In Memoriam: Zo veroverde Hans Rosling de wereld met statistiek
Niemand kon beter over statistiek vertellen dan de Zweedse Hans Rosling. Deze dinsdag overleed hij op 68-jarige leeftijd. Daarmee verliest de wereld een van zijn beste leraren.
Dozen stapelen, een meterslange aanwijsstok, zwaardslikken. Hans Rosling liet niets achterwege om je te overtuigen van zijn boodschap: als we de wereld willen begrijpen, moeten we naar de feiten kijken.
Deze dinsdag overleed de Zweedse arts en statisticus op 68-jarige leeftijd. Hij had alvleesklierkanker en werd daar een jaar voor behandeld. De wereld verliest nu een van zijn beste leraren.
Rosling had de gave om statistiek leuk en toegankelijk te maken voor iedereen, ook degenen zonder wiskundeknobbel. Hij liet niet alleen de cijfers zien, maar ook de mensen daarachter. En daarmee leerde hij ons dat de wereld vaak anders in elkaar steekt dan we denken.
Wat maakte hem zo goed? Vijf redenen, ieder met een filmpje.
1. Zijn bubbelgrafieken
In 2005 richtte Rosling, met zoon Ola en schoondochter Anna, Gapminder op. Deze stichting gebruikt publieke data om te laten zien hoe het ervoor staat met de wereld.
Hun bekendste instrument: bubbelgrafieken. In deze TED-talk - de eerste van velen - laat Rosling er een aantal zien. Let vooral op hoe hij de grafieken verslaat: alsof het sportwedstrijden zijn.
2. Zijn lef
Een jaar later treedt Rosling weer op bij TED. Het eerste deel lijkt veel op het vorige filmpje, maar zijn praatje neemt tegen het eind een onverwachte wending. ‘Het ogenschijnlijk onmogelijke is mogelijk,’ zegt hij en hij trekt zijn overhemd uit.
Wat er dan gebeurt, tsja, dat moet je zelf maar bekijken.
3. Zijn kritiek op de media
Rosling liet keer op keer zien dat het op veel vlakken beter gaat met de wereld dan we denken. Een bron van die onwetendheid? De media.
In deze Deense televisieshow gaat hij flink tekeer tegen de presentator. ‘Je kunt ervoor kiezen mijn schoen te laten zien, die heel lelijk is,’ zegt hij terwijl hij zijn voet op tafel legt. ‘Maar dat is maar een deel van mij.’
4. Zijn uitleg bij de actualiteit
Als de media het niet doen, dan doet hij het zelf wel. In dit filmpje geeft Rosling - uiteraard met rekwisieten - uitleg over vluchtelingen. Een vluchtelingencrisis in Europa? Dat valt best mee. Landen als Turkije, Libanon en Jordanië hebben het pas echt moeilijk.
5. Zijn familie
Gapminder is een familie-onderneming. Zo stond schoondochter Anna Rosling-Röhnlund aan de wieg van Dollar Street, een project met foto’s van gezinnen van over de hele wereld. En in onderstaande TED-talk treedt zoon Ola met zijn vader op.
Met Gapminder zullen zij Hans Roslings gedachtegoed voortzetten. Gelukkig maar, de wereld is nog lang niet van hem af.