Hoe beoordeel je de macht van Facebook?

Beste,

Negen jaar geleden schreef ik mijn eerste verhaal over Google, Dat leverde dit stuk in Vrij Nederland op: ‘Wie stopt Google?’. sinds 2010 volg ik Facebook intensief. En nog steeds snap ik geen snars van deze twee bedrijven.

In deze nieuwsbrief probeer ik vanaf vandaag Facebook en Google te begrijpen.

Tijdens mijn journalistieke onderzoek de afgelopen jaren naar privacy en surveillance bleef ik ze Dit schreven Dimitri Tokmetzis en ik in het artikel ‘Dit zijn de stalkers, gluiperds en snelle jongens die je de hele dag achtervolgen’. tegenkomen. Hoe meer ik over ze schreef, hoe meer overtuigd ik ervan raakte dat we niet de juiste woorden In The Guardian verscheen een aardig stuk over de woorden die wij voor Facebook en Google gebruiken. hebben voor deze twee bedrijven/netwerken/platforms/imperia/bulldozers.

Ik denk ook dat ik weet hoe dat komt. We zijn op onontgonnen terrein terechtgekomen. Om een paar bizarre feiten te noemen: Facebook en Google verdienen miljarden aan muisklikken (!). Persoonlijke gegevens over hun gebruikers zijn hun grondstof. Meer dan de helft (!) van de wereldbevolking maakt gebruik van hun diensten. En dat alles hebben ze in nog geen twintig jaar voor elkaar gekregen.

Dat is ongekend.

Twee bedrijven bepalen voor een groot deel wat wij geloven, weten en vinden, Deze observatie steel ik met permissie van Rob Wijnberg. en wij doorgronden hen niet.

De komende tijd probeer ik dat hier - naast mijn werk als tijdelijk adjunct-hoofdredacteur - te doen. Help mij mee met Facebook en Google te begrijpen.

Drie verhalen over Facebook

Vandaag hou ik het bij Facebook. Ik las deze week drie interessante artikelen die dat bedrijf in een ander daglicht stellen.

• Facebook als totalitarisme​?In een knap geschreven artikel in Vrij Nederland Lees hier het verhaal uit Vrij Nederland terug. zoekt Sander Pleij naar een manier om Facebook te duiden. In een recent verschenen boek van een oud-medewerker, leest Pleij over de totale toewijding aan de Facebookmissie die van medewerkers wordt verwacht. Die missie is al totalitair te beschouwen: doordringen tot alle aspecten van ons leven. Pleij loopt vanaf daar de ‘activerende hartstochten’ langs die historicus Robert Paxton aan het fascisme toekent. Zoals het ‘gevoel van een overweldigende crisis waar geen traditionele oplossingen voor staan,’ de ‘noodzaak zich ondergeschikt te maken aan de groepsmissie’ en ‘het instinct van de leider.’ Juist, zoek de verschillen. Pleijs essay is gelaagd en intelligent: zo concludeert hij niet dat Facebook fascisme is - nee eerder Facebookisme - en zorgt hij ervoor dat je als lezer anders tegen het bedrijf en diens leider aankijkt.
• Facebook als platform? Steeds meer academici en journalisten beschrijven Facebook niet meer als een sociaal netwerk of bedrijf, maar als een platform. Wat een platform precies is, weet volgens mij niemand. Afgelopen week kwam ik een inzichtelijke strip tegen van Susie Cagle Bekijk hier de strip Divided and Platformed. die daar dieper op ingaat. Ik kan er van alles over vertellen en verklappen, maar ik zou zeggen: bekijk hem zelf.
• Facebook als emancipatierolmodel? Er worden meer kritische dan positieve verhalen over Facebook geschreven. De positieve verhalen die wél verschijnen, komen vaak uit de pr-koker van het bedrijf. Ik was daarom verrast door een erg goed stuk uit Bloomberg Businessweek Lees hier het verhaal uit BloombergBusinessweek terug. over Sheryl Sandberg, na Mark Zuckerberg de hoogste manager van Facebook. Sandberg is in zekere zin de vleesgeworden Facebookpost: ze deelt delen van haar leven op Facebook - zowel op het platform als intern. Ik dacht altijd dat dit pure marketing was, maar journaliste Sarah Frier laat in dit stuk mooi zien dat het meer is dan dat. Sandberg gelooft - en nu wordt het een beetje The Circle Nina Polak schreef daar ooit een mooie bespreking over. van Dave Eggers - écht in transparantie en het persoonlijke contact met Facebookgebruikers, en is daarmee ook écht een voorbeeld voor haar vele volgers en andere bedrijven.

Er zijn meer manieren om Facebook te zien. Kom maar op met jullie links en ideeën! Volgende week kijk ik dan naar Google.

En dan nog even over Robert Mercer

Vorige week besprak Lees hier mijn vorige nieuwsbrief terug. ik hier de Dark Enlightenment, de filosofie die de intellectuele grondverf vormt van de alt-rightbeweging in Amerika. Ik kreeg van verschillende lezers de tip om mij eens te verdiepen in Robert Mercer, een van de belangrijkste financiers van Donald Trumps verkiezingscampagne.

Dat was een goeie tip: de man is fascinerend. Zelfs voor de grootste rationalisten onder ons is het moeilijk niet in complottheoriën te geloven nadat je over deze miljardair hebt gelezen.

Met zijn dochter tuigde hij de afgelopen jaren namelijk een netwerk op dat gezien kan worden als de kern van de rechtspopulistische revolte in de Verenigde Staten. Ze financierden Breitbart News; ze produceerden anti-Hillary Clinton-films; ze betaalden miljoenen aan Trumpstrateeg Steve Bannon en ze zijn grootaandeelhouder van databedrijf Cambridge Analytica.   Ik schreef dit artikel over Cambridge Analytica.

Als je meer wilt weten over deze bizarre man (en zijn familie), dan kan ik deze twee artikelen aanraden:

• ‘The reclusive hedgefund tycoon behind the Trump presidency’ Lees hier het verhaal uit The New Yorker terug. in The New Yorker (van Jane Mayer, een van mijn favoriete journalisten).
• ‘The Blow it all up Billionaires’ Lees hier het verhaal van The Huffington Post terug. van The Huffington Post.

Goed, tot zover. Blijf al die tips en mails sturen! En voel je vrij deze mail te delen.

Wil je mijn nieuwsbrief per mail ontvangen? Elke week tik ik een nieuwsbrief over de interessantste journalistiek die ik lees, bekijk of hoor. Ik leg daarbij de nadruk op de macht van Facebook en Google. Vanaf september zal ik ook weer zelf artikelen schrijven - tot die tijd zit ik in de hoofdredactie van De Correspondent Schrijf je hier in voor mijn wekelijkse mail