Vijf longkankerpatiënten over een leven lang roken Het is eigenlijk heel eenvoudig: zoek vijf longkankerpatiënten op en interview ze over hun rookverslaving. Want 90 procent van alle longkankerpatiënten heeft die akelige ziekte door de sigaar, pijp of sigaret. Laat het maar aan gevierd documentairemaker Frans Bromet over hier een interessant verhaal van te maken. Hij laat de patiënten gewoon praten, alle dooddoeners als ‘het sjekkie bij het bakkie koffie na het eten,’ ‘het is een verslaving hè’ en ‘ik begon ’s morgens al’ rustig op hun beloop latend, af en toe onderbroken door een droog ‘hmhm’ of ‘waarom?’ De verhalen en frustraties achter de verslaving en ziekte komen vanzelf wel boven. Zo rookte Judith (62) tijdens haar zwangerschap ‘maar vijf sigaretten per dag’ en gingen anderen tijdens de chemokuren juist weer roken. Tegen de stress. Ik heb na deze prachtige documentaire zeker twee uur niet gerookt. (Andreas Jonkers, eindredacteur) Brandend verlangen (55 minuten) Zet die parlementaire enquête maar vast in de agenda ‘De vraag is niet óf maar wannéér de Tweede Kamer begint met een parlementaire enquête naar de Participatiewet,’ zo luidt de onheilspellende slotzin van dit uitstekende stuk van de journalist Will Tinnemans. Als het om de grote decentralisaties van allerlei (zorg)taken naar gemeenten gaat, voorspellen steeds meer experts dat ons een ramp te wachten staat, vergelijkbaar met de privatiseringen van de jaren negentig. Burgerwerken is het nieuwe marktwerken. Let ook op de rol van staatssecretaris Jetta Klijnsma (Sociale Zaken, PvdA), die op dit moment plannen doorvoert die ze een paar jaar geleden nog bestreed als ‘verschrikkelijk draconische bezuinigingen.’ (Rutger Bregman) Participatiewet wordt een drama (1.200 woorden) Waarom HENRY Journalist Matthew O’Brien zet in dit korte maar zeer interessante artikel in The Atlantic uiteen waarom de rijkste 1 procent van de wereldbevolking, ondanks hun rijkdom, nog steeds niet tevreden blijkt te zijn. Deze zogenoemde HENRY’s (high-earners, not rich yet) zien zichzelf namelijk niet als welvarend: rentenieren zit er immers nog niet in, er moet nog gewerkt worden. Ze zijn dus wel rijk, maar niet vermogend. Met behulp van interessante statistieken legt O’Brien uit dat het dus ook niet de beruchte ‘1 procent’ is die de macht in de wereld heeft, het is de 0,01 procent die werkelijk de touwtjes in handen heeft. (Mayke Blok, stagiaire) Why don’t the 1 percent feel rich? (750 woorden) Zullen we ethische beslissingen aan computers overlaten? Stel, je rijdt in een auto van Google. Een auto die zelf gas geeft, remt en stuurt. Die, kortom, alle beslissingen voor jou neemt. Plotseling steekt er een aantal kinderen de weg over. De keuze is op de kinderen inrijden of uitwijken en dan zelf tegen een boom knallen - met mogelijk de dood tot gevolg. Wie neemt die beslissing dan, de computer of jij? En interessanter nog: wie kan een betere beslissing nemen? In dit prachtige artikel in Aeon Magazine komt publicist Tom Chatfield met een verrassend antwoord: in sommige gevallen moet je dit soort beslissingen overlaten aan de machine en niet aan de mens. (Dimitri Tokmetzis) Automated Ethics (2.900 woorden) De ontmaskering van de kunstmatige prijsstijgingen op Wall Street Afgelopen zondag onthulde financieel journalist Michael Lewis in het actualiteitenprogramma 60 Minutes het verhaal achter de manipulaties van de Amerikaanse aandelenmarkt. Zeer snelle computers speuren de markt af, op zoek naar marktbewegingen waarvan ze kunnen profiteren. Lewis vertelt het fascinerende verhaal van de onopvallende handelaar Brad Katsuyama van de Royal Bank of Canada, die er op een dag achterkomt hoe hij wordt opgelicht. Elke geplaatste order doet er 2 tot 4 milliseconden over voordat hij geplaatst is. In de tussentijd blijkt zijn order te worden opgekocht en wordt hij aan Katsuyama aangeboden voor een hogere prijs. Lees hoe de fysieke afstand tot Wall Street goud waard is en hoe Katsuyama de meest beroemde handelaren verraste met de ontrafeling van de manipulaties. (Harald Dunnink, hoofdontwerper) The Wolf Hunters of Wall Street (9.800 woorden)