De CO2-taks die er opeens toch maar een beetje komt

Beste,

Hij zat als human interest-gast achterin de late avondshow van Eva Jinek, de Speaker van het Britse Lagerhuis. John Bercow Mr Speaker ontvangen als attractie, zonder serieus gesprek. droeg zijn lot met zijn kenmerkende humor.

Het mag daar politiek een zooitje zijn, het dak lekt, ik vond het een Hollands plompe ontvangst van een vertegenwoordiger van het Verenigd Koninkrijk. Zonder wezenlijke belangstelling voor het Brexit-drama.

Premier May vroeg overigens nieuw Brexit-uitstel aan, tot 30 juni. Dat werd haar eerder al geweigerd door de 27 overige EU-landen. Zij wil er zelfs wel even voor meedoen aan de Europese verkiezingen.

Durven we of durven we niet?

Het was dé gebeurtenis in de landelijk uitgevochten verkiezingen voor de Provinciale Staten: het kabinet maakte bekend NRC, 10 maart: ‘Rutte: bedrijven zwaarder belast, burger ontzien in energierekening’ dat er een ‘verstandige’ CO2-taks zou komen.

Die zou zorgen dat de burger minder en het bedrijfsleven meer zou gaan betalen om de energietransitie eerlijker te laten verlopen dan in het ‘klimaatakkoord’ voorzien.

GroenLinks en D66 omhelsden de groene draai van VVD en CDA. Deze week lekte uit waar het kabinet aan denkt: geen vlakke CO2-heffing (X euro taks per ton CO2-uitstoot), zoals GroenLinks had aangenomen.

‘Kiezersbedrog’, riep GroenLinks-voorman Jesse Klaver. GroenLinks ziet herhaling dividendbelastingrel. Premier Rutte zei vrijdagmiddag dat Klaver zich druk maakt over niets: er is niets beslist, het bonus-malussysteem uit het Klimaatakkoord werkt onvoldoende, het kabinet zoekt naar vormgeving van een CO2-heffing die uitstoot beperkt zonder bedrijven weg te jagen.

Het kabinet wacht op doorrekening van de ‘platte’ CO2-taks zoals GroenLinks en PvdA voorstaan. De problemen zijn volgens Rutte niet politiek maar vooral technisch ingewikkeld.

Daarom duurt het zeker tot eind mei, begin juni voor het kabinet met voorstellen komt. Rutte gaat tot die tijd geen kopjes koffie drinken met de oppositie. Hun plannen worden meegewogen om tot een ‘verstandige’ CO2-heffing te komen.

Brextension

Woensdag komen de regeringsleiders van de EU bij elkaar om te kijken hoe de Brexit erbij staat. Twee dagen later vallen de Britten automatisch uit de EU, tenzij...

Tenzij het Lagerhuis het alsnog eens wordt over hoe men de EU ordelijk kan verlaten. Premier May spreekt met oppositieleider Corbyn, maar geen van beiden heeft ruimte voor een compromis. Daarvoor moet alles nog erger worden.

Daarom heeft May aan de EU om een tweede uitstel gevraagd, In dit Guardian-stuk wordt de stand van zaken goed uitgelegd. nu tot 30 juni. Zij beseft dat het Verenigd Koninkrijk in dat geval mee moet doen aan de verkiezingen voor het Europees Parlement (tweede helft mei), maar hoopt dat ze er al eerder uit zijn. In dat geval hoeven de Britten toch niet naar de stembus. De dienst van het Lagerhuis somt de juridische standpunten op over wel of niet meedoen aan Europese verkiezingen, en de risico’s voor de hele EU.

Het curieuze van May’s verzoek om nader kort uitstel is dat de EU27-leiders dat eerder al hebben geweigerd, omdat het de hele juridische basis onder de EU en haar besluitvorming op het spel zet.

Premier Rutte zei vrijdag: ‘[de brief van May] roept heel veel vragen op en zal leiden tot intensieve discussies de komende dagen’. En: ‘Wat May vandaag schreef is geen plan, hoogstens een deelplan. Hopelijk komt zij vóór woensdag met meer.’

Donald Tusk, de voorzitter van de Raad van regeringsleiders, zinspeelt op een langer uitstel van een jaar. Dat zou ophouden zodra de Britten het eens zijn met zichzelf. Een flexibel uitstel, ook wel ‘flextension’ genoemd.

Voor diegenen die nog wat anders te doen hebben schreven vier correspondenten een stuk op De Correspondent Kan de Brexit nog worden teruggedraaid? En nog 17 vragen voor wie de draad kwijt is dat probeert de meest gestelde vragen over ontstaan en betekenis van de Brexit uit te leggen.

