Ik ging op pad met de vloggers van Supergaande. Dat liep helemaal uit de hand
Jongeren vertrouwen en volgen de reguliere media steeds minder. Nesim en Qucee van YouTubekanaal Supergaande zijn wél populair: ze behoren tot de meest bekeken vloggers van Nederland. Ik mocht een dag mee op pad en zag hoe hun succes het werk in de weg zit.
‘O. Mijn. God.’ Zijn hoofd begint te draaien. Ver, verder, zorgwekkend ver, tot zijn hoofd bijna achterstevoren op zijn nek staat. Hij zegt het nog een keer, nu met bibberende stem: ‘O mijn God. Nesim. Het is Nesim. NE-SIM!’
De krijsende jongen is nummer 136 van vandaag. Ik turf ze met pen op mijn hand en begin nu ruimte tekort te komen. De honderdzesendertigste raakt zo uit zijn doen bij de aanblik van Nesim, dat zijn ogen nergens anders meer op gericht zijn, zijn stem overslaat en zijn vingers onwillekeurig naar de telefoon in zijn broekzak bewegen. ‘Nesim! Mag ik een foto?’
En dan heeft hij Qucee (Quentin Correia, 25) nog niet eens gespot. Dat is de andere helft van het populaire YouTubeduo Supergaande, die een eindje achter Nesim (Nesim Ahmadi, 24) door een steeg in Alkmaar loopt.
Het is woensdagmiddag en ze zijn op weg naar een grote winkelstraat om daar mensen een brutale vraag te stellen. Vast recept voor hun succesvolste video’s, die honderdduizenden keren worden bekeken. Mede door die straatinterviews vergaarden ze in het krap tweejarige bestaan van hun kanaal meer dan 360.000 abonnees, een aantal dat nog elke dag stijgt.
‘Hoeveel geld staat er op je rekening? Wat vind je het lelijkst aan jezelf? Wat was jouw laatste WhatsAppgesprek? ‘Wat is je beste openingszin?’ Het zijn vragen waarop velen het antwoord willen horen, ook van vreemden. Maar dat is niet de enige reden dat hun kanaal zo wordt gewaardeerd.
Even terug ging ik, tijdens mijn zoektocht naar vruchtbare manieren om te praten over gelijkheid, in gesprek met mbo-leerlingen in Utrecht. Dat gesprek over gelijkheid ontspoort namelijk nogal eens, doordat mensen niet naar elkaar willen luisteren en elkaar niet willen begrijpen.
In Utrecht hadden we het vooral over representatie, omdat gelijke kansen daar beginnen en de media daar een grote rol in spelen. De twintig studenten bleken nul vertrouwen te hebben in de gangbare media. Die zouden er belang bij hebben stereotypen in stand te houden, alleen nieuws brengen dat hen goed uitkomt en geen aandacht besteden aan wat jongeren bezighoudt.
Welke mediamakers volgens hen wél te vertrouwen waren? Wie wél een accuraat beeld schetsen van wat leeft onder jongeren? Daar waren ze het unaniem over eens: Nesim en Qucee van YouTubekanaal Supergaande, dat pas twee jaar bestaat.
Waarom Supergaande zo populair is
Volgens de leerlingen kunnen de jongens van Supergaande altijd eerlijk en open zijn doordat ze zelf een migratieachtergrond hebben: ze zijn van Iraakse, Turkse, Kaapverdische en Nederlandse afkomst. Nesim en Qucee behoren tot gestigmatiseerde groepen, zouden daarom geen belang hebben bij liegen en zouden te vertrouwen zijn.
Dat zit ‘m ook in de moeiteloze manier waarop ze contact leggen met jongeren van alle rangen, standen en afkomsten. Nesim en Qucee zijn twee voormalige battlerappers, en dat merk je aan hoe snel, scherp en sympathiek ze met zelfs de gevatste geïnterviewden omgaan.
Jongeren herkennen de dilemma’s, willen weten wat Nesim en Qucee erover zeggen, voelen zich vrij hun visies en zorgen te uiten, willen erom lachen en vertrouwen ze
En dan is er natuurlijk de humor. Ze zijn hilarisch als duo, de vlijmscherpe Nesim en de bulderende Qucee. Hun uiterlijk lijkt hun persoonlijkheid te weerspiegelen: Nesim sportief, spits en stijlvol, Qucee een reus met een enorme glimlach en onweerstaanbare pretogen.
