Kijktips: dit raad ik aan tijdens de Privacyweken van de NPO

Tot een jaar of vier geleden moest je als journalist veel uit de kast trekken om een hoofdredacteur te overtuigen van het belang van een verhaal over privacy. ‘Waarom moeten wij dit nú lezen?’, hoorde je dan. ‘Wat is precies het probleem?’

Gelukkig is die tijd voorbij. Zeker sinds de onthullingen van Edward Snowden vanaf medio 2013 zijn privacy en surveillance prominente journalistieke thema’s. Het besef is gerezen dat persoonlijke data van burgers en consumenten niet alleen de grondstof vormen van steeds grotere delen van de economie, maar ook de ruwe olie zijn waar overheden hun beleid op stoken. Privacy gaat óók over veiligheid en geld, over macht en democratie. Het is een buffer tussen overheid en burger, een voorwaarde voor fundamentele waarden als de vrijheid van meningsuiting en persoonlijke autonomie.

Vanaf maandag staat NPO3 in het teken van privacy en surveillance. De zender heeft een aantal eigen producties gemaakt, zendt documentaires uit en biedt ruimte aan colleges van academici. Ik heb alvast voorproefjes gezien van enkele uitzendingen en ben erg enthousiast. Daarom: een leeswijzer voor de komende twee weken.

Diepgang: colleges over databases en quantumcomputers

Van 17 tot en met 21 oktober zendt NPO3 ’s avonds laat vijf colleges uit die voor de privacyweken zijn gemaakt door de Universiteit van Nederland. De colleges, gegeven door academici, schuwen enkele van de grote vragen over privacy en surveillance niet. Zo gaat mr. dr. Bart Schermer (maandag 17 oktober, 22:37 uur) van de Universiteit Leiden in op hoe geautomatiseerde data-analyse onderlinge solidariteit kan aantasten en discriminatie in de hand kan werken.

Wereldberoemd fysicus Leo Kouwenhoven (woensdag 19 oktober, 23:10​ uur) vertelt over de fascinerende ontwikkeling van de quantumcomputer en wat die betekent voor de beveiliging van onze dataen hoogleraar computerwetenschap Vanessa Evers (vrijdag 21 oktober, 22:33 uur) geeft college over robots die onze data analyseren.

Willemijn Aerdst (dinsdag 18 oktober, 22:54 uur) van de Universiteit van Amsterdam praat over geheime diensten en terrorismebestrijding en Herbert Bos (donderdag 20 oktober, 22:21​ uur) van de Vrije Universiteit gaat in op hacken en data. Je vindt de colleges in de tv-gids onder de naam Universiteit van Nederland .

Documentaire: Terms and Conditions May Apply

Op donderdag 20 oktober (23:30 uur op 3Doc)is Terms and Conditions May Apply te zien.Deze geweldige, ietwat bombastische, documentaire laat aan de hand van de fameuze algemene- en privacyvoorwaarden zien op welke manieren overheden en bedrijven op onze persoonsgegevens jagen. Een hele goede en toegankelijke introductie in de wereld van online spionage, commerciële datahandel en overheidssurveillance.

Drama: Mr. Robot

Ik heb genoten van het eerste seizoen van Mr. Robot, de hallucinante serie over de werdegang van een idealistische nerd die uitgroeit tot held van de internationale hackersgemeenschap. Mr. Robot heeft vleugjes WikiLeaks, ondubbelzinnige verwijzingen naar Edward Snowden en Anonymous, en de vergelijking met de klassieker Fight Club is al vaak gemaakt. Ze weet niet alleen de denkbeelden van hackers en informatie-activisten knap te vatten, ze doet dat ook nog eens met een zorgvuldige inbedding van vrij ingewikkelde technologiën. Het tweede seizoen van Mr. Robotbegint zondagnacht 23 oktober om 0:00 uur op NPO3. Kijken!

Infotainment: De Privacytest

Op maandag 17 oktober om 21:30 uur zendt AVRO-TROS De Privacytest uit. Meteen een disclaimer: collega Dimitri Tokmetzis en ik worden daarin opgevoerd als privacy-experts. Ook hebben we met de redactie van het programma meegedacht over de vragen voor de test. Ik heb het eindresultaat nog niet gezien, maar de makers van het programma hebben volgens mij een mooie balans weten te vinden van zwaar en licht, ludiek en serieus.

En verder...

...begint maandag 17 oktober om 20:30 uur de Nederlandse editie van de serie Hunted, waarbij 12 Nederlanders proberen te ontkomen aan een speciale opsporingsdienst.

...zijn er op tv en online goede documentaires te zien. Bekijk hier het hele programma.

Full disclosure: collega Dimitri is geïnterviewd over ons boek Je hebt wél iets te verbergen voor de site van NPO3. Ook is er een prijsvraag op de NPO te vinden, waarbij vijf exemplaren van ons boek onders de winnaars worden verloot.