Jaren geleden lag ik in een Amerikaans medisch centrum onder een scanner. Ik droeg een groen papieren ziekenhuishemd, de kamer was halfdonker, buiten was het grauw en de laborante leek geen overbodig woord te willen wisselen.

Toen de scanner boven de bank heen en weer begon te bewegen zag ik dat iemand – iemand met een goed hart, dat kan niet anders – precies ter hoogte van het hoofdeinde met plakband drie uitgeprinte foto’s op het systeemplafond had geplakt.

Er was er een met oranje kittens, een met een grote roze bloem, en op de derde stond een berglandschap.

Drie fleurige referenties aan de natuur, om de zoemende, piepende, hoogtechnologische omgeving wat te verzachten.

Ik herinnerde me die printjes aan het plafond toen ik afgelopen week op 2Doc de korte documentaire Nature: All Rights Reserved zag, de afstudeerfilm van Sebastian Mulder. Ergens rond de zevende minuut verschijnt daar het systeemplafond van een tandartsenpraktijk in beeld, waarbij alle panelen volledig zijn beplakt met een bomenprint, vermoedelijk om de cliënt in de stoel het idee te geven dat ze op haar rug in het bos ligt.

Still uit de film Nature: All Rights Reserved

In Nature: All Rights Reserved is een aaneenschakeling van situaties te zien waarin gelijksoortige vormen van ‘nepnatuur’ de hoofdrol spelen. Palmbomenbehang, dvd’s met haardvuur, overdekte tropische paradijzen, screensaverbossen: in een dromerige (en soms nachtmerrie-achtige) collage komen ze voorbij.

Onbeholpen, ontroerend, absurd, die menselijke neiging om en de bomen in een museum te zetten.

Aangesneden beeld uit de serie ‘Hiding in the City’ door de Chinese fotograaf Liu Bolin. Foto: Liu Bolin, Courtesy of Galerie Paris-Beijing

De opmars van de nepnatuur valt samen met het verdwijnen van de ‘echte’ natuur – door toedoen, uiteraard, van de mens. Samen met maakte ik vorig jaar een reeks verhalen over onder meer deze thematiek: Het onderscheid tussen mens, dier en ding Misschien is het onderscheid tussen natuur en ‘nepnatuur’ dat eigenlijk ook wel.

Voor de serie interviewde ik de Duitse bosbeheerder Peter Wohlleben, auteur van een internationale bestseller over ‘het geheime leven van bomen.’ Hij voorspelde dat – net zoals mensen die nu al hebben, en er voor dieren

Untitled #5, The Bonsai Project: Typology. © Sjoerd Knibbeler and Rob Wetzer

Het is nog even wachten tot die voorspelling uitkomt, maar bomen krijgen in elk geval wel steeds meer een stem – op sociale media, welteverstaan. Sinds afgelopen woensdag België en Duitsland kenden al enkele twitterende bomen, die hun volgers in maximaal 140 tekens op de hoogte houden van hun groei en sapstroom. De Wageningse boom gaat hetzelfde doen, en heeft op het moment van schrijven

Tot de volgende mail,

Lynn

P.S. Dank voor jullie reacties op over de (her)waardering van onderhoud. Ik ben de boel op dit moment aan het uitwerken, het resultaat verschijnt als het goed is in de loop van volgende week. Suggesties blijven welkom!