Eerst een huishoudelijke mededeling. Afgelopen juli stuurde ik je een link naar een vragenlijst over de gemiddelde mens.

De respons was overweldigend: meer dan 2.000 mensen vulden de enquête in.

Indertijd verwachtte ik dat de data een rol zouden spelen in mijn boek. Maar na de structuur flink te hebben omgegooid, gaat dat waarschijnlijk niet meer gebeuren. Dat betekent niet dat ik niks meer met de gegevens ga doen, wél dat het wat langer duurt dan gepland.

Ik waardeer jullie deelname ontzettend en probeer zo snel mogelijk de resultaten te publiceren. Wordt vervolgd!

Twijfel en vertrouwen

Als ik één ding wil meegeven in mijn boek is het: we moeten cijfers wat vaker in twijfel trekken. Wie verkondigt het cijfer? Hoe is het tot stand gekomen? Welke aannames zitten erachter?

Maar toen ik een recente podcastaflevering van hoorde, ging ik aan dat twijfelen toch weer, tja, twijfelen. Want hoe belangrijk het ook is, er zijn grenzen aan wat je kunt doen.

Neem de vraag die aan het begin van de podcast wordt opgeworpen: hoe weten we dat de aarde om de zon draait? Ik had werkelijk geen idee. Ik zou het natuurlijk tot de bodem kunnen uitzoeken. Maar voor je het weet, kom je weer nieuwe feiten tegen die je zou moeten controleren. Hoe zwaartekracht werkt, of wat de manen van Galilei zijn.

En dit is nog maar één vraag. Hoe zit het met al die andere feiten, die ik altijd voor waar aanneem? Roken veroorzaakt longkanker, klimaatverandering bestaat - in veel gevallen moet je er maar op vertrouwen dat mensen hun werk hebben gedaan.

Lees meer over de podcast in deze aanbeveling:

Ik ben benieuwd: Hoe vind jij de balans tussen twijfel en vertrouwen? Ben je bij bepaalde onderwerpen kritischer dan bij andere? Welke mensen maken je wegwijs in moeilijke materie? Deel je gedachten in de bijdragensectie onder de nieuwsbrief (alleen toegankelijk voor leden).

Lees en -luistertips

Dan drie tips die allemaal op een of andere manier met wantrouwen in de wetenschap en cijfers te maken hebben.

  • Schrijver Maxim Februari met mijn collega Lex Bohlmeijer. Ze hebben het over bureaucratie, Big Data, het belang van de roman. Ongelooflijk hoeveel rake uitspraken er in drie kwartier passen. Deze wil ik op een tegeltje: ‘Data groeien niet aan struiken.’
  • Cathy O’Neil - wiskundige en schrijfster van Weapons of Math Destruction - over gevaarlijke Big Data-modellen. ‘Deze algoritmes verschijnen niet willekeurig. Ze verschijnen als er een heel moeilijke discussie is die mensen willen vermijden.’
  • Een interessante discussie over wetenschap op de opiniepagina’s van het NRC Handelsblad. ‘Linkse feitenvrije wetenschap ging aan Trump vooraf,’ Ironisch genoeg is hun betoog juist feitenvrij,

#NerdAlert

Econoom Max Roser zit achter de geweldige website Met oog voor de beperkingen van de cijfers, laat hij zien hoe het met de wereld gaat. Een aanrader als je wilt weten of we gelukkiger worden, hoe de geschiedenis van conflict eruitziet of hoeveel boeken er worden gepubliceerd.

Roser is ook een fijne Dit periodiek systeem had ik niet willen missen:

Tot slot...

...‘algoritmes zijn meningen geformaliseerd in code’ en

​Met dank aan Romanee Rodriguez en Nicolas Trepanier. De technologiestellingen kwam ik op het spoor dankzij