Shell erkent al dertig jaar het gevaar van klimaatverandering (en deze film bewijst dat)
Uit vertrouwelijke documenten blijkt dat oliebedrijf Shell al sinds 1986 intern alarm slaat over de gevaren van klimaatverandering. Tegelijkertijd werkt het bedrijf al dertig jaar klimaatbeleid tegen. Vandaag openbaren wij opnieuw Shells zelfgemaakte klimaatfilm waarmee het de wereld wilde waarschuwen - en wat het daarna (niet) deed.
Shell heeft al meer dan dertig jaar zeer gedetailleerde kennis over de gevaren van klimaatverandering. In een interne studie uit 1986 waarschuwden Shellonderzoekers voor ‘relatief snelle en dramatische veranderingen’ van het klimaat op aarde, met ‘gevolgen voor de leefomgeving van mensen, voor hun toekomstige levensstandaard en voedselvoorraden, met potentieel grote sociale, economische en politieke consequenties van dien.’
In 1991 – vijftien jaar vóór Al Gore’s An Inconvenient Truth – maakte Shell al een film om te waarschuwen voor de gevolgen van klimaatverandering en om een gesprek over mogelijke oplossingen op gang te brengen. Climate of Concern verscheen in verschillende talen en versies, onder meer Arabisch, Turks en Nederlands, en werd in de jaren negentig wereldwijd vertoond op scholen en universiteiten. De film raakte daarna in de vergetelheid. Wij maken Climate of Concern nu - ruim een kwarteeuw later - opnieuw openbaar.
De grimmige waarschuwingen in de film waren gebaseerd op de wetenschappelijke consensus die al in de jaren tachtig ontstond over de gevaren van klimaatverandering. In de VS waren het uitgerekend olie- en gasbedrijven die voorop liepen in het onderzoeken van de risico’s. Ze realiseerden zich al vroeg dat het tegengaan van de opwarming een drastische vermindering in het gebruik van fossiele brandstoffen zou betekenen, en dat klimaatverandering dus aanzienlijke zakelijke gevolgen zou hebben. In 1989 hield Shell al rekening met extremer weer en een hogere zeespiegel bij de aanleg van een boorplatform.
Maar in Amerika deed Shell in de jaren negentig mee aan een campagne die doelbewust twijfel zaaide over de klimaatwetenschap. Het doel was ‘draconisch’ overheidsingrijpen te voorkomen. Nadat vorig jaar nieuwe details over deze twijfelcampagne naar buiten kwamen, hebben Amerikaanse congresleden opgeroepen tot een strafrechtelijk onderzoek naar Shells bijdrage aan ‘bedrog’ van het publiek.
Ondanks alle interne kennis over klimaatverandering is Shell sinds de jaren negentig doelbewust een van de grootste spelers geworden in teerzandolie, een van de meest vervuilende energiebronnen op aarde. Het bedrijf probeerde ook een duurzame energietak op te zetten, maar toen die niet genoeg opleverde, verkocht Shell bijna alle belangen in de zonne- en windenergie. Shell investeerde de afgelopen decennia tientallen miljarden om olie en gas te winnen op plekken die eerder onbereikbaar waren, zoals de diepzee en de Noordpool.
En hoewel Climate of Concern laat zien dat Shell al een kwarteeuw dondersgoed weet wat nodig is om klimaatverandering aan te pakken – stringent overheidsbeleid – lobbyt het bedrijf nog altijd tegen alle klimaatmaatregelen die het eigen businessmodel raken. Tot op de dag van vandaag is Shell lid van brancheverenigingen die klimaatactie tegenwerken. En in de centra van de macht vormt Shell een sta-in-de-weg voor de snelle doorbraak van duurzame energie, zo blijkt uit mijn reconstructie, die vandaag ook in The Guardian en het Deense dagblad Information verschijnt.
Shell pretendeert vandaag allerlei groene initiatieven te ontplooien, maar mijn onderzoek laat zien dat het budget voor klimaatvriendelijke technieken en energiebronnen al sinds 1997 rond de 1 procent van de totale investeringen schommelt. Ik verdiep me inmiddels meer dan een jaar in Shell en voerde gesprekken met tientallen medewerkers. Gaandeweg werd steeds duidelijker hoe het is om bij de olie- en gasgigant te werken en wat het bedrijf kan doen tegen klimaatverandering.
Niet veel. Shell zegt dat het volop wil meedoen in de energietransitie. Het presenteert zich als ‘een innovatief, competitief, vooruitstrevend en toekomstgericht energiebedrijf.’ Mijn reconstructie van Shells daadwerkelijke gedrag vertelt een ander verhaal: dat van opportunisme en nalatigheid. Lees via de link hieronder mijn volledige reconstructie of bekijk hieronder de volledige film.
Komt een land bij de dokter
Michelle van TongerlooAls straatarts ziet Michelle van Tongerloo dagelijks hoe ingewikkeld helpen is geworden. In haar boek Komt een land bij de dokter laat ze zien hoe het beter kan.
