Sham is de Syrische naam van het restaurant waar m’n lief komt voor het eten uit zijn jeugd.

‘Sham’ wordt door het automatische vertaalalgoritme van Google aangezien voor het Engelse woord sham.

Engelse recensies op Tripadvisor worden automatisch vertaald naar vermakelijk Nederlands.

‘Laat u zich niet afschrikken door de ligging in een louche toeristische straat: Schijnvertoning is een ernstige restaurant met hoge normen.’

‘Schijnvertoning is een verrassing, wat je niet zou verwachten op de Warmoesstraat.’

‘We zijn net gebeurd op de Schijnvertoning restaurant dat is een juweel in de buurt van de Wallen.’

‘We bestelden een vaste maaltijd voor 2 personen (denk ik genaamd Schijnvertoning Royale?) Er was genoeg eten voor twee.’

We schieten door de smalle, hoge Warmoesstraat in Amsterdam, waar zaken elkaar in een geruststellend patroon afwisselen. Het beste Argentijnse steakhouse in town, winkel met piemelrietjes, coffeeshop met ledlicht, Ierse pub met het tiende shot gratis, gaar hostel met woordgrapnaam, het beste Argentijnse steakhouse in town, winkel met piemelrietjes… En dan: het uitnodigend warme licht van Schijnvertoning.

Geen ontkomen aan

Langs de wand van het restaurant staat een lange zitbank. Tweepersoonstafels en een enkele stoel ertegenover. Zijwaarts kun je net tussen de tafels doorschuiven. Ontkomen aan het gezelschap naast je gaat niet.

Dat is maar goed ook: de buren zijn vandaag twee oudere Syriërs, die ons met gevoel voor drama influisteren wat we moeten bestellen. Ze eten snel, zijn al voor ons voorgerecht weer weg en maken plaats voor twee nieuwe eters. Zij gaat op de stoel naast mij zitten, hij ploft op de bank naast m’n vriend.

Af en toe laat ze haar menukaart zakken in een poging oogcontact te maken

Ze schelen een jaar of twintig, hij heeft zich gehuld in kleren die dat van een afstandje redelijk verhullen, z’n postuur helpt ook. Hij vraagt haar wat ze drinkt, tegenwoordig.

Ons voorgerecht komt. Hummus met lamsvlees en mutabal en baba ganoush en brood. De buurman vroeg meteen om de menukaart, maar nu die voor hem op tafel ligt, kijkt hij er niet naar. Zij wel: ze zit verscholen achter haar kaart. Af en toe laat ze die een stukje zakken in een poging oogcontact met hem te maken. Hij ziet alleen zijn telefoon, scrollt.

Als ze merkt dat ze zijn aandacht niet gaat trekken met blikken alleen, steekt ze haar hand een stukje op. Voorzichtig, alsof ze het antwoord op de vraag van de docent best weet, maar bang is dat haar stem overslaat als ze het hardop zegt. Hij kijkt niet. Haar hand en gezicht zakken weer achter de menukaart.

Ze zegt zijn naam. Niks. Nog een keer, iets harder nu. Ik kijk opzij, zij ook. Ze lacht ongemakkelijk naar me vanachter haar menukaart en doet opnieuw haar mond open, maar wordt onderbroken door een glas dat verderop kapot valt. Hij kijkt kort in de richting van het lawaai, dan, zonder blikken te kruisen met haar, weer naar het licht in zijn handpalm.

Hij neemt wat zij neemt

De serveerster ruimt onze borden af en haalt daarna de buurman uit zijn trance. Of hij al een keuze heeft kunnen maken. Hij neemt wat zij neemt, zegt hij, zonder oogcontact te maken. Zijn vinger wijst naar de overkant van de tafel, maar zijn hand laat zijn telefoon niet los.

De serveerster vraagt haar wat ze wil eten. Ze schrikt, spert haar ogen extra wijd open in een nog prangender poging contact te maken met de overkant.

Als hij niet reageert, wijst ze zonder iets te zeggen, haar lippen op elkaar geperst, het bovenste item op de kaart aan. De serveerster zegt dat dat een beetje weinig gaat zijn. Ze hurkt. Zal ze gewoon een menu brengen, met allemaal lekkere hapjes?

Ze zoeken allebei geen bevestiging meer aan de overkant. ‘Is goed, mevrouw.’

Als de serveerster weg is, begint zij naast me met haar schoenen tegen de tafelpoot te tikken. Er zitten wieltjes onder haar zolen.

Pas na hun voorgerecht zal hij opkijken van zijn telefoon

Maqluba als hoofdgerecht, met rijst en salade met granaatappeldressing. Ze moet ophouden met dat getik, zegt hij. Hij tilt zijn hoofd een stukje op, het lijkt er even op dat hij haar eindelijk gaat aankijken. Maar zijn ogen zakken naar schoenhoogte. ‘Is irritant.’

Pas na hun voorgerecht, dat hij met één hand eet terwijl het ander over het scherm blijft kruipen, zal hij opkijken van zijn telefoon.

Dan wenkt hij verwelkomend. ‘Kom ’s hier, kind.’ Haar ogen lichten op. Ze gaat naast hem op de bank zitten, hij slaat een arm om haar heen, trekt haar tegen zich aan en neemt breed glimlachend een selfie. Nog een bredere glimlach, nog een klik. Nu moet ze weer gaan zitten van papa, zegt papa.

Tripadvisor zou ‘Kind’ kunnen aanzien voor het Engelse woord en het letterlijk kunnen vertalen, zonder liegen. En vervolgens de recensie van haar vader: ‘Heerlijk gegeten @Schijnvertoning’.