Vandaag, op Prinsjesdag, is het inflatie voor en energiecrisis na. Het kabinet, trekt miljarden uit voor koopkrachtcompensatie en maatregelen om de energierekening te dempen. Meer dan in tijden vragen Nederlanders zich af: zal ik nog kunnen rondkomen?

Ik wil graag weten wat die financiële onzekerheid met mensen doet. Hoe kijk jij aan tegen de toekomst? Pas je je gedrag aan, en, zo ja, hoe? Wat staat er op het spel? En hoe voel je je?

Ik hoor graag van je in de bijdragen hieronder of via Ik zal een aantal reageerders benaderen voor een uitgebreider gesprek. Mijn bevindingen deel ik over een paar weken in een artikel. Alvast bedankt voor je reactie!

Correspondent Onzekerheid

Dan iets anders: na zeven jaar verandert mijn titel op De Correspondent. Het was geweldig om over cijfers te schrijven, maar het is tijd voor de volgende stap.

Want in de afgelopen jaren zag ik dat we cijfers vaak gebruiken om houvast te krijgen in een onzekere wereld. Daarom schreef ik ook tegen het eind van ‘Accepteer onzekerheid.’ Ik besteedde er twee pagina’s aandacht aan en – joe! – dat was het.

Pas later realiseerde ik me wat voor halfbakken advies ik had gegeven. Mijn moeder was ongeneeslijk ziek en ik kon zelf maar slecht omgaan met de onzekerheid. Toen klapte de pandemie over de wereld heen en ik zag: heel veel mensen hebben het er moeilijk mee.

Dus wil ik onderzoeken: Wat doet onzekerheid met ons en de samenleving? Hoe kunnen we het omarmen? En wat heeft dat voor gevolgen voor hoe politici ter verantwoording worden geroepen, voor hoe we met elkaar in gesprek gaan, voor hoe we functioneren thuis en op ons werk?

In van mijn nieuwe correspondentschap lees je er meer over.

Wat ik al deed

Als je me al langer volgt, zal deze verandering niet als een verrassing komen. Want de afgelopen jaren maakte ik al heel wat stukken over onzekerheid. Voor mijn aankondiging zette ik het op een rijtje.

Ik Uncharted van Margaret Heffernan, die schrijft over het verschil tussen complex en gecompliceerd, scenarioplanning en de belangen achter schijnzekerheid: ‘Anyone who tries to tell us they know the future is simply trying to own it.’

Ik me in het onderzoek naar ‘supervoorspellers’, waaruit blijkt dat twijfelaars vaker gelijk hebben. En ik liet zien hoe je zelf beter kunt leren nadenken.

Ik aan de hand van discussies over de oorsprong van het coronavirus, het verband tussen complottheorieën en onzekerheid, en zag: omgaan met onzekerheid betekent een open blik houden voor alternatieve verklaringen.

Ik het verlangen – ook dat van mezelf – naar timemanagementtrucs als manier om een onzekere wereld de baas te zijn.

Ik mensen – onder wie mijn moeder – die te maken hebben met onzekerheid in hun leven, van wie ik leerde: richt je op die dingen waar je wél controle over hebt.

Ik dat ik weleens last heb van het impostor syndrome en verbaasde me over het feit dat we doodnormale onzekerheid zo slecht verdragen dat we het een ‘syndroom’ moeten noemen.

En of het nu om om of om gaat, ik hamerde er telkens op: we weten een hele hoop niet.

Weg met het publieke debat

Ook ik onlangs over de stelligheid in het publieke debat, waar geen plek lijkt te zijn voor onzekerheid of de mensen die dat uitdragen. Ik sloot het stuk af met een vraag: hoe zou het publieke debat er volgens jou uit kunnen zien?

Nou, daar wisten jullie wel raad mee, want er staan intussen ruim 350 bijdragen onder het artikel. Voor wie niet alles kan doornemen, zette ik de belangrijkste lessen op een rij.

Allereerst zeiden veel van jullie dat we dat hele woord ‘debat’ gewoon moeten laten vallen. Hoe zouden we dan een ‘publieke dialoog’ kunnen krijgen? Dat zou aan drie voorwaarden moeten voldoen:

  1. Stel vragen;
  2. Maak ruimte voor empathie, en;
  3. Spreek spelregels af.

Het waren hoopvolle inzichten. Niet alleen bleken er veel mensen te zijn die net als ik verlangden naar minder stelligheid, ook bleken er genoeg mogelijkheden te bestaan om het anders te doen. Je leest er meer over in het stuk dat ik vorige week publiceerde:

Tot slot...

...is deze nieuwsbrief ook alweer bijna zeven jaar oud. In die jaren heb ik mijn gedachten hier kunnen schaven, heb ik onmisbare input ontvangen voor mijn artikelen en heb ik veel van jullie (digitaal) leren kennen.

Nu mijn correspondentschap een nieuwe weg inslaat, zullen ook nieuwe mensen mijn werk interessant vinden. Daarom de vraag: ken je iemand die het leuk zou vinden om mijn nieuwsbrief te volgen? Als je deze nieuwsbrief doorstuurt, kunnen ze zich via onderstaande link inschrijven.

Overweeg je je in te schrijven? Dit is wat je kunt verwachten. Elke twee weken ontvang je een mailtje waarin ik je bijpraat over wat ik schrijf, lees en luister. Zo schreef ik eerder over en over Ook vraag ik regelmatig om hulp. Dan ben ik bijvoorbeeld op zoek naar leestips over een bepaald onderwerp of ben ik nieuwsgierig naar je eigen ervaringen, zoals ditmaal over financiële onzekerheid.

Veel dank en tot de volgende!

Sanne Blauw
Correspondent Ontcijferen