Aanstaande Bevrijdingsdag, op zondag 5 mei, organiseert De Correspondent samen met de digitale burgerrechtenbeweging Bits of Freedom en Artis voor de zesde keer de Dit jaar wordt de lezing gegeven door Nani Jansen Reventlow, directeur van het Digital Freedom Fund (DFF).

In haar lezing zal zij vertellen over het belang en de kracht van strategische rechtszaken vóór privacy. Zoals het Nederlandse initiatief Urgenda omdat die burgers niet genoeg beschermde tegen de risico’s van klimaatverandering, zo ontdekken burgers en activisten dat zij op deze manier, via de rechter, ook de digitale rechten voor veel mensen kunnen waarborgen. Nani is voorvechter en aanjager van deze ontwikkeling.

Nani (1978) woont in Berlijn, is advocaat en verantwoordelijk voor een aantal baanbrekende overwinningen in de rechtszaal op het gebied van vrijheid van meningsuiting. Naast haar directeurschap van DFF is zij ook verbonden aan het Berkman Klein Center for Internet & Society van Harvard University en doceert zij recht aan Columbia Law School.

Ze is de zesde persoon die de Godwinlezing houdt. Eerdere sprekers waren Amade M’charek, Maxim Februari, Herman van Gunsteren, Cory Doctorow en Hans de Zwart.

Godwin: elke discussie eindigt met de Tweede Wereldoorlog

De titel Godwinlezing verwijst naar de de internetwijsheid die stelt dat iedere online discussie uiteindelijk uitmondt in een discussie over de Tweede Wereldoorlog, Hitler of nazi’s. Een wet die ervoor gezorgd heeft dat er een taboe rust op vergelijkingen met de Tweede Wereldoorlog – wie het aandurft de verwijzing te maken, krijgt een ‘Godwin’ naar zijn hoofd.

Bits of Freedom wil met de Godwinlezing dat taboe doorbreken. ‘Een abstract begrip als privacy is makkelijker te begrijpen als je kijkt naar wat er met mensen gebeurt als ze in een extreme situatie zónder privacy terechtkomen’, zegt directeur Hans de Zwart. ‘Volgens Primo Levi, een overlever van Auschwitz, was alleen kunnen zijn in het kamp schaarser en kostbaarder dan brood. Als je dit uitlegt, kunnen mensen hopelijk beter inzien welke vrijheden ze op dit moment langzaam aan het opgeven zijn.’

Ik sluit mij daar namens De Correspondent voor het zesde jaar op rij bij aan. Het verleden kan het heden inzichtelijk maken. Niet omdat de geschiedenis zich op identieke wijze herhaalt, wel omdat er belangrijke lessen uit te trekken zijn.

Wees erbij!

Meer informatie en kaarten De Godwinlezing vindt plaats op een bijzondere locatie: het planetarium in Artis, meters van de plek waar het Amsterdamse bevolkingsregister was gelegen. De lezing zal na afloop gepubliceerd worden op De Correspondent. Kaartjes kunnen via de site van Artis worden gekocht. Ook kun je desgewenst bij Artis zelf kaartjes kopen – anoniem, met cash. Wees meer dan welkom op zondag 5 mei! Let wel: er is een beperkt aantal kaarten beschikbaar.

Lees eerdere Godwinlezingen terug:

Hans de Zwart (2014): ‘In de Tweede Wereldoorlog hadden we wél wat te verbergen’ Welke lessen over privacy kunnen we nu trekken uit de aanslag op het Amsterdamse bevolkingsregister in 1943? ‘Vanuit een gebrek aan vrijheid krijg je een helderder perspectief op wat vrijheid betekent.’ Lees hier de eerste Godwinlezing terug Herman van Gunsteren (2016): ‘Wat heeft vijftien jaar terreurbestrijding opgeleverd?’ Vijftien jaar na nine eleven is veel hetzelfde gebleven: aanslagen, analyses, en het taboe op vergelijkingen met het Hitler-regime. Maar er is ook veel veranderd. De houding van staten tegenover ‘risicoburgers’ bijvoorbeeld. Lees hier de lezing van Herman van Gunsteren Maxim Februari (2017): ‘De datahonger van staten en bedrijven zet veel meer op het spel dan uw privacy alleen’ Er zijn veel bestuurders van ziekenhuizen, scholen en bedrijven die hun processen laten sturen door data omdat dat ‘beter’ is voor de samenleving. Maar volgens wie? Volgens de nieuwe wereldmachten Facebook en Google? Hoog tijd voor een stevig gesprek over het morele karakter van data. Lees hier de lezing van Maxim Februari terug Amade M’charek (2018): ‘We moeten erkennen: wetenschappers hebben een probleem met ras’ DNA-onderzoek in politieonderzoek wijst soms hele groepen met bepaalde raciale kenmerken onterecht aan als verdachte. Het is een voorbeeld van de grote rol die erfelijkheidsleer speelt in ons dagelijks leven. Maar in de wetenschap is daar te weinig kritiek op, omdat praten over ‘ras’ er taboe is. Lees hier de lezing van Amade M’charek terug