Hoe kan je de ziekenhuisfusie tussen VUmc en AMC beter begrijpen?

De Autoriteit Consument en Markt bracht deze week een rapport uit na onderzoek van alle twaalf ziekenhuisfusies tussen 2007 en 2014. De conclusie die de meeste aandacht trok, was deze: na een fusie hebben prijzen de neiging te stijgen.

De ACM schrijft: ‘Uit onderzoek naar de effecten van ziekenhuisfusies op prijs en volume lijken prijzen relatief gezien te stijgen. Eerder was al gebleken dat de kwaliteit van de zorg niet aantoonbaar verbetert na een fusie.’

Er is kritiek op die conclusie. De onderzoeksgegevens zouden ook anders gelezen kunnen worden. De ACM kondigt in ieder geval verscherpt fusietoezicht aan voor nieuwe fusieaanvragen.

In september gaf de concurrentie-autoriteit nog goedkeuring aan de voorgenomen fusie tussen de academische medische centra van de Universiteit van Amsterdam en de Vrije Universiteit (AMC en VUmc).

Het deze week gepubliceerde onderzoek ging alleen over fusies van niet-academische ziekenhuizen. Of de voorzichtige conclusies ook van toepassing kunnen zijn op universitaire medische centra (UMC’s) staat er niet bij.

Nadat ik zaterdag in mijn Politieke Weekbrief schreef dat bestuurders van het AMC me een eind hadden overtuigd dat hun fusieplan verstandig was, gingen medici en anderen met ervaring in universitaire medische centra meedenken.

Velen maken zich zorgen over onderbelichting van de nadelen van schaalvergroting: megalomanie, desoriëntatie van patiënten, motivatieverlies van medewerkers, op de achtergrond raken van een meer generalistische, op de patiënt als mens gerichte benadering.

Sommigen vrezen voor verlies aan opleidingsplaatsen als AMC en VUmc één worden. Anderen wijzen op het verlies aan ‘gewone’ patiënten in het toekomstig topcentrum; hun behandeling geldt in academische ziekenhuizen als te duur, maar daardoor zouden medici in opleiding hen ook onvoldoende zien.

Hans Romijn, de voorzitter van de Raad van Bestuur van het AMC, wijst er juist op dat het belang van de patiënt ligt in de best mogelijke zorg. De geneeskunde specialiseert zich steeds verder. Er zijn steeds meer zeldzame ziektes.

Om die zorg van de toekomst te kunnen bieden heeft een UMC voldoende van die zeldzame patiënten en voldoende vergaand gespecialiseerde artsen nodig. Alleen dan wordt verantwoord en rond de klok zorg verleend.

Sommige specialisten, die deze logica onderkennen, vragen zich af of samenwerking tussen verschillende UMC’s niet voldoende zou zijn, en minder overhoop zou halen.

Alle opvattingen die ik tot nu heb gehoord worden sterk gevoeld. Ik zoek nog even verder. Werkt u bij AMC, VUmc of een ander UMC en heeft u ervaring met samenwerking en concentratie van specialistische zorg, dan houd ik me aanbevolen voor uw inzichten (marc@decorrespondent.nl).

‘ACM ziet meer concurrentierisico’s bij ziekenhuisfusies.’ Mededingingsadvocaat Verloren van Themaat stelt dat het onderzoek van de ACM de conclusies niet rechtvaardigt. ACM keurt fusie AMC en VUmc goed. Lees mijn politieke weekbrief hier terug.