Ten slotte hebben ze een feilloos gevoel voor hoe ver ze kunnen gaan met hun vragen. Zo lopen gesprekken over ‘Is baffen normaal?’ uit op een discussies over man-vrouw-verhoudingen of zorgt de vraag ‘Zijn condooms nog nodig?’ voor een open gesprek over verantwoordelijkheden. ‘Waar mag je zoon niet mee thuiskomen?’ biedt de mogelijkheid om het te hebben over religie en homoseksualiteit en ‘hoe vaak heb jij seks per week?’ legt mooi bloot hoe er wordt gedacht over hoe seksueel actief vrouwen ‘mogen’ zijn ten opzichte van mannen.
Jongeren herkennen de dilemma’s, willen weten wat Nesim en Qucee erover zeggen, voelen zich vrij hun visies en zorgen te uiten, willen erom lachen en vertrouwen ze, veel meer dan reguliere media.
Hoe Supergaande werkt
Nu had ik een analyse van hun kanaal kunnen schrijven. Van de straatinterviews, de vlogs waarin ze elke dag verslag doen van hun leven of de Supergaande-talkshow die ze sinds begin dit jaar presenteren en waarin ze bekende tv-, muziek- en YouTubepersoonlijkheden interviewen.
Maar ik wilde mee de straat op. Want hoe komen die immens populaire vlogs precies tot stand? En hoe kan het eigenlijk dat twee jongens die in korte tijd zo bekend zijn geworden, nog zo onbevangen mensen kunnen interviewen in drukke winkelstraten?
Nou, dat kunnen ze niet meer, zo bleek. Maar daar kom ik op terug. Op het moment dat nummer 136 ‘Nesim!’ begint te roepen, trekken we al een halve dag met elkaar op.
We ontmoeten elkaar (Qucee, assistent Yamiko Musukwa en ik) ‘s ochtends vroeg op Rotterdam Centraal, waar Nesim ons zal ophalen met de auto. Dat gebeurt niet: hij heeft zich ‘voor het eerst in zijn leven’ verslapen. Met de trein naar Hilversum dan maar, voor een afspraak met radiozender FunX.
En daar is fan één. Terwijl Qucee in de trein vertelt over hoe hectisch zijn leven is geworden in de afgelopen anderhalf jaar (‘Ik slaap soms maar vier uur per nacht, tussen de opnames, mijn gezin, muziek maken en monteren door is er bijna geen tijd over’), herkent een jongen achter ons Qucees lage stem. ‘Bent u…? U bent… Mag ik een foto, man?’ De jongen lacht alle blokjes van z’n beugel bloot.
De afspraak in Hilversum wordt verplaatst, dus we gaan naar Utrecht Centraal om over te stappen, waar een moeder Qucee vraagt of hij wil knielen naast haar kinderwagen. Ze wil haar baby met hem op de foto zetten.
De volgende afspraak is in Amsterdam, waar een inmiddels ontwaakte Nesim ons op zal pikken. Maar niet voordat Qucee op Amsterdam Centraal veertien keer staande wordt gehouden voor een foto. Veertien keer lacht hij lief, maakt hij een peaceteken. We doen er uiteindelijk twintig minuten over om van spoor 4 naar de auto te komen.
Op de roltrap vraagt Qucee me nog: ‘Ben je vloggevoelig?’ Dat blijkt code voor: wil je op camera, of niet? Want naast de straatinterviewopnames die ze vanmiddag gaan maken, trekken zowel Qucee als Nesim een paar keer per uur een kleine camera uit hun zak voor hun persoonlijke vlogs. In tegenstelling tot veel andere vloggers zetten ze daarbij geen extra enthousiaste stem en wenkbrauwen op: ze vloggen alsof ze met iemand zitten de Facetimen.
Het went snel, die onaangekondigde opnames tussen normale gesprekken door. De conversatie wordt af en toe onderbroken voor een uitgestoken arm, camera in de hand, gericht op hun eigen gezicht: ‘Yooo we zitten nu in de auto...’ of een ‘ik bedacht net...’ of een ‘wat vinden jullie eigenlijk van…’ gericht aan hun kijkers. Aan het einde van elke dag monteren ze die fragmenten aan elkaar en zetten ze het verslag van hun dag online.
Als we in Amsterdam-Noord zitten te lunchen, voeren Nesim en Qucee, die tegenover elkaar zitten, een gesprek via de camera. Ze filmen elkaar, want dit moment willen ze allebei in hun vlogs gebruiken. Reden: een simpele omelet kost tien euro in deze pretentieuze tent. ‘Tíen euro, bro. Een donnie. Voor dít. En het ziet er niet eens lekker uit. Kijk, mensen, kijk.’