Wie is bang voor China?

Binnen het kabinet en tussen de ministeries woedt naar verluidt een stevige richtingenstrijd NRC: ‘China geeft kabinet keuzestress’ over het gewenste Nederlandse beleid ten aanzien van China.

Aanleiding is het groeiend besef dat de nieuwe grootmacht via zakelijke en technologische veroveringen hegemonistische doelen nastreeft. De AIVD Het AIVD-jaarverslag. waarschuwde NOS: ‘AIVD waarschuwt voor Chinese apparatuur’ deze week nog tegen de Chinese leveranciers van apparatuur voor 5G (de opvolger van 4G-mobiele telefonie) en C2000 (communicatie hulpdiensten).

Sommige ministeries willen ruim baan voor de vrije markt (Economische Zaken) of willen het Grote Rijk niet voor het hoofd stoten (Buitenlandse zaken). Andere (Binnenlandse zaken en Justitie) zijn meer bezorgd over spionage en ondermijning van de rechtsstaat.

Het kabinet wil met één grote strategie komen, die ook nog zinvol moet zwaluwstaarten met wat binnen de EU wordt afgesproken. Geen eenvoudige opgave.

Voor als het tegenzit

Zo’n brede strategie lijkt een mooi voorbeeld van het geheel in Haagse geheimtaal geformuleerde voornemen Voortaan eerst nadenken, dan doen. van het kabinet voortaan ‘beleids- en uitvoeringsopties’ in beeld te brengen.

Een open deur, eerst denken, dan doen. Maar het kan ook een versluierde aankondiging zijn van een nieuwe ronde Brede Heroverwegingen. In 2010 liet het kabinet ambtenaren ook schaaf- en snoeiscenario’s doorrekenen. Dat waren de in 2010 als apolitiek geadverteerde bezuinigsalternatieven op allerlei gebieden die door opeenvolgende kabinetten vrij bruut doorgevoerd zijn.

Alsof iedere keuze niet politiek is. De bezuinigingen van Rutte I en II zijn veelal gebracht als technisch en financieel noodzakelijk. Zij hebben de PvdA van haar natuurlijke achterban beroofd en het aanzien van ‘de politiek’ ondermijnd.

Marktovermacht

Zonder veel ophef verscheen deze week in Washington een betrekkelijk radicaal rapport How to Keep Corporate Power in Check van het IMF, het Internationaal Monetair Fonds. Ook onder leiding van de Franse oud-minister van financiën Christine Lagarde geen revolutionaire instantie.

Toch zegt het IMF: de heel grote bedrijven hebben te veel macht, dat gaat ten koste van nieuwe en kleinere bedrijven en de koopkracht van burgers. Dat is schadelijk Macht van megabedrijven kost welvaart voor de economische groei en welvaart van allen. Overheden moeten meer doen en effectiever optreden om gezonde concurrentie Monopoly power is growing across the developed world in stand te houden.

Het hele rapport The Rise of Corporate Market Power and Its Macroeconomic Effects is ook beschikbaar. Niet meer van één econoom Piketty, of van één actiegroep, maar van het kapitalistische IMF.

Navo jarig zonder feest

In Washington is deze week de verjaardag Nog een toekomst? van de Navo gevierd. Zonder slingers. En zonder regeringsleiders. Uit angst dat president Trump nog verder zou gaan met het kleineren van zijn bondgenoten en de noodzaak van een trans-Atlantische militaire alliantie.

Volgens Trouw-columnist Rob de Wijk Desondanks houden de Amerikanen zich goed aan hun verplichtingen. is de militaire vrijage van Turkije met Rusland en China gevaarlijker voor de Navo dan de nonchalance van Trump.

En ten slotte...

Goede stukken om verder te lezen:

- Tom-Jan Meeus De partij is nu ‘voorstander van een referendum over het EU-lidmaatschap’. houdt Thierry Baudet diens eigen vroegere artikelen voor. Hoe Nexit verdween uit het FvD-vocabulaire.

- Idee, blad van de wetenschappelijke Van Mierlo-stichting van D66, heeft net een visienummer Onder andere: ‘Visie als olifant: de kunst van camoufleren’. uitgebracht. Over het ‘visievacuüm en hoe het zo kwam’.

Wil je op de hoogte blijven van mijn artikelen? Elke zaterdag mail ik een Politieke Weekbrief waarin ik samenvat wat me de afgelopen politieke week opviel en wat er staat te gebeuren, in Nederland, Europa en de VS. Wil je die ontvangen en mijn Politieke Dagboeken en andere verhalen in je inbox krijgen? Meld je dan aan! Schrijf je hier in!