Van een ledenoproep naar wereldnieuws. Zo deed Jelmer Mommers onderzoek naar Shell
Het begon met een oproep. Onze correspondent Energie & Klimaat Jelmer Mommers begon in februari 2016 met een serie over Shell.
Veel mensen vinden dat het olie- en gasbedrijf van koers moet veranderen om het klimaat te ontzien, schreef hij. Maar wat vinden Shellmedewerkers zelf? Jelmer schreef een oproep: Beste Shellmedewerkers, zullen we praten?
Vele Shellmedewerkers meldden zich. Het resulteerde in negentien achtergrondgesprekken, zeven interviews die op De Correspondent werden gepubliceerd, en verhalen over de inzichten die hij in dit proces opdeed.
En toen was daar de tape.
De oproep en maanden onderzoek vergrootten Jelmers zichtbaarheid, waardoor hij meer lezers en dus meer bronnen aantrok. Een van die bronnen was verantwoordelijk voor - in zijn woorden - ‘het meest romantische moment’ in zijn carrière: een doos met interne documenten over Shell en een video.
De tape en documenten vertelden een nooit eerder verteld en belangrijk verhaal: ze lieten zien dat Shell meer dan dertig jaar zeer gedetailleerde kennis heeft over de gevaren van klimaatverandering. Intern waarschuwde het bedrijf al in 1986. Toch blijft Shell inzetten op fossiele energie en vormt het een sta-in-de-weg voor ambitieuze klimaatactie.
Jelmer publiceerde in februari 2017 een reeks artikelen over deze vondst, en sloeg de handen ineen met The Guardian en de Deense krant Information om de impact van zijn journalistieke project wereldwijd te vergroten.
Talloze publicaties volgden in andere media, zoals Wired, HuffPost, VICE, De Standaard, El País, Nieuwsuur, RTL Nieuws en nichepublicaties op het gebied van klimaat. De gerenommeerde klimaatactivist Bill McKibben schreef een opiniestuk voor De Correspondent.
Nu zijn alle documenten openbaar.
De afgelopen paar maanden heeft Jelmer doorgepakt. Met de specialistische site Climate Files besloot hij de verzameling Shelldocumenten openbaar te maken.
Het is de eerste keer dat al deze documenten op één plek te zien zijn.
Ook die openbaring is niet onopgemerkt gebleven. The Washington Post, Slate, HuffPost en anderenwijdden er artikelen aan.
Extra bijzonder: de klimaatzaak die Milieudefensie begint tegen Shell, is deels gebaseerd op dezelfde interne documenten.
De kans is groot dat ze ook in rechtszaken in de VS zullen worden gebruikt om Shell aansprakelijk te stellen voor klimaatschade. Het verhaal dat Jelmer hierover schreef, is ook opgepikt door internationale media, waaronder Knack uit België en Information uit Denemarken.
Zoals Johannes Visser al schreef in zijn nieuwsbrief: we hebben Jelmer wekenlang niet zien ophouden met typen.
De samenwerking met leden en dit onderzoek staan symbool voor hoe wij graag journalistiek bedrijven.
Wij zijn trots op dit onderzoek en pakken er daarom graag mee uit. Los van het enorme belang van wat het blootlegt, kwam het samen met jullie, onze leden, tot stand.
‘Shell foresaw climate dangers in 1988 and understood Big Oil’s big role’ - The Washington Post ‘Hollandsk miljøorganisation truer Shell med retssag for at svigte Paris-aftalen’ - Dagbladet Information ‘Shell krijgt de keuze: stop met olie en gas of verantwoord je voor de rechter over de klimaatcrisis’ - Knack ‘In 1998, Shell Predicted It Would Be Sued Over Climate Crisis Someday’ - HuffPo ‘A 1988 Shell Environmental Report Shows the Oil Company Knew Climate Change Was Real and Would Be Devastating’ - Slate In deze collectie vind je Jelmers verhalen over Shell en de rechtszaak van Milieudefensie