Hoe Supergaande rondkomt
Het lijkt de ultieme vrijheid: het leven filmen dat je toch al leidt, en daar dan weer van kunnen leven. En deels klopt dat: via advertentie-inkomsten per view komt een deel van hun geld binnen. Over hoeveel ze precies verdienen doen ze geen uitspraken, maar het is volgens beiden geen vetpot.
Views alleen zijn niet genoeg om van te leven. Het grote(re) geld komt van de gesponsorde content die ze tussendoor maken. Maar ook die bedragen zullen, in vergelijking met deals die grotere kanalen sluiten (zoals StukTV met DubbelFrisss of Renault) meevallen. Supergaande werd een tijd gesponsord door een lokale Rotterdamse kapper, later door een wokrestaurant.
Qucee: ‘Een keer stonden we ergens in een piratenpakje omdat een adverteerder dat wilde. Dat zou ik nu nooit meer doen. We gaan alleen nog in zee met mensen die ons concept snappen en ons vrijlaten in wat we vervolgens met hun product doen.’
Verder proberen ze geld te verdienen met de muziek die ze maken. Qucee tekende onlangs een platencontract bij label Bonne Chance en deed een 101-barzsessie. Nesim en hij brengen solo en samen muziek uit. Maar ook dat is geen geldboom, vandaar de afspraak die ze na de veel te dure eieren hebben.
We rijden naar het kantoor van een Amsterdamse productiemaatschappij die korte films maakt en vaker samenwerkt met YouTubers. Waar die meeting precies over gaat, mag ik hier niet opschrijven, maar er zijn twee mensen bij die Qucee en Nesim een eind verder willen helpen, ook op andere kanalen dan YouTube.
Volgens heel veel witte mensen zijn we ‘urban.’ ‘Urban’ is ‘buitenlanders,’ zo simpel is het
Er valt iets op aan die afspraak. Elk concept dat op tafel komt, krijgt op zeker moment het label ‘urban’ of ‘hiphop’ opgeplakt, ook als de plannen van Supergaande daar niets mee te maken hebben. De man tegenover ze oppert iets over een sketch met overvallers en drugsdealers ‘want dat ligt toch in het verlengde van jullie scene.’
Maar wat is die ‘scene’? Waarom is alles dat ze doen ‘urban’? Als we na die afspraak met perenijsjes is de auto zitten, verzucht Nesim: ‘Lieverd, we zijn dit allang gewend. Volgens heel veel witte mensen zijn we ‘urban.’ ‘Urban’ is ‘buitenlanders,’ zo simpel is het.’
En dat die maatschappij terloops de link legde tussen de vloggers en criminelen? Daar zijn ze volgens Qucee gevoelloos voor geworden. ‘Dat hoort erbij als je wilt samenwerken met bedrijven die zelf niet multicultureel zijn. Ze gaan ook straattaal gebruiken als we ergens binnenkomen. In het begin zat het me dwars, maar nu denk ik: ze hebben geen slechte intenties.’
Nesim vult aan: ‘Ik werd eerst ook altijd kwaad, maar het hoort er blijkbaar bij.’
Wat Supergaande in Alkmaar gaat doen
Twee afspraken gehad, Rotterdam, Utrecht en Amsterdam gezien, gedraaid voor de twee persoonlijke vlogs, tijd voor een straatinterview. In Alkmaar vandaag, want daar moesten ze toch al heen om fakkels op te halen voor de videoclip die ze morgen gaan schieten.
De snelweg op. Nesim achter het stuur, Qucee ernaast met zijn vinger op de radioknop. Hij wil het nummer nog eens horen dat ze gisteren opnamen, een meedogenloos harde beat en als refrein ‘Ik wil geen kind van een motyo.’ Nesim probeert intussen de weg te vinden. Nesim: ‘Bro, wacht, ik draai hem zo.’ Qucee: ‘Pokoe, pokoe!’
Ik zit op de achterbank naast Yamiko, officieel stagiair, maar volgens Nesim en Qucee assistent, cameraman, producent, bodyguard en therapeut tegelijk. Yamiko haalt een lijst met vragen tevoorschijn. ‘Wie mag er niet op je begrafenis komen? Welk familielid van je is het lelijkst? Waar heb je je voor het eerst op afgetrokken?’
