Op de Zeedijk van Oostende staat achter het casino een sokkel met daarop een leeg plateau. Daarop stond ooit een beeld van een liggende, voluptueuze vrouw, in de volksmond ‘Dikke Mathilde’.

Schrijver Koen Peeters wees me op de lege plek en vertelde: ‘De studenten van het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond (KVHV) hebben ervoor gezorgd dat het hier is weggehaald. Ze vonden het onzedelijk. Uit die organisatie is de vereniging

De neerslag van onze wandeling door Oostende – een zoektocht naar de magie van de stad aan zee die bij uitstek een plek is waar mensen zich opnieuw uitvinden, en een kennismaking met een manier van denken en kijken waar in deze overexpliciete tijd naar mijn inzicht een schreeuwende behoefte aan is – gaat komende maandag online.

Enkele dagen na onze Oostendse omzwervingen haalde het extreemrechtse Vlaams Belang een grote overwinning bij de verkiezingen in België. Met bijna 20 procent van de stemmen werd het de tweede partij in Vlaanderen. Een van de trekkers van dat succes was Dries Van Langenhove, de voorman van Schild & Vrienden.

Ik was er eerlijk gezegd verdrietig van dat in het landsdeel waar ik woon, Vlaanderen, een partij die campagne voert met de slogan ‘onze mensen eerst’, die als hoogste streven heeft ‘vreemdelingen’ buiten te houden en die kunst al snel als ‘ontaard’ beschouwt, zo groot is geworden.

Europese lichtpuntjes

Gelukkig temperde een lichte vreugde over de uitkomst van de Europese verkiezingen die droefenis.

Voor het eerst sinds het Europees Parlement in 1979 werd opgericht, is de opkomst behoorlijk gestegen, met 8 procentpunt, tot Over waar dat aan te danken is, zullen politicologen vast nog heel wat robbertjes uitvechten. Maar mij lijkt het niet dwaas het ook te zien als een signaal dat het Parlement serieuzer wordt genomen en zich langzaam maar zeker een Europese publieke ruimte begint af te tekenen.

Ook bleken op Europees niveau de populistische anti-immigratiepartijen een minder grote winst dan gevreesd te hebben geboekt. Zelfs als je ruim rekent, haalden ze samen nog geen kwart van de zetels.

In het Europees Parlement blijven de politieke bewegingen die elk op hun eigen manier de Europese samenwerking willen verbeteren, en niet afbreken – de christendemocraten, de sociaaldemocraten, de liberalen en de groenen – samen een royale meerderheid vormen.

In plaats van te somberen over versplintering, mogen we blij zijn dat er nu drie fracties nodig zijn voor een meerderheid, zodat de tijden voorbij zijn waarin de grote coalitie van christen- en sociaaldemocraten de lakens kon uitdelen en werd bevangen door de arrogantie van de macht.

Onverdeeld optimisme misplaatst

Maar reden voor een hallelujastemming is er toch ook weer niet. Het totaalplaatje van het Parlement maskeert dat in een aantal heel belangrijke landen de populisten en partijen met een moeizame verhouding met de Europese Unie wél hebben gezegevierd.

In Frankrijk won het extreemrechtse Rassemblement National van Marine Le Pen nipt van La République en Marche van de Franse president Emmanuel Macron. De man met de meeste energie om Europa te vernieuwen die de strijd tussen de pro-Europeanen en de nationalisten tot inzet van de verkiezingen maakte, is verzwakt uit de strijd gekomen.

Tel daarbij op dat de Duitse regeringspartijen een flinke tik hebben gekregen, en je moet vrezen dat de befaamde Frans-Duitse motor van de Europese samenwerking zal gaan sputteren.

In Italië boekte de anti-immigratiepartij Lega van vicepremier Matteo Salvini een grote zege. Gerede kans dat dit voor spanningen zorgt in de Italiaanse regering, waar Lega sowieso al de gematigdere Vijfsterrenbeweging dreigde te overvleugelen.

In Hongarije haalde de partij van Viktor Orbán een absolute meerderheid. Dat zal de Hongaarse premier alleen maar nieuwe kracht geven om zich te verzetten tegen de ‘dictaten van Brussel’ en de Europese zorg dat Hongarije de democratie en rechtsstaat afbreekt als onzin terzijde te schuiven.

Idem dito in Polen, waar regeringspartij Recht en Rechtvaardigheid, die eveneens een robbertje met de Europese Commissie uitvecht over de eerbiediging van democratie en rechtsstaat, als ruim de grootste uit de bus kwam.

Denkpauze

Alle reden dus om te denken dat de Europese samenwerking onder hoogspanning zal blijven staan, nu de Frans-Duitse as dreigt te haperen en regeringen uit dominante Zuid- en Midden-Europese landen zich gesterkt voelen in hun verzet tegen ‘Brussel’.

Ik ga het met belangstelling volgen, maar even vanuit de leunstoel. Het stuk over Koen Peeters dat maandag online gaat, is voorlopig mijn laatste. In de komende periode heb ik onbetaald verlof genomen. Om mij, alsof ik in Oostende ben aangespoeld, te bezinnen op de vraag hoe ik mezelf opnieuw kan uitvinden. En om tijd te hebben om een band te smeden met een pleegzoon die weldra bij ons komt wonen.

Deze nieuwsbrief zal dus een tijdje stilliggen. Maar hopelijk keer ik daarna terug met nieuwe inspiratie en inzichten.

Tot de volgende!