Deze donkere beweging wil van landen bedrijven maken, geregeerd door een CEO
Twee weken geleden publiceerde BuzzFeed een fenomenaal verhaal over de Alt-right, de extreemrechtse beweging die sinds de Amerikaanse presidentsverkiezingen vol in de aandacht staat.
De auteur, Joseph Bernstein, beschrijft in het stuk de rol die de populaire website Breitbart had in de verspreiding van het extreemrechtse gedachtegoed van de Alt-rightbeweging.
Breitbart is ook een belangrijke speler in het Amerikaanse establishment. Steve Bannon, eerst campagneleider van Donald Trump, daarna een van zijn belangrijkste adviseurs, is onlangs weer in de leiding van Breitbart teruggekeerd.
Het invloedrijke medium heeft altijd volgehouden geen platform voor extreemrechtse ideeën te willen zijn. Maar BuzzFeed heeft de hand gelegd op e-mails waaruit blijkt dat de banden tussen extreemrechtse groepen en individuele auteurs, waaronder de spraakmakende Milo Yiannopoulos, heel innig zijn.
Zo schreef Yiannopolous in maart 2016 het invloedrijke artikel ‘An Establishment Conservative’s Guide to the Alt-right.’ Dit stuk definieerde voor het eerst de Alt-right voor een groot publiek. BuzzFeed laat zien dat het tot stand kwam in samenwerking met prominente neonazi’s.
En daar is opeens Mencius Moldbug
Een van de genoemde namen verraste mij: Curtis Yarvin, die schrijft onder de naam Mencius Moldbug. Ik dacht dat deze invloedrijke Amerikaanse denker een einzelgänger was, maar blijkbaar had hij levendige contacten met sleutelfiguren binnen de Alt-right.
Moldbug is de vaandeldrager van de nieuwe beweging Neoreaction (NRx). Sinds ongeveer tien jaar schrijft hij op zijn blog Unqualified Reservations in lang en meanderend proza over niets minder dan het failliet van de democratie en het door hem gewenste einde van de Verlichting.
De schrijver moet niets hebben van humanisme, mensenrechten, gelijkheid. Hij meent dat we het beste af zijn in een soort nieuwe monarchie. De nieuwe koning is niet iemand van adellijke bloede, maar een CEO. De burger is klant en een paar gelukkige nieuwe aristocraten zijn mogelijk aandeelhouder. Het voordeel van een monarch (Moldbug heeft Elon Musk op het oog) is dat die op veel langere termijn kan regeren, waardoor de maatschappelijke stabiliteit gewaarborgd zou blijven.
Moldbug moet weinig hebben van gelijke rechten, niet tussen man en vrouw en niet tussen verschillende bevolkingsgroepen. Uiteraard zijn witte mensen de aangewezen personen om te regeren. Dat is volgens hem een simpel genetisch gegeven, verpakt in de eufemistische term Human Biodiversity. Het is vooral in dit rassendenken dat Moldbug aansluiting vindt met de Alt-right.
Maar hij is geen mafkees
Het is makkelijk Moldbug af te doen als een internetgekkie, maar daarmee doe je hem tekort.
Ten eerste is daar zijn invloed. Het is bekend dat miljardair Peter Thiel (eigenaar van PayPal en surveillancesoftware Palantir en adviseur van Trump) een groot fan is van Moldbugs werk. Robert Mercer, een andere invloedrijke miljardair, schijnt ook fan van hem te zijn.
Ten tweede liggen zijn denkbeelden goed in Silicon Valley. Dat kent immers veel hoogopgeleide witte techneuten die zich prima kunnen vinden in deze mix van libertarisme, anti-feminisme en superioriteitsdenken. En het is in Silicon Valley immers waar onze online wereld vorm krijgt.
En er zijn nog meer denkers
Goed, Moldbug is weliswaar de prominentste denker van deze beweging, maar zeker niet de enige. De Britse filosoof Nick Land is een andere belangrijke leverancier van neoreactionaire ideeën.
Het is niet eenvoudig er de vinger op te leggen, maar als ik het goed begrijp is Lands bijdrage het Accelerationisme. Volgens die filosofie worden onze samenlevingen uitgehold door een op hol geslagen neoliberalisme en voortdenderende technologische ontwikkelingen. Het eindpunt is volgens Land de terugkeer van een soort feodale samenleving, maar dan in een nieuw jasje.
De Brit is ondanks zijn ondoorgrondelijke taalgebruik zeer invloedrijk en verleent de neoreactionaire beweging van veel ideologische munitie. Ook hij is zeer racistisch en verschijnt geregeld als gastschrijver en spreker op extreemrechtse blogs en evenementen.
Verder lezen kan ook
Wil je je ook verdiepen in NRx en de Dark Enlightenment, dan raad ik de volgende stukken aan. Laat me vooral weten wat jij ervan denkt.
- The Darkness at the End of the Tunnel: Artificial Intelligence and Neoreaction. Dit stuk in Viewpoint Magazine is misschien het beste startpunt om NRx en de onderliggende ideologieën en filosofieën te begrijpen.
- Dit stuk van Dr. Dark Age beschrijft waarom de Dark Enlightenment in zijn ogen zo’n slecht idee is.
- ‘Accelerationism: how a fringe philosophy predicted the future we live in.’ Handige introductie van The Guardian over accelerationisme.
- ‘Nick Land & Accelerationism’ in &&&Journal. Dit is een vrij eenvoudige introductie op het werk van Nick Land.
- #Accelerate Manifesto for an Accelerationist Politics van Alex Williams en Nick Srnicek. Dit is het begin van een links antwoord op het gedachtegoed van Mencius Moldbug en Nick Land.
- Energy Flash. Dit stuk gaat over Nick Land in de jaren negentig. Aan de Universiteit van Warwick bestierde hij een niet-officiële onderzoeksgroep (die soms meer weg had van een cult) waarin de eerste fundamenten werden gelegd voor zijn gedachtegoed. Een pittig, maar interessant verhaal.
En wil je een avond vastbijten in taaie literatuur, lees dan:
- The Dark Enlightenment van Nick Land.
- A Gentle Introduction to Unqualified Reservations van Mencius Moldbug.
De verhalen die nog komen
Voor mijn serie over extreemrechts doe ik nu veel onderzoek naar de ideologische wortels van verschillende bewegingen. In mijn vorige nieuwsbrief schreef ik over het misbruik van de Middeleeuwen door extreemrechtse groepen. Mede dankzij jullie tips is dit onderzoek grotendeels af. Ook de ideeën van Moldbug en Land neem ik onder de loep.
Ik wacht wel nog even met publiceren, omdat ik de ideologiestukken kort na elkaar wil publiceren. Daarnaast doet het Digital Methods Initiative in Amsterdam nog een tof kwantitatief onderzoek voor mij naar memes met Middeleeuwse thematiek dat ik wil gebruiken.