Qucee begint te schokschouderen. ‘Kylie Mi-noek ofzo, man. Met dat gouden broekje. Ik wist niet eens wat pagga was, ik begon gewoon. Uiteindelijk kwam er niet eens iets uit, er kwam alleen zo’n belletje op broer, alleen zo’n belletje.’
Hij buldert van het lachen, Nesim schatert mee, zijn ogen geperst tot spleetjes. Yamiko probeert door zijn slappe lach heen te praten. ‘Welke vraag gaan we nou doen?’ Het wordt een wat bravere dan gewoonlijk: ‘Welk cijfer geef jij je leven?’
De voorbereiding voor de draaidag bestaat uit het checken van een microfoon en het vinden van een parkeerplaats. Daarna wordt een presentatietekst opgenomen op een idyllisch bruggetje, de tekst is geïmproviseerd en in één keer raak. Nog wat selfies met omstanders, nog wat bekijks. En nu lopen we dus door die steeg, achtervolgd door inmiddels een groep van dertig kinderen tussen de tien en vijftien jaar.
Hoe het succes Supergaande inhaalt
Afgezien van de kinderen, die zich elke keer dat Nesim en Qucee stilstaan lijken te vermenigvuldigen, is er weinig volk op de been. Het miezert, waait, is midden op de dag. Uiteindelijk interviewen ze drie mensen, die geen grappige dingen zeggen: hier kan volgens Nesim en Qucee geen item van gemaakt worden.
En dan loopt het echt uit de klauwen: aan het einde van de winkelstraat worden Nesim en Qucee in het nauw gedreven door een zwerm fans. De twee besluiten een fotomoment in te lassen, alle kinderen mogen één voor één langskomen voor een selfie, een bericht op Snapchat of een shout-out die ze naar hun vrienden kunnen sturen. ‘Nesim! Kun je zeggen: Shout-out naar Ahmed en Bolle?’
Als zelfs die sessie, die uiteindelijk een halfuur in beslag neemt, er niet voor zorgt dat de kinderen weggaan, grijpt Yamiko in. Hij gaat met gespreide armen voor het duo staan en maant de kinderen naar huis te gaan. Het lijkt te werken: de meesten vertrekken, anderen gaan aan de overkant van de straat staan en filmen met hun mobiel.
Qucee! Qucee! Ey! Hallo! Quuueee! Kun je zeggen: Shout out naar Sergio, 072?
Het geduld waarmee Nesim en Qucee elke fan te woord staan, lijkt eindeloos. Ze hebben inmiddels al een paar intensieve afspraken gehad, ik bestook ze met vragen, de fotograaf probeert ze mooi op beeld te krijgen, ze hebben honger, het regent en twee uur zwerven door Alkmaar heeft nog geen bruikbaar materiaal opgeleverd.
Natuurlijk, dit is wat ze doen: ze werken op straat, moeten benaderbaar zijn. Maar als er dan tóch nog een jongetje achter ze aan komt rennen met een telefoon, is de maat vol. ‘Qucee! Qucee!’, roept hij, ‘Hé! Hallo! Quuuceee! Kun je zeggen: Shout-out naar Sergio, 072?’
Qucee kijkt de andere kant op en vloekt. Nesim hoort het, ziet dat de jongen al aan het filmen is en vraagt hem om zijn telefoon. In de ogen van het jochie zie ik even de hoop op een mooie shout-out, maar Nesim is er ook klaar mee en wist de beelden van een scheldende Qucee.
Hoe Supergaande verder kan
Vertrouwen, geduld, humor, vaart. Nesim en Qucee zijn dé mediamakers van de jeugd, maar hun succes begint ze in te halen. Juist de straat brengt tegenwoordig te veel fans en afleiding - onbevangen interviewen kan niet meer. Om hun authenticiteit, vertrouwen en humor niet te verliezen, zullen ze verder moeten.
Dat zien ze zelf ook. Vandaar de vergaderingen met bedrijven, vandaar dat ze nadenken over samenwerkingen met mainstreammedia. Maar de kans is groter dat ze andere dingen gaan doen op YouTube, het platform dat de gangbare media voorbijstreeft in herkenbaarheid, kijkcijfers en vernieuwing.
Nesim en Qucee werken nu aan een nieuw concept waarvoor ze niet de straat op hoeven: Supergaande op Vakantie.
Lees ook:
De domheid regeert
Sander SchimmelpenninckIn deze nummer-1-bestseller ontmaskert Sander Schimmelpenninck gespeelde domheid als politieke strategie.
