Waarom het laatste seizoen van Game of Thrones zo gehaat wordt (en meer voer voor afkickende fans)

Hitserie Game of Thrones is afgelopen. Fans nemen afscheid, sommigen woedend over de soms absurde plotwendingen van de laatste twee seizoenen. Gelukkig is daar het internet, waar nerds zich laven aan talloze GoT-grappen en klaagzangen (let op: dit stuk bevat spoilers!).
Het is een bekend modern leed: afscheid nemen van een serie waar je jaren mee geleefd hebt. Van al mijn favorieten herinner ik me precies de laatste scène omdat het zo’n vreemd, weemoedig moment is.
Maar nooit bleef ik met zo’n existentieel ongemak achter als na de finale van Game of Thrones, deze week. De serie waar de wereld meer tijd en energie in investeerde dan in duizend songfestivals en meer betekenis in las dan in de Bijbel, blies zichzelf na acht seizoenen op.
Of was dit geen explosie, maar een implosie? Alle hoop op een betekenisvol slot werd samen met de ontelbare losse verhaaleindjes in een zwart gat gezogen. Voor het gevoel waarmee we naar de smeulende puinhopen van King’s Landing staarden, bleef maar één symbool over: het uitdrukkingsloze gezicht van Bran the Broken.
Misschien ontging mij de spirituele boodschap, misschien was het gewoon te veel gevraagd, een einde waarmee te leven viel. Maar er was slechts één plek waar ik met mijn Westeros-weltschmerz terechtkon. Het exploderende internet. Daar regende het zure klaagzangen (waaronder een petitie om HBO te dwingen dit kutseizoen opnieuw te maken). Maar je kon je er ook laven aan een onhoudbare stroom memes, die het leven weer zin gaven.


Ik lachte alweer, wil ik maar zeggen. De gouden eeuw van tv-drama mag voorbij zijn, het absurdisme leeft.
Maar, zonder dollen, op de redactie bleef de behoefte bestaan om te praten over wat we hadden meegemaakt. Het was ook niet niks. We bleken onze eigen three eyed raven te hebben in de vorm van Najib van de technische helpdesk, die in de interne GoT-poule ongeveer alle doden goed voorspelde. Op de vraag ‘wie eindigt er op de troon’ orakelde hij het even mystieke als correcte: niemand. Scary.

(Deze rauwe werkelijkheid gaat de boeken in als ‘Het Gelijk van Najib’.)
Verder ging er een halve vergadering op aan de vraag wat die laatste twee seizoenen nou zo ‘anders’ (lees: matig) maakte.
Daarop had Vera het verlossende antwoord. De eerdere seizoenen – gebaseerd op de boeken – vertelden een sociologisch verhaal, waarin de nadruk lag op de maatschappelijke omstandigheden die personages maakten tot wie ze waren, met veel ruimte voor morele complexheid. De laatste seizoenen zijn echter een terugkeer naar traditionele Hollywood-psychologie.
Meer over dat idee lees je in dit mooie stuk van Zeynep Tufekçi, misschien wel de beste analyse die ik las over het fenomeen Game of Thrones.
Ook in een van de ontelbare recaps stond een fijne verklaring voor het onbehagen van de laatste afleveringen. In The New York Times schreef Jeremy Egner:
‘This was a Shakespearean saga about power, blood and loyalty, we once told our skeptical, fantasy-averse friends. Not some show about dragons and wizards. And then in its final episode, a dragon committed the story’s most potent symbolic act and a wizard was put in charge.’
Tja. Het doet gelukkig weinig af aan de vele levenslessen waar de serie eerder goed voor was:
Ook correspondent Vergeten oorlogen, Lennart, getuigde van het intellectuele nut van de fictie. Hij raadde een ouder stuk aan dat hem hielp de conflicten in het Midden-Oosten beter te begrijpen aan de hand van Game of Thrones.
De nerdness werd definitief mainstream
Mij doet het in deze rouwtijd goed om terug te denken aan de talloze hoogtepunten van Game of Thrones en de vele doelloze gesprekken die ik erover voerde met mensen van wie ik geen idee had dat ze het in zich hadden om zo’n nerd te zijn. (Game of Thrones maakte nerdness definitief mainstream.)
Wie daarmee niet getroost is, kan hoop putten uit deze blog van George R.R. Martin, waarop onze developer Heleen me wees. De schrijver van de boeken belooft het einde nog eens dunnetjes over te doen, maar dan uitgesmeerd over drieduizend pagina’s keiharde sociologische fantasy. Zodat we uiteindelijk écht snappen welke institutionele onrechten ten grondslag liggen aan Dani’s nervous breakdown. (Drakenmishandeling? Het patriarchaat? Allebei?)
Omdat ik mijn krediet voor Angelsaksische verwijzingen nu heb opgebruikt ten slotte nog een Nederlandstalige tip. Een van de mooiste voorbeelden van hoe Game of Thrones zich in onze verbeelding heeft genesteld vond ik in de roman Oude meesters van Joost de Vries, die, in de woorden van een fan op internet: ‘Dostojevski met Game of Thrones vermengt en Shakespeare met André Hazes.’
En zo hoort het. Game of Thrones was van iedereen geworden, zo bleek tegen het einde, behalve van de makers zelf.