Onwelkom nieuws: de Europese Unie is goed voor u

De Britse premier David Cameron heeft het ongemakkelijke nieuws afgelopen week verdronken in de vloed die Engeland overspoelde. Aldus The Guardian. Downing Street 10 had een instructie doen uitgaan naar alle ministeries om persberichten die geen verband hielden met de wateroverlast even achter te houden, omdat ze dan niet de aandacht zouden krijgen die ze verdienden. Maar dit werd tóch naar buiten gebracht. In de hoop dat het juist niet zou worden opgepikt, vermoeden critici.

Het nieuws waar Cameron liever niet de aandacht op vestigt, is dat de EU al met al goed is voor Groot-Britannië. Met die boodschap denkt hij zich niet populair te kunnen maken bij de eurosceptische Britten, van wie volgens een  recente peiling een meerderheid de EU wil verlaten. Camerons Conservatieve Partij dreigt bij de Europese verkiezingen van mei 2014  veel kiezers te gaan verliezen aan de UK Indepence Party (UKIP).

De blijde booschap is niet de van tevoren afgesproken uitkomst van een op wankele aannames gebaseerd onderzoek, zoals bij de in opdracht van Wilders gemaakte studie

De blijde, maar onwelkome boodschap is niet de van tevoren afgesproken uitkomst van een op wankele aannames gebaseerd onderzoek, zoals bij de in opdracht van Geert Wilders gemaakte  studie over hoeveel welvaart ons de uittreding uit de EU wel niet oplevert. Nee, de Britse regering pakt het grondig aan. In een serie van maar liefst 32 rapporten zoekt ze door raadpleging van een groot aantal deskundigen uit de academische wereld, het bedrijfsleven en van maatschappelijke organisaties voor elk beleidsterrein uit wat de ‘balance of competences’ is. Dat betekent zoveel als: hoeveel macht heeft de EU naar zich toe getrokken en hoeveel beleidsruimte hebben de Britten zelf nog? En wat zijn de lusten en de lasten van die machtsbalans?

EasyJet en de Britse autoindustrie: het leven te danken aan de EU 

Vorige week is de tweede lichting van acht rapporten verschenen, onder meer over handel, het vrije verkeer van goederen, milieu en cultuur. In een door economische kwesties geobsedeerde tijd is het niet verbazingwekkend dat de bevindingen over de centen het meeste aandacht krijgen. En die maken eigenlijk maar één conclusie mogelijk: het VK heeft profijt van de EU.

Neem de handel. Haast alle geraadpleegde experts en belanghebbenden zeggen dat Groot-Britannië binnen het Europese blok sterker staat. De handelsverdragen die de Unie in de afgelopen jaren met tal van landen heeft weten te sluiten, zouden het land miljarden ponden opleveren. 

Een kniesoor die zich afvraagt of goedkoop vliegen nu wel zo’n schitterend bewijs is van het heilzame effect van de EU.

Gretig geciteerd in de Britse media is ook de bijdrage van EasyJet aan het rapport over transport: ‘EasyJet is het product van de deregulering van de Europese luchtvaartmarkt. Zonder deregulering zouden we niet bestaan.’ Een kniesoor die zich afvraagt of goedkoop vliegen nu wel zo’n schitterend bewijs is van het heilzame effect van de EU.

Vol spanning kijken de Britten uit naar het rapport over het vrije verkeer van personen . Dat is uitgesteld. Cameron  heeft aangegeven dat hij wil knagen aan die in Brussel heilige vrijheid.

Wel beschikbaar is de studie over het vrije verkeer van goederen. Daarin zeggen de geraadpleegde experts uit de universitaire wereld en het bedrijfsleven eenstemming dat het Britse zakenleven in zijn handen mag knijpen dat de EU bestaat. 

Kijk naar de Britse autoindustrie bijvoorbeeld. Vergane glorie? Nee, op weg naar een nieuw productierecord.  Niet dankzij traditionele merken als Rolls-Royce en Rover, maar door de productie van Nissans, Toyota’s en Honda’s. Het is Engelands grootste sector in exportwaarde. De omzet was in 2011 27 miljard pond, in de industrie werkten 720.000 mensen. Meer dan de helft van die auto’s gaat naar EU-landen. Zonder vrije toegang tot de interne markt zou de Britse autoindustrie exporttarieven tussen 10 en 22 procent moeten betalen, schat het rapport. Bovendien komt 90 procent van de componenten van binnen de EU. Geen wilde speculatie dus dat deze industrie een zware klap zou krijgen bij uittreding uit de EU.

Brasem in de Thames

Ook op niet-materiële terreinen heeft Groot-Britannië baat bij Brussel. Zo is de communis opinio onder de gepolste deskundigen dat de EU heeft geleid tot strengere milieuwetgeving en een schonere leefomgeving. Dat in de Thames die vijftig jaar geleden biologisch dood werd verklaard nu honderdvijfentwintig vissoorten zwemmen, is te danken aan Brusselse regelgeving. Net als de verbetering van de luchtkwaliteit, de vogelstand en de afvalverwerking.

Dat in de Thames die vijftig jaar geleden biologisch dood werd verklaard nu honderdvijfentwintig vissoorten zwemmen, is te danken aan Brusselse regelgeving

Op haast alle beleidsterreinen vinden de meeste experts dat de verdeling van bevoegdheden tussen de EU en de UK grofweg goed is. Al zijn er natuurlijk altijd specifieke Brusselse regels te vinden waar ze minder gelukkig mee zijn.

Een voorbeeld daarvan is de richtlijn over de beoordeling en het beheer van overstromingsrisico’s uit 2007. Groot-Brittannië had daar uit het oogpunt van ‘subsidiariteit en proportionaliteit’ bezwaren tegen. In gewone taal: dat zoeken we zelf wel uit, waar bemoeit Brussel zich mee. De Britse regering deed zijn best om de deadlines voor de risicobeoordelingen naar achteren te schuiven. En dat is natuurlijk heerlijk ironisch in het licht van de rampzalige overstromingen van de afgelopen weken. Hadden de Britten in dit geval ook maar beter naar Brussel geluisterd.