen die allemaal last kunnen krijgen van hogere temperaturen, een hogere zeespiegel, en extremer weer. En het veranderde nog nooit op deze manier terwijl steden als Amsterdam, New York en Shanghai in de gevarenzone lagen (driekwart van alle grote steden ligt aan de kust).

In de strip staat een bestcasescenario waarin de opwarming beperkt blijft. Veel mensen vragen zich af hoe ze daaraan bij kunnen dragen. Onder de afbeelding van de strip geef ik wat opties. Ik verwijs daar ook naar een specialistische klimaatwebsite voor antwoord op vragen die de strip bij je kan oproepen. Veel plezier!

Meer weten?

In de strip zitten een paar korte zinnetjes die wat uitleg behoeven. Zo is het best gek, als je goed kijkt, dat de temperatuur 19.000 jaar voor Christus begint te stijgen en dat de CO2-uitstoot vervolgens anderhalve eeuw later ook begint te stijgen. Er zijn nog steeds klimaatsceptici die beweren dat een verhoogde CO2-concentratie een gevolg is van opwarming, in plaats van een oorzaak (de implicatie is dan dat de huidige opwarming niet door mensen veroorzaakt is, wat wel het geval is). Hoe zit dat? Kijk voor een goed antwoord bij de volgende bronnen:

Het moge duidelijk zijn dat het van groot belang is om het bestcasescenario uit te laten komen. Nu vraag je je misschien af: hoe dan?

Hoe kan ik helpen bij het beperken van klimaatverandering?

Het fossiele tijdperk kunnen we niet afsluiten zonder kordaat overheidsbeleid en de actieve hulp van het bedrijfsleven. Maar ‘gewone mensen’ zijn allerminst machteloos. Laten we kijken naar de twee rollen die we feitelijk allemaal hebben: we zijn burger én consument.

Als consument kun je bijdragen door je voetafdruk te verkleinen. Bekende manieren: minder vliegen en autorijden, meer ov gebruiken, je huis isoleren, groene stroom of zonnepanelen nemen, of een aandeel in een windmolen. En: minder spullen kopen, de verwarming niet onnodig aan laten staan, bewust eten. 

Als burger kun je je stem gebruiken: in het stemhokje en daarbuiten. Een mooi voorbeeld van succesvol activisme in Nederland is het moratorium op schaliegasboringen, dat door burgers werd afgedwongen. Ook de Fossielvrij-campagne van 350.org heeft al een flink aantal successen geboekt. De activisten zetten druk op investeerders om hun geld uit de fossiele industrie te halen, omdat die zich grosso modo blijft gedragen alsof klimaatverandering niet bestaat. Steden, universiteiten en pensioenfondsen worden aangemoedigd zich publiekelijk ‘fossielvrij’ te verklaren.

Wereldwijde mobilisatie van burgers voor de klimaatconferentie van Parijs eind 2015 zorgde ervoor dat het ambitieuze streven van maximaal 1,5 graad Celsius opwarming in het Verdrag belandde (al moet gezegd worden dat het beleid om die ambitie waar te maken vooralsnog ontbreekt).

Het punt is: gewone burgers die van zich laten horen, kunnen verandering versnellen. Het aantal energiecoöperaties van burgers die het heft in eigen handen willen nemen, groeit snel. Wie voor het klimaat in actie wil komen, kan zich aansluiten bij de groeiende groep van actieve mensen die gezamenlijk een enorme impact hebben.

Verder lezen?