Onder het zwartgeverfde systeemplafond van lunchroom Bij de toren in Ede hielden Daan Overeem en opticien Marcel de Heus van De Heus Optiek BV ongeveer dertig Edese middenstanders, vier lokale politici en twee journalisten gegijzeld met hun plan ‘Gelukkig Winkelen’.

Foto’s: Jan Dirk van der Burg (voor De Correspondent)

Het was een paar jaar eerder ook al gelanceerd als ‘Groen is Poen!’. Daan Overeem: ‘Maar daar kwam toen een economische-crisis-verhaaltje doorheen fietsen.’

Fotograaf Jan Dirk en ik hadden bij binnenkomst nog geen weet van de grootsheid en impact van de plannen en we wisten ook nog niet welke rol we er zelf in hadden. ‘Daar zijn ze eindelijk,’ werd er gezegd toen we binnen kwamen. ‘Nu kunnen we beginnen.’

Daan Overeem, een grijzende zestiger met halflang haar, begroette ons met een hand en een visitekaartje en spoorde de andere aanwezigen aan hetzelfde te doen. ‘Met hulp van neuromarketing en met de overtuigingsprincipes van Cialdini bedenk en maak ik effectieve campagnes, dat is wat ik doe,’ zei hij. ‘Citymarketing Ede is een hobby, ik opereer vanaf de zijlijn. Zo doe ik wat terug voor mijn stad.’

‘Duurzaamheid is het ding’

Opticien De Heus kwam erbij staan. ‘Met mijn toko gaat het goed,’ zei hij. ‘Ik heb een toponderneming, maar mag het als het bij mij klanten regent bij de anderen dan alsjeblieft ook een beetje druppelen? Duurzaamheid is het ding. Dat vindt Daan, dat zeg ik. Dus wij hebben de koppen bij elkaar gestoken.’

Overeem: ‘‘Ede Gelukkig Winkelen’, dat idee moet zich vastzetten in het brein. Dat is neuromarketing. Als jullie weg zijn en je hoort de naam Ede dan denk je straks automatisch ook aan gelukkig winkelen. Die neurolinguïstische koppeling, daar draait het allemaal om.’

De Heus: ‘Duurzaamheid is de sleutel tot geluk, toch Daan?’

Overeem knikte.

Tegen ons: ‘Jullie zijn een vliegwiel, er zijn er meer.’

De Heus: ‘Ik geloof in het brein van Daan. Hij heeft hier in de zomer een ijsbaan gerealiseerd. De mussen vielen van het dak, maar in Ede werd geschaatst.’

Overeem: ‘Ik ga mezelf niet op de borst kloppen. Ede is belangrijk, niet ik. Ik ben maar een schakeltje.’

De Heus liep naar voren, naar het grote diascherm waarop de leus ‘Gelukkig winkelen’ werd geprojecteerd. Uit onderzoek van de ‘Atlas voor gemeenten’ bleek eerder dit jaar dat de inwoners van Ede het gelukkigst zijn.

‘Die handschoen hebben we opgepakt, we hebben gedacht dan is het ook tijd om gelukkig te gaan winkelen. In Ede.’ De Heus verloor zich in cijfers, slogans en actiepunten. In korte tijd vlogen er honderden over het scherm.

Foto’s: Jan Dirk van der Burg (voor De Correspondent)

Kern van ‘Gelukkig Winkelen’: duurzaamheid

‘De consument wil groen, schoon, natuur en alles samendoen. 72 procent van de consumenten vindt dat ondernemers een constructieve bijdrage aan de maatschappij moeten leveren, maar de wetenschap vertelt ons ook dat maar 21 procent van de consumenten vindt dat bedrijven dat ook doen.’

‘Daar zit nogal een gat. Laten wij Edenaren daar nou eens met z’n allen in springen, met een rugzakje met duurzaamheid om de schouders. Misschien is het een leuk idee om met een groep winkeliers een windmolen neer te zetten?’

Gelach.

‘De consument wil groen, schoon, natuur en alles samendoen’

De Heus begon over ‘de relatie duurzaamheid-portemonnee’. ‘Waarom rijdt hier zes keer per week een vuilniswagen rond? De consument is niet gek, jongens. Die denkt in uitlaatgassen, die denkt aan het milieu. Een vuilniswagen op straat, dat winkelt niet gelukkig.

‘Deuren die openstaan, nog zo’n breinbreker. De klanten kunnen naar binnen, maar de energie stroomt naar buiten. Als de klant ziet dat je duurzaam bezig bent – dat kan al in de vorm van een spaarlampje – ga je die klant terugzien. Dat blijkt uit onderzoek.’

De Heus nam een slokje cola en gaf het woord aan Lout van der Hoeven, organisatiecoach van de gemeente Ede. Van der Hoeven was in het blauw, ook zijn schoenen en bril.

Van der Hoeven zei: ‘Laten we alle bestaande campagnes van Ede Citymarketing nu eens structureel langs de meetlat van ‘Gelukkig Winkelen’ leggen en daarna vol op het marketing- en promotieorgel gaan. Onze basis is zo goed, Ede is hartstikke groen, maar niemand die het weet. Nederland moet van het centrum van Ede gaan houden. Wij zijn lekker duurzaam, dat gaan we uitdragen.’

Foto: Jan Dirk van der Burg (voor De Correspondent)

‘Handjes en voetjes voor Foodvalley’

Voor dit inzicht werd geklapt.

Marcel de Heus vatte alles samen: ‘Ik zeg tegen jullie: duurzame marketing, eerlijke voeding, energiebesparing en een duurzame beleving. Als wij als detaillisten dat kunnen invullen dan ontstaat er vanzelf gelukkig winkelen. Er blijft dan niet zo gek veel meer over om negatieve sentimenten mee te genereren.’

Hij keek het zaaltje in. Er ontspon zich een groepsgesprek. ‘Laten we de termen Ede Foodvalley en Ede Food Stad weer handjes en voetjes geven!’ Marcel de Heus: ‘Spreek je horecacollega’s aan met ons duurzame verhaal, jongens!’

Daan Overeem: ‘Dat is neuromarketing. Dat is die olievlek, er is vanavond ook weer pers bij. Smeer het maar uit.’

Marcel de Heus: ‘Senioren Winkeldag, kennen we dat nog? Bij die groep zit de poen, en niet zo zuinig ook! Denk nou eens duurzaam aan die groep. Hebben we genoeg sanitair in Ede centrum? Hoeveel van die apparaten voor na een hartaanval hangen er? Ze moeten komen en als ze omvallen moet de stad ze opvangen.’

Jacky van de Pol van Home of Seasons Woondecoratie begon over de toegankelijkheid van winkels.

‘Senioren Winkeldag, kennen we dat nog? Bij die groep zit de poen, en niet zo zuinig ook!’

‘Er schijnt een gehandicapte met klachten rond te lopen.’

‘Die ken ik’, riep Lout van der Hoeven. ‘Dat is een geval apart. De rolstoel van mevrouw is zo groot dat ze nergens naar binnen kan. Ik neem dat de ondernemers niet kwalijk, de meerderheid is echt zo duurzaam als de pest. Dat ding is zes bij zes en weegt zeshonderd kilo.’

Een actief lid van GroenLinks vroeg zich af waarom de winkeliers, als ze dan toch zo duurzaam zijn, tegen een autoluwe binnenstad zijn. De mensen konden toch ook met de bus komen?

‘Uit Otterlo niet, hoor,’ zei Marcel de Heus. ‘Onze consumenten winkelen met de auto. Wat wij wel kunnen doen, is zeggen dat ze bij elkaar in de auto moeten gaan zitten. De mensen uit Otterlo doen dat vaak ook al, dat is wetenschappelijk bewezen. Laten we er nu geen politiek slaatje uit proberen te slaan. Discussie wat mij betreft gesloten.’

Arie Vink, gemeenteraadslid voor het CDA en gepensioneerd politieman, merkte op dat veiligheid ook duurzaam is.‘En dat verhaal mis ik. Ik wil jongens op straat die boeven vangen. Dat is ook winkelgeluk.”

Aan het eind van de avond trakteerde Arno Kleijer, eigenaar van ‘Bij de toren’ op duurzame hapjes: stokbrood met ham en brie. We vroegen hem wat daar duurzaam aan was.

Antwoord: ‘Het is lekker, het is eerlijk en ik heb ook een vegetarische variant: zonder ham.’

Jan Post van De Reparatiewinkel, tevens verkiesbaar voor het CDA, meldde dat iedereen ook op hem kon stemmen bij de gemeenteraadsverkiezingen en dat hij een grote ton voor zijn winkel ging zetten waar de mensen gebruikte batterijen in konden gooien. Hij vroeg zich af wanneer ‘Gelukkig Winkelen’ begon.

Daan Overeem: ‘Nu! Het is al begonnen. Olievlek. Neuromarketing.’

We trokken de jassen aan.

Marcel de Heus: ‘De vliegwielen gaan, zij weten het nu ook: ‘Ede Gelukkig Winkelen!’

Lees verder:

Bij de uitbreiding van vliegveld Lelystad ‘is alles toch al bekokstoofd’ Het vliegveld van Lelystad gaat vanaf 2019 ook vakantievluchten verwerken. Dat betekent: herrie voor omwonenden. Op een informatiebijeenkomst in Balk: ‘Wij luisteren ook naar u. Als ik iets interessants hoor, neem ik dat mee naar Den Haag.’ Lees het verhaal hier terug Zo kun je burgers ook betrekken bij de besluitvorming: met stickers Het systeemplafond is Nederland in een notendop: saai, efficiënt en gemakkelijk om dingen in te verbergen. Vandaag zijn we in Hardenberg, waar ambtenaren zeven maanden aan een concept voor meer betrokkenheid hebben gewerkt. ‘Wat leuk is, is het bijbehorende stickervel.’ Lees het verhaal hier terug