Zo heb je Broederliefde nog nooit gezien – ze danken God voor het succes en vieren het met hun moeders

De bezoekers in de Rotterdamse lunchroom Altijd in de Buurt kijken verbaasd op: vijf imposante zwarte vrouwen stappen met ferme pas binnen en gaan de wenteltrap op. Een serveerster komt aangesneld: nee, helaas, het bovenste gedeelte is deze vrijdagmiddag niet toegankelijk voor publiek, daar vergadert momenteel een rapgroep met hun management. Dat weten we, zegt de voorste. Daarvoor komen we.

Het blijken de moeders van Emms, Jerr, Sjaf, Mella en Edson. Oftewel: de moeders van hiphopcollectief Broederliefde. Ze zijn uitgenodigd zonder dat hun zonen, die boven zitten, daarvan op de hoogte zijn.

Vrijwel direct barst er een lawaai los dat doet denken aan voetbalstadions: gebrulde vreugdekreten, een veelvuldig herhaald ‘numero uno!’, gejuich, champagne die wordt ontkurkt. Wat blijkt: samen met een medewerker van platenlabel TopNotch hebben de moeders zojuist medegedeeld dat het nieuwe album van Broederliefde, vorige week uit het niets verschenen, op nummer één is binnengekomen. Alwéér.

Wie het heeft over de onstuitbare opmars van Nederlandse hiphop, dat duizelingwekkende aantal plays via Spotify en YouTube, noemt algauw de geijkte namen: Ronnie Flex, Boef, Lil’ Kleine. In tweede instantie wordt ook vaak Broederliefde genoemd, en terecht.

Een toon vol optimisme

Dit uit Rotterdam afkomstige vijftal brengt al jaren in hoog tempo warme, zeldzaam populaire hiphop uit. Het in 2016 verschenen album Hard Work Pays Off 2 stond maar liefst veertien weken op 1 in de album top 100. Het nummer Jungle werd het meest gestreamde nummer in Nederland van dat hele jaar.

Nadien volgden talloze albums en successingles, en het recept is steeds min of meer hetzelfde gebleven: toegankelijke, tropische nummers die nadrukkelijk tegen andere genres aanschuren. Reggae, r&b, dancehall, er zit een vleug Afrikaanse en Surinaamse muziek bij.

Het resulteert in levendige, vaak zorgeloze muziek, en wie met Broederliefde praat, stuit algauw op diezelfde toon: vol vreugde en optimisme doen ze hun verhaal, zonder woede of rancune, zonder al te psychologische (zelf)duiding.

‘Hij zorgt ervoor dat we de goede keuzes maken en zover komen’

Er zit een aan algehele kalmte grenzend zelfvertrouwen in hun houding die de muziek weliswaar aangenaam maakt, maar een diepte-interview lastig. Ook omdat ze voortdurend verwijzen naar de Heer: iets is misgegaan omdat ‘Hij het wilde’, ‘Hij heeft met alles een bedoeling’, ‘Hij ziet alles’. Of zoals Javiensley ‘Sjaf’ Dams (1994) het samenvat: ‘Hij zorgt ervoor dat we de goede keuzes maken en zover komen.’

Broederliefde heeft geen rimpelloos succesverhaal

Het klinkt rustig, bijna berustend zoals ze Hem bij veel grote gebeurtenissen de verantwoordelijkheid geven – een toonsoort die opvallend contrasteert met het zelfvertrouwen en de stoerheid van veel van de Broederliefde-nummers.

En die er ook voor zorgt dat sommige gespreksonderwerpen nauwelijks uit de verf komen. Want voor de goede orde: Broederliefde is, ondanks het optimisme en al die luisteraars, niet bezig aan een rimpelloos succesverhaal.

Zo was er die nationale rel rondom de uitnodiging van Broederliefde tot het prestigieuze Ambassadeur van de Vrijheid in 2017, die werd ingetrokken toen er beelden opdoken van Emms, die na de Bekerfinale Utrecht-Feyenoord van 2016 de antisemitische leus ‘Hamas, Hamas, Joden aan het gas’ scandeerde.

En dit jaar is er veel te doen rondom het concert dat Broederliefde in het Sparta-stadion Het Kasteel ging geven en dat prompt geannuleerd werd na een warrig, nog steeds niet helemaal opgehelderd conflict Hier lees je meer over wat er mis ging na het concert in Het Kasteel. over geld met een van de producenten.

‘We kregen volgens mij meer aandacht voor die rel rondom het ambassadeurschap dan voor dat record dat door ons verbroken werd, toen we 14 weken op rij op nummer 1 stonden’, zegt rapper Emerson ‘Emms’ Akachar (1992).

DJ Edson Cesar (1993) valt hem bij: ‘Dat blijft jammer, dat media eerder berichten over slechte dingen dan over positieve dingen, maar ja, zo werkt het. Het gaat er nu ook alweer over. En niet over ons gouden 1-album. Wij proberen er gewoon niet te lang bij stil te staan.’ Emms: ‘Blijkbaar is dit hoe Hij het wilde. Net zoals Hij wilde dat we geen profvoetballer werden.’

Getto-tiener tegenover de blingbling-rapper

Voetbal: ook dat is een onderwerp dat geheel vanzelf meerdere keren het gesprek insluipt. Het is een van de aspecten die de groepsleden delen: sommigen speelden jarenlang samen in de jeugd van FC Utrecht. Ze kennen elkaar allemaal al van vroeger, van school, van de zondagse kerkbezoeken, van het hangen op straat in Spangen.

‘Dat heeft ons ook zo ver gebracht, geen twijfel’, zegt rapper Jerzy ‘Jerr’ Rocha Livramento (1994). ‘Wij zijn echt familie van elkaar en daardoor kunnen we goed met tegenslag omgaan, we hebben een manier om ons daar niet zo veel van aan te trekken. Niet van zo’n rel, niet van gedoe over een stadion, we moeten door en we gaan ook door.’

‘Bij ons heeft het altijd gedraaid om saamhorigheid. Samen improviseren, samen spelen, samen dingen proberen’

‘Als het over de straten gaat’, gaat hij verder, ‘hebben mensen het vaak over overleven, over een ieder-voor-zich-mentaliteit. Bij ons heeft het altijd gedraaid om saamhorigheid. Samen improviseren, samen spelen, samen dingen proberen. Samen je uit moeilijke situaties redden.’

‘We hebben geen strikte rolverdeling, ook nu niet, we wisselen elkaar af en steken elkaar aan. Alles met elkaar delen, oplossen, voor elkaar klaar staan, dat werk. Ik geloof niet in haat, maar in liefde. Dat heeft ons overeind gehouden en dat vieren we ook in onze muziek; dat het gelukt is.’

Voor de buitenwereld is het soms moeilijk te begrijpen: hoezeer de twee klassieke uitersten in hiphop – de armoedige getto-tiener die rapt omdat hij anders nooit gehoord wordt, tegenover de met bling bedekte, dollarstrooiende rapper – met elkaar samenhangen. Immers: het goud en al dat geld is de manier om te laten zien dat de aanvankelijke armoede ontgroeid is.

Steeds massaler, steeds groter

De muziek van Broederliefde werkt deels hetzelfde: ook op hun nieuwe plaat zijn het weer stuk voor stuk tropische, euforische nummers, over feesten, over vrouwen, over geld, omdat ze weten van welke ‘bodem’ (een woord dat meerdere keren opduikt in hun muziek) ze komen. En waar ze in theorie nog steeds weer kunnen belanden.

‘Die twee hangen met elkaar samen’, zegt Sjaf. ‘Wij zijn zo blij op het podium omdat we ook weten hoe het is om voor lege zalen te staan, om te ploeteren, om op de bodem te liggen. Echt, wij komen van best ver. En dat vergeten we nooit.’

Melvin ‘Mella’ Silberie (1994) springt bij: ‘Onze jeugd was best wel zwaar, hier iets verderop in, je weet toch, vrij arme wijken. Er was gewoon weinig geld en er waren weinig kansen. Ik bedoel dat niet overdreven, maar laat ik het zo zeggen: we konden zeker niet alles doen wat we willen. Nu eigenlijk wel. Daarom vieren we dit nu ook met onze moeders erbij.’

In zekere zin personifieert Broederliefde het huidige succes van Nederlandse hiphop: opgekomen vanuit zolderkamertjes, op eigen initiatief, nog afhankelijk van meer gevestigde media die hun videoclips moeten plaatsen – en zich van daaruit steeds massaler en grootser verspreidend naar de rest van Nederland, tot ze nu helemaal zelf bepalen wanneer ze iets uitbrengen, en op welke manier.

In God geloofden ze altijd al

We zijn inmiddels neergestreken in een kantoortje boven in het café. Alle vijf de Broederliefde-leden houden hun mobiel vast, het moment van zojuist met de moeders – die iets verderop een rijke lunch krijgen geserveerd – is al via ieders Instagram de wereld in geslingerd en wordt as we speak duizenden keren geliked en becommentarieerd.

Tijdens het interview klinken er vrijwel onophoudelijk bliepjes en piepjes; felicitaties, likes, een haastig belletje over iets ‘van twee barkie’ dat nu moet gebeuren. Het is soms niet helemaal duidelijk wie nog bezig is met het interview en wie vooral bezig is met die nummer 1-notering.

‘We komen echt van ver’, zegt Jerr. ‘Toen we begonnen zat niemand op ons te wachten. Onze eerste nummers zetten we gewoon zelf op Hyves en Dropbox. We konden het per klik zien als iemand onze muziek beluisterde. Ik weet ook nog dat we onze eerste clip hadden gemaakt en overal heen stuurden, maar helaas: de resolutie bleek te laag, hij werd nergens geplaatst. Dat motiveerde ons alleen maar om verder te gaan.’

‘Ik weet ook nog dat we onze eerste clip hadden gemaakt, maar de resolutie bleek te laag, hij werd nergens geplaatst’

‘We komen elke keer sterker uit tegenslagen’, zegt Emms. ‘Alles gebeurt met een reden. Dat denk ik echt. We zijn geen types die in God zijn gaan geloven nu het meezit. We deden het altijd al. En juist door de tegenslagen nemen we het allemaal heel serieus. Onze nummers klinken wel zomers, maar andere rappers gaan met champagne op het VIP-deck chillen, terwijl wij onderling nabespreken wat beter kon.’

Jerr: ‘En de release van onze plaat hebben we heel secuur gepland: goed overleggen, plannen, al onze volgers inschakelen. Niets aan het toeval overlaten, kortom.’ Sjaf: ‘We zijn goed geworden in relletjes of ophef van ons af laten glijden en door te gaan.’

Bang voor de armoede

Mella, die een korte blik op zijn telefoon werpt en vervolgens meer champagne inschenkt: ‘We weten wat er komt kijken bij al die aandacht die we tegenwoordig krijgen. Als ik optreed, als ik ergens met mijn kind kom, als ik ergens een drankje bestel: er zijn best veel boze ogen, er is veel jaloezie en veel mensen misgunnen ons dit succes, dus moeten we best een beetje sharp zijn.’

‘Ik zeg je eerlijk’, zegt Emms. ‘Ik was nog best een tijdje bang dat ik weer zou afglijden, terug naar de armoede, naar minder succes. Maar we hebben zo’n sterk team gevormd en om ons heen verzameld: ik zie dat niet meer gebeuren.’

‘Vroeger dachten we in termen van snel iets oplossen, veel mensen om me heen hebben fouten gemaakt. Wij niet, ook dankzij God, die liet ons goede keuzes maken. Ik zie mezelf niet meer terugvallen en ooit in de bajes belanden ofzo. Nee, volgende week staan we gewoon weer op nummer 1, dat denk ik nu.’

‘Om ons heen hebben we ook heel vaak gezien dat mensen het niet redden’, pakt Jerr de draad op. ‘Ook mensen die veel talent hebben. Voetballers. Rappers. Zangers. Ze hebben pech, de discipline ontbreekt – het gebeurt echt niet vaak dat iemand die opgroeit in een arme buurt zoals wij het echt maakt, gewoon goed geld verdient, jarenlang een succes opbouwt en groeit.’

‘Bij ons is het gelukt. Nu zitten best veel mensen te wachten tot Broederliefde een slippertje maakt. Maar dat doen we niet. Ik weet nog hoe ze reageerden toen we tien jaar geleden zeiden dat we gingen rappen. Rapper? Doe normaal joh. Het is hier geen Amerika. En kijk ons nu.’

Lees verder:

Hoe rapgroep Broederliefde elkaar overeind hield en nu op nummer 1 staat Hun album kwam op één binnen in de Nederlandse Album Top 100 en hun muziek klinkt in Rotterdam overal op straat. Ik ging langs bij Broederliefde, een voetballende vriendengroep uit Spangen en een van de populairste acts van dit moment. Lees het verhaal van Saul hier terug