Kijken: Zelfs in oorlogsstad Aleppo gaat het leven door

Vimeo plaatst cookies bij het bekijken van deze video Vimeo

Issa Touma reist met zijn films en zijn fotoprojecten de wereld af, maar keert ook steeds terug naar Aleppo. Zijn familie woont er, evenals zijn vrienden en studenten. Verder is Touma’s studio daar, evenals zijn archieven. Maar vooral keert hij terug voor wat hij als zijn plicht als kunstenaar beschouwt: verslag doen van de kunst van het overleven, nu de situatie steeds uitzichtlozer wordt.

We kennen Issa Touma van de korte film 9 Days - from my window in Aleppo, over de eerste dagen van de burgeroorlog, die zich onder zijn raam afspeelden. De Nederlandse filmmakers Floor van der Meulen en Thomas Vroege monteerden uit Touma’s videomateriaal de film die inmiddels is genomineerd voor de Europese Oscar.

Uit zijn nieuwste film blijkt dat het steeds moeilijker wordt de stad nog te bereiken. De fotograaf reist in konvooi vanaf de Libanese grens door Syrië en sms’t voor de zekerheid het nummer van de taxi aan zijn vrienden. Want je weet nooit of je wel aankomt.

Uiteindelijk bereikt hij West-Aleppo, dat minder erg is gebombardeerd dan de verzetshaarden in het oosten. Het oosten, waar honger heerst, regeringstroepen strijden met rebellengroepen en elke dag weer slachtoffers vallen. Maar ook in het westen zitten mensen in de val.

Oorlog is tragisch en absurd. Overleven is hier absurdistisch en ontroerend

Toch ben je eerst verbaasd als je sommige van zijn beelden ziet: ‘Hé, daar rijdt een trein! Hoe kan dat?’ Om nog maar te zwijgen van de vriend die weigert te vertrekken omdat hij zijn oldtimers niet wil achterlaten. Als er nauwelijks nog benzine verkrijgbaar is, kan je er nog even in gaan zitten en een sigaar opsteken. Net doen alsof alles nog normaal is.

Dat probeert iedereen die Touma voor de camera krijgt op zijn of haar eigen manier. Het levert surrealistische scènes op die je als buitenstaander niet kunt bedenken, en die bijna nooit te zien zijn in reportages vol ziekenhuizen, puin, doden en gewonden.

Te midden van dat alles gaat Issa Touma op zoek naar overlevingskunst. Hij vindt die bij kinderen, bij feestende studenten, bij een schilder die niet meer stopt met werken, bij een man die in zijn lingeriewinkel na een bomaanslag het stof van z’n handel veegt. Touma houdt zich ver van verklaringen; hij filmt het leven, de ongerijmdheden en het doorzettingsvermogen zoals hij dat voor zijn camera aantreft. Oorlog is tragisch en absurd. Overleven is hier absurdistisch en ontroerend.

Groeten uit Aleppo, opnieuw gemonteerd en van verhaallijn voorzien door Floor van der Meulen en Thomas Vroege, is een film die je niet licht zal vergeten. 

Meer